Tại khu vực xây dựng thủy điện Rào Trăng 3 (Phong Xuân, Phong Điền, Thừa Thiên Huế) đang xảy ra các vụ sạt lở gây hậu quả nghiêm trọng, làm hàng chục người thiệt mạng và mất tích.

Tuy nhiên, điều đáng nói là nguy cơ sạt lở này đã được cảnh báo trước.

Trao đổi với Báo Giao thông, TS Trịnh Xuân Hòa, Phó Viện Trưởng Viện Khoa học Địa chất và khoáng sản, nói rằng năm 2019, đơn vị đã tiến hành điều tra với tỷ lệ 1:50.000 và đã có cảnh báo về hiện trạng trượt lở tại đây.

“Tháng 6/2020, chúng tôi đã chuyển giao Đề án này cho Ban chỉ huy PCTT của Tỉnh Thừa Thiên Huế. Tuy nhiên, họ đã sử dụng như thế nào thì chúng tôi không rõ”, ông Hòa cho hay.

Cụ thể, nhóm nghiên cứu đã chỉ rõ trên địa bàn huyện Phong Điền có 1 hệ thống đứt gãy chính theo phương tây bắc - đông nam và các đứt gãy phụ.

“Các hệ thống đứt gãy phát triển rất mạnh mẽ, với nhiều phương giao cắt nhau làm cho tại các khu vực này xuất hiện các đới dập vỡ quy mô rộng, các đá bị dập vỡ nứt nẻ mạnh; vỏ phong hóa phát triển dày, nhất là các nhóm đá phun trào axit - trung tính và tuf của chúng và nhóm đá biến chất giàu alumosilicat, vật liệu phong hóa bở rời hoặc hỗn độn mềm - cứng, khả năng liên kết kém; đa số địa hình sườn núi có độ dốc trung bình đến cao ( 20º), là nơi quá trình trọng lực sườn xảy ra mạnh và rất mạnh.

Nhóm nguyên nhân tác động kích hoạt rõ ràng nhất là do mưa và cắt xẻ taluy để làm đường giao thông và lấy mặt bằng xây dựng nhà ở, làm mất cân bằng sườn dốc, dẫn đến nguy cơ xảy ra trượt lở đất đá. Theo kết quả điều tra, tất cả các điểm trượt đều xảy ra khi có mưa hoặc trước đó có mưa lớn kéo dài; thống kê có 40/42 điểm trượt xảy ra tại taluy - sườn nhân tạo”, ông Hòa phân tích.

Các kết quả khảo sát cho thấy, trong số 42 điểm trượt lở đất đá trong toàn huyện Phong Điền, có 28 điểm trượt có quy mô nhỏ, 11 điểm trượt quy mô trung bình, 2 điểm trượt quy mô lớn, 1 điểm quy mô rất lớn. Hiện các điểm trượt vẫn còn nguy cơ tiếp tục xảy ra ảnh hưởng trực tiếp tới đường giao thông.

“Có 40 điểm trượt xảy ra trên vách, sườn taluy nhân tạo, 2 điểm trượt xảy ra trên sườn dốc tự nhiên; 12 điểm trượt xảy ra trong khu vực rừng tự nhiên, 30 điểm trượt xảy ra trong khu vực rừng trồng”, ông Hòa cho hay.

Riêng tại khu vực thủy điện Rào Trăng 3, đề án nghiên cứu cũng chỉ rõ yếu tố nguy hiểm về địa hình như: Hai bên bờ sông dốc và hẹp; mặt cắt thung lũng dạng chữ V, kéo dài theo phương á vĩ tuyến.

“Khu vực này có đứt gãy Đrakrông - A Lưới quy mô lớn cắt qua, đồng thời gần nơi giao nhau giữa đứt gãy Đrakrông - A Lưới với đứt gãy địa phương theo phương Đông bắc - Tây Nam.... Khu vực trọng điểm nhà máy thủy điện A Lin 1 - Rào Trăng 3 đã được Đề án cảnh báo là khu vực có nguy cơ trượt lở đất đá cao và đề xuất điều tra hiện trạng trượt lở chi tiết ở tỷ lệ 1:25.000”, ông Hòa nói và cho biết bản đồ phân vùng nguy cơ trượt lở đất đá sẽ được Đề án tiến hành trong năm 2021.

(Theo báo Giao thông vận tải)