Theo các chuyên gia, kỹ năng quan sát khi ngồi sau tay lái bao gồm quan sát phía trước, quan sát hai bên, quan sát phía sau và đặc biệt phải luôn luôn nhận thức sự tồn tại của “điểm mù” – là những khoảng không gian mà tài xế không thể nhìn thấy để có những hành vi điều khiển cho phù hợp.
Hiện nay, có nhiều trang thiết bị như camera ô tô, cảm biến lùi...giúp tài xế khắc phục điểm mù ở các góc khó quan sát. Tuy nhiên, theo ông Trần Hữu Minh, Chánh Văn phòng Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, tuyệt đối không bao giờ được dựa hoàn toàn vào các thiết bị này vì chúng không thể giúp lái xe phát hiện tất cả các mối nguy hiểm tiềm ẩn. Vì vậy hãy luôn tập thói quen quan sát và phán đoán tình huống.
“Luôn luôn quan sát 360 độ kết hợp với trang thiết bị chứ không thuần túy dựa vào trang thiết bị”, ông Minh nhấn mạnh.
Khi lưu thông trên đường, nhiều tài xế, đặc biệt là các tay lái mới chỉ tập trung nhìn thẳng đường phía trước mà bỏ qua hai bên và phía đằng sau. Việc quan sát những không gian này cũng rất quan trọng, giúp người lái xe nắm rõ được các đối tượng xung quanh xe hoặc khi chuyển hướng, chuyển làn hoặc quay đầu, lùi xe.
Nếu chúng ta quan sát hai gương ở hai bên, chúng ta có thể có những thông tin nhất định về dòng giao thông. Ngoài ra, quan sát gương hậu giúp chúng ta nắm bắt được điều kiện giao thông ở phía sau. Trên cơ sở những thông tin như vậy chúng ta có những giải pháp phù hợp để thoát khỏi những tình huống có thể gây nguy hiểm cho bản thân.
Ông Trần Hữu Minh cũng nhận định, một hiện tượng tương đối phổ biến ở nước ta, đó là các tài xế cứ mặc định bật xi nhan đồng nghĩa với việc người khác sẽ nhường đường cho mình. Điều này hoàn toàn không đúng. Nhiều trường hợp người điều khiển phương tiện vừa bật xi nhan đã rẽ ngay, không quan sát trước, sau, khiến những người di chuyển trên đường không kịp xử lý - dễ xảy ra tai nạn đáng tiếc.
Khi lưu thông trên đường, đặc biệt là đường cao tốc hay đường đèo, việc quan sát các biển báo, chỉ dẫn cũng rất quan trọng. Qua đó, người điều khiển phương tiện có thể biết trước tính chất nguy hiểm hoặc các điều cần chú ý trên tuyến đường. Khi gặp biển cảnh báo, tài xế cần phải giảm tốc độ, chú ý quan sát và chuẩn bị sẵn sàng tinh thần xử lý các tình huống có thể xảy ra để phòng ngừa tai nạn.
Các tài xế cũng đừng quên, trước khi mở cửa xe hãy quan sát kỹ xem có người hay phương tiện nào đang tiến tới gần không để tránh những va quyệt đáng tiếc. Khi trang bị kỹ năng quan sát, người cầm lái có thể tránh được những sự cố ngoài ý muốn, đảm bảo an toàn cho bản thân mình, những người ngồi trong xe và cả những phương tiện tham gia giao thông khác.
Nghe thêm kinh nghiệm lái xe ngày mưa bão của những tài xế nhiều kinh nghiệm ở đây: