Việt Nam là quốc gia ven biển với hệ sinh thái biển đảo phong phú và đa dạng với các đảo, đá, bãi cạn, bãi ngầm và một số đối tượng địa lý khác trên vùng biển Việt Nam. Hàng năm, môi trường biển cung cấp nguồn lợi thủy hải sản khổng lồ, đóng góp lớn vào phát triển kinh tế thủy sản và an sinh xã hội cho hàng triệu ngư dân. Bên cạnh đó, biển đảo còn là “vùng đệm” bảo vệ đất liền khỏi thiên tai như bão tố và triều cường. Các rạn san hô, rừng ngập mặn ven bờ không chỉ làm tăng đa dạng sinh học mà còn che chắn bờ biển, giúp duy trì sự cân bằng hệ sinh thái. Do đó, việc duy trì, bảo vệ môi trường biển đảo trong lành là nền tảng để phát triển bền vững kinh tế biển và bảo vệ chủ quyền quốc gia, điều mà mỗi người dân cần thấu hiểu và trân trọng.
Trách nhiệm đầu tiên của mỗi cá nhân là nâng cao ý thức bảo vệ môi trường biển, không xả rác, chất thải hay dầu mỡ xuống biển, sông ngòi; tham gia các hoạt động làm sạch bãi biển, trồng và bảo vệ rừng ngập mặn, góp phần duy trì hệ sinh thái ven biển ổn định.
Với vị trí xa đất liền, việc xử lý rác thải ở Cô Tô luôn gặp nhiều khó khăn. Để giữ gìn hệ sinh thái biển và phát triển du lịch bền vững, Đề án “Cô Tô không có rác thải nhựa” đã được thành lập và phân loại rác thải tại hộ gia đình, tạo sức lan toả mạnh mẽ bằng cách hạn chế sử dụng túi nilon, chai nhựa dùng một lần, phong trào “Biến rác thành tiền”, …Đặc biệt, nhiều cơ sở lưu trú, đơn vị du lịch đã thiết kế các tour du lịch “nhặt rác” được nhiều du khách và người dân hưởng ứng, nhất là du khách nước ngoài
Tại tỉnh Khánh Hòa, địa phương luôn phối hợp với các bộ, ngành Trung ương xây dựng cơ chế khuyến khích doanh nghiệp và người dân cùng quản lý, bảo vệ tài nguyên – môi trường biển, bảo tồn đa dạng sinh học. Ông Nguyễn Tấn Tuân, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa cho biết phát triển kinh tế biển bền vững không thể chỉ dựa vào chính quyền mà cần có sự đồng hành của cả cộng đồng:
"Vai trò của người dân trong quá trình đồng quản lý phải cùng với doanh nghiệp, tạo ra nguồn thức ăn an toàn về môi trường. Nhà nước sẽ có kết nối doanh nghiệp bao tiêu sản lượng cho người dân. Bằng hệ thống camera truyền về các trung tâm quản lý, ngành nông nghiệp và hộ gia đình theo dõi, giám sát nhau hằng ngày. Như vậy, góp phần đảm bảo môi trường nuôi bền vững", ông Nguyễn Tấn Tuân cho biết.
Theo ông Hồ Văn Mừng, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang, địa phương là tỉnh thuộc khu vực phía Tây Nam của Tổ quốc, có vị trí chiến lược quan trọng, với bờ biển dài hơn 200km, vùng biển rộng trên 63.000 km², hơn 140 hòn đảo lớn nhỏ[HV1] ; vùng biển An Giang tiếp giáp với vùng biển của các nước Campuchia, Thái Lan và Malaysia,... Đây là cơ hội, tiềm năng, lợi thế trong việc phát triển kinh tế biển, nhất là lĩnh vực thủy sản, đồng thời cũng là thách thức trong việc quản lý, kiểm soát hoạt động khai thác thủy sản, đặc biệt là hoạt động khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Ông Hồ Văn Mừng cho biết "Hiện nay chúng tôi đã phối hợp với Viettel để nâng cấp, bổ sung thêm tính năng cho thiết bị trong giám sát hành trình, để ngay khi thiết bị ngắt kết nối đều được cảnh báo đến các chủ thể có liên quan, đến địa phương, đến các lực lượng thực thi pháp luật cả trên biển và trên bờ"
Quan trọng hơn, mỗi công dân cần nhận thức rằng bảo vệ biển không chỉ là nghĩa vụ pháp lý, mà còn là trách nhiệm đạo đức và quyền lợi lâu dài. Khi cộng đồng cùng chung tay giữ gìn môi trường và khai thác hợp lý, tài nguyên biển mới có thể được sử dụng bền vững, góp phần phát triển kinh tế – xã hội và bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc./.
