Mời các bạn bấm nút nghe nội dung:
Chỉ vừa bước chân vào đầu làng, du khách đã thấy hương thơm đặc trưng của mùi nhựa trám lan tỏa khắp không gian, cùng ánh nắng chiếu vào những bó tăm hương nhiều màu sắc tạo nên nét đặc sắc riêng của làng nghề lâu đời này.
Nông nghiệp từng giữ vai trò là nghề chính của người dân xã Ứng Thiên, Hà Nội. Nhưng theo xu thế đô thị hóa, diện tích đất nông nghiệp thu hẹp, nghề làm hương truyền thống lại có cơ hội phát triển mạnh, góp phần đáng kể trong tăng thu nhập, tạo việc làm cho con em trong địa phương cũng như cải thiện, nâng cao thu nhập cho người dân nơi đây.
Song song nghề làm tăm hương, người dân ở Ứng Thiên còn có thêm nghề phụ như mua bán phế liệu và phụ xây. Nhưng từ khoảng năm 2010 trở lại đây, nghề làm tăm hương phục hồi và phát triển nhanh ở tất cả các thôn. Và cùng quá trình mở rộng sản xuất, tìm kiếm thị trường, nhu cầu liên kết đã thúc đẩy mô hình làm ăn tập thể, cụ thể là các hợp tác xã hương truyền thống hình thành và lớn mạnh.
Hợp tác xã sản xuất hương làng nghề Xà Cầu, thôn Xà Cầu, xã Ứng Thiên nổi tiếng bởi quy mô, phương thức vận hành cũng như hiệu quả kinh tế đem lại từ sản phẩm hương đen truyền thống. Anh Nguyễn Tiến Thi, Giám đốc HTX Xà Cầu cho biết bản thân sinh ra và lớn lên ở làng, hiểu được giá trị nghề truyền thống cha ông để lại nên đã lựa chọn và xây dựng mô hình hợp tác xã.
Khởi đầu với 12 thành viên gồm những người thợ lành nghề, những nghệ nhân làm hương lâu năm, HTX sản xuất hương làng nghề Xà Cầu theo anh Thi đã và đang tạo nên được những sản phẩm hương thắp đậm chất truyền thống từ công thức pha chế hương liệu, mẫu mã. Tuy nhiên, theo nhu cầu xã hội, HTX cũng đã có những đầu tư lớn về công nghệ. Điều này giúp tăng sản lượng cũng như độ đồng đều cho từng sản phẩm đến tay người tiêu dùng, mở ra cơ hội xuất khẩu trong tương lai.
“Các nghệ nhân, người giỏi nghề trong hợp tác xã đã cho ra những sản phẩm tốt nhất cung ứng đến tay người tiêu dùng. Việc đầu tư thiết bị máy móc cũng được chúng tôi quan tâm, tạo nên những sản phẩm kết hợp giữa cổ điển và hiện đại, giữ được đúng mùi hương của các cụ ngày xưa”, anh Thi chia sẻ.
Mô hình làng nghề với những hợp tác xã vận hành hiệu quả như HTX sản xuất hương làng nghề Xà Cầu của anh Nguyễn Tiến Thi đang bước vào giai đoạn mới: sản xuất hương truyền thống kết hợp du lịch dịch vụ. Việc UBND TP Hà Nội công nhận "Điểm du lịch làng nghề tăm hương Quảng Phú Cầu, xã Ứng Thiên, thành phố Hà Nội” được xem như một bước tiến quan trọng, khẳng định tiềm năng và giá trị du lịch của làng nghề, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
Từ thực tế triển khai hoạt động, anh Thi cho rằng nếu được sự hỗ trợ của thành phố về mặt bằng, HTX sẽ nhanh chóng triển khai được các hướng dịch vụ.
Điểm du lịch Làng nghề tăm hương Quảng Phú Cầu, xã Ứng Thiên, Hà Nội với sự góp sức của HTX sản xuất hương làng nghề Xà Cầu ngày càng thu hút khách đến tham quan, chụp ảnh và mua sản phẩm, tạo thành chuỗi dịch vụ hấp dẫn, đồng thời tăng thu nhập cho các hội viên.
Chị Lý Thị Yên sinh ra và lớn lên trong gia đình có truyền thống làm hương. Ngay khi HTX sản xuất hương làng nghề Xà Cầu thành lập, chị là một trong những hội viên đầu tiên, chứng kiến hành trình thay đổi từ phương thức sản xuất đến vận hành.
“Mình làm nghề từ đời cha ông, bố mẹ để lại theo cách truyền thống thủ công, giã cối đá, vất vả lắm, giơ cải tiến máy móc hiện đại lắm, chúng tôi không phải chạy mưa trốn nắng nữa. Anh Thi thành lập HTX, chúng tôi tham gia vào, nhàn hơn ngày xưa chứ trước, thu nhập cũng ổn, phù hợp với nữ”, chị Yên cho biết.
Cho đến thời điểm này, nhờ có sự hỗ trợ của máy móc, sản lượng sản phẩm tăng lên, nguồn ra của HTX ổn định, thu nhập của chị và những hội viên khác cũng nhờ thế tăng lên, phần nào góp cho sự ổn định cuộc sống gia đình.
Với đặc trưng sản xuất làng nghề, nguy cơ ô nhiễm môi trường cũng được đặt ra. Bởi lẽ đó, cùng với đầu tư trang thiết bị máy móc cho sản xuất, chính quyền thành phố và chính quyền xã cũng cần có những hỗ trợ từ việc quy hoạch tổng thể, hỗ trợ quỹ đất mở xưởng, tăng cường truyền thông, hướng dẫn các hội viên trong việc sản xuất nhưng cũng bảo vệ môi trường sống và sản xuất, tạo không gian để khách tham quan chọn đến và trở lại mỗi khi có dịp./.
