Nước ta là một trong những quốc gia có tỉ lệ mắc mới ung thư thuộc loại cao trên thế giới và bệnh nhân ung thư đang có xu hướng trẻ hóa. Theo BS Hà Ngọc Mạnh – Giám đốc chuyên môn BV Nam học và hiếm muộn Việt Bỉ, từ góc độ sinh sản và tình dục, đây là một vấn đề rất đáng lo ngại.
“Bản thân căn bệnh ung thư và các phương pháp điều trị có thể ảnh hưởng tạm thời hoặc vĩnh viễn đến khả năng quan hệ tình dục và sinh sản của nam giới. Các phương pháp như hóa trị, xạ trị, thuốc đích đều ảnh hưởng những tế bào mầm. Mà các cơ quan sinh sản của nam giới và nữ giới đều có chứa nhiều tế bào mầm, tức là những tế bào sinh ra trứng và tinh trùng. Các tế bào này sẽ chịu tác động từ những biện pháp điều trị nên ảnh hưởng đến khả năng sinh sản rất nhiều. Ngoài ra thì khi mà chúng ta làm thủ thuật phẫu thuật vào vùng xung quanh bộ phận sinh dục hoặc vùng tiểu khung thì sẽ ảnh hưởng đến các mạch máu, đến các dây thần kinh chi phối của cơ quan sinh dục, ảnh hưởng đến khả năng cương và khả năng tình dục của nam giới và nữ giới”, bác sĩ Hà Ngọc Mạnh phân tích.
Bên cạnh đó, sự lo lắng, căng thẳng, mệt mỏi khi phải trải qua quá trình điều trị ung thư trong thời gian dài cũng ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý, khiến người bệnh bị suy giảm ham muốn quan hệ tình dục.
Với những loại ung thư mà tiên lượng nặng nề và các biện pháp điều trị có khả năng gây vô sinh thì trước khi chữa trị, nếu nam giới hoặc phụ nữ chưa lập gia đình hoặc chưa có con, bác sĩ Hà Ngọc Mạnh khuyên bệnh nhân nên tính đến các giải pháp để bảo tồn khả năng sinh sản như lưu trữ tinh trùng, lưu trữ trứng, trữ đông mô tinh hoàn.
“Điều trị ung thư có thể lâu dài kéo dài vài năm thì chất lượng trứng, chất lượng tinh trùng giảm đi trông thấy. Có những trường hợp đến với bác sĩ Mạnh thì không còn tinh trùng, vì vậy chúng ta nên dự trù từ trước, tức là bảo tồn chức năng sinh sản. Điều này rất quan trọng. Sau này khi khỏi bệnh rồi chúng ta có thể sinh con với những vật liệu di truyền đã trữ lại từ trước. Tuy nhiên, bệnh nhân nên hỏi ý kiến bác sĩ về việc liệu có thể trì hoãn điều trị ung thư khoảng 1-2 tuần để tiến hành các biện pháp bảo tồn sinh sản hay không”, BS Hà Ngọc Mạnh khuyến cáo.
Trong quá trình điều trị ung thư, nếu có nhu cầu thì nam giới vẫn có thể làm "chuyện ấy" nếu sức khỏe toàn thân cho phép. Quan hệ tình dục không gây tái phát ung thư, không có nguy cơ làm bệnh nặng lên hoặc lây bệnh ung thư cho bạn tình. Tuy nhiên, bác sĩ Hà Ngọc Mạnh lưu ý, bệnh nhân không nên quan hệ tình dục khi đang sử dụng các chất phóng xạ; khi quan hệ tình dục nên dùng bao cao su để tránh thai và hạn chế mắc các bệnh nhiễm trùng qua đường tình dục.
Trong trường hợp, bị suy giảm ham muốn tình dục bệnh nhân nên cố gắng điều chỉnh tâm lý sao cho thoải mái, tránh căng thẳng stress. Nếu bị rối loạn cương dương nên đến gặp các bác sĩ chuyên khoa nam học để được hướng dẫn điều trị.
Trong trường hợp bệnh ung thư được điều trị ổn định và muốn sinh con thì nam giới nên đợi thời gian ít nhất là 6 tháng kể từ khi chấm dứt đợt điều trị cuối cùng và nên xét nghiệm để kiểm tra chất lượng trứng, chất lượng tinh trùng.
Tình trạng sức khỏe yếu hoặc bệnh ung thư gây suy giảm khả năng sinh sản cũng như tình dục sẽ khiến nhiều nam giới cảm thấy lo lắng. Tuy nhiên, vẫn có những cách để hỗ trợ, giúp bạn được làm cha cũng như duy trì chuyện chăn gối. Vì thế, điều quan trọng là tuân thủ quá trình điều trị, vượt qua được tâm lý sợ hãi, mặc cảm ban đầu thì hạnh phúc chắc chắn sẽ mỉm cười với bạn./.
