Tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức trong thực thi công vụ dẫn đến giải quyết công việc chưa hiệu quả. Đây là vấn đề được nhiều đại biểu nhắc đến trong phiên thảo luận ngày hôm nay về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2023; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2024.
Bên hành lang kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa 15, các đại biểu cho rằng để đạt được mục tiêu về phát triển kinh tế - xã hội thì phải có một đội ngũ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Đại biểu Phạm Văn Hòa, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp cho rằng cần có cơ chế đặc thù để phát huy tinh thần, trách nhiệm của cán bộ. “Đặc biệt là người đứng đầu trong chỉ đạo, chỉ huy quyết liệt sẽ đạt được mục tiêu, chỉ tiêu đề ra của những năm tiếp. Lãnh đạo mà dám chịu trách nhiệm, quyết liệt, tận tâm với công việc có phẩm chất đạo đức thì tổ chức thực hiện nhiệm vụ bảo đảm hiệu quả cao.

Căn bệnh sợ trách nhiệm đang khiến cho việc giải quyết nhiều công việc chính đáng của người dân, của doanh nghiệp bị đình trệ; làm kìm hãm sự phát triển kinh tế, xã hội, đây cũng là nguyên nhân làm giảm niềm tin của người dân, doanh nghiệp đối với cơ quan Nhà nước.
Theo đại biểu Trương Trọng Nghĩa, đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hồ Chí Minh, dù đã có nhiều văn bản của Đảng và của Chính phủ về đánh giá cán bộ, công chức, viên chức và đã có kết luận 14 của Trung ương, Nghị định 73 của Chính phủ về khuyến khích cán bộ dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung nhưng vẫn không cải thiện được tình trạng cán bộ đùn đẩy, né tránh trách nhiệm. Đại biểu đề xuất “cần có những hướng dẫn cụ thể hơn, rõ ràng hơn để cán bộ, công chức các cấp, các ngành mới yên tâm thực thi công vụ. Đề nghị Thủ tướng Chính phủ cần có chỉ đạo ban hành Thông tư liên bộ hướng dẫn chi tiết thi hành Nghị định 73/2023/NĐ-CP về bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm. Thông tư này cần hướng dẫn cụ thể, đồng thời chia sẻ những tâm tư, bức xúc của cán bộ, có như vậy cán bộ, công chức mới an tâm ban hành các quyết định hành chính”.
Để khắc phục tình trạng cán bộ xơ cứng, không dám hành động vì sợ sai như hiện nay, đại biểu Hoàng Văn Cường, đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội đề xuất: “Cần có một nghị quyết cho phép khi thực thi công vụ đươc vận dụng các quy định của pháp luật hoặc lựa chọn các quy định của pháp luật phù hợp nhất một cách linh hoạt, sáng tạo cho phù hợp với đối tượng, điều kiện, hoàn cảnh thực tế. Trước khi thực hiện phải lập kế hoạch hành động, trong đó chỉ rõ lý do, sự cần thiết phải vận dụng sáng tạo, báo cáo kế hoạch với cơ quan có thẩm quyền về cách làm. Kế hoạch này phải được cấp có thẩm quyền phê duyệt và có kiểm tra, giám sát việc thực hiện kế hoạch của người đề xuất”.

Tình trạng cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm xuất hiện nhiều lần trong các báo cáo gửi Quốc hội qua nhiều kỳ họp nhưng vẫn chưa có chuyển biến. Đại biểu Nguyễn Anh Trí, đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội bày tỏ sự quan ngại vì tình trạng đùn đẩy trách nhiệm đã trở thành một loại “dịch” lan rất nhanh trong đội ngũ người thực thi công vụ trong mọi cấp, mọi ngành suốt từ năm 2022 đến hết năm 2023. Đại biểu kiến nghị để ngăn chặn “nạn dịch” này tồn tại đến năm 2024, các cấp Đảng, chính quyền coi đó là tình trạng tiêu cực, cần phải có các hình thức kỷ luật với những cán bộ né tránh, sợ trách nhiệm. Bên cạnh đó, cũng cần biểu dương, khen thưởng kịp thời những ai có tinh thần dám làm, dám chịu trách nhiệm”.
Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, để hóa giải được tư tưởng co cụm, cầu an, né tránh, sợ trách nhiệm thì một hành lang pháp lý bảo vệ cho cán bộ công chức, là điều hết sức cần thiết. Người làm việc vì lợi ích chung, có động cơ trong sáng cần có cơ chế bảo vệ, ngược lại, đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm, không dám làm, không dám quyết những việc trong thẩm quyền của mình thì đây là hành vi tiêu cực phải bị xử lý nghiêm minh./.