Sáng nay (27/11), Quốc hội thảo luận về dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi). Nhiều đại biểu đề xuất cấm kinh doanh một số mặt hàng gây nghiện, ảnh hưởng sức khỏe con người.
Đề nghị cấm tuyệt đối kinh doanh bóng cười
Điều 6 của dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) quy định về danh mục ngành nghề cấm đầu tư, kinh doanh quy. Theo đại biểu Phạm Trọng Nhân, Đoàn ĐBQH Thành phố Hồ Chí Minh, đây là “vòng gác” đầu tiên của hệ thống pháp luật trong việc bảo vệ sự an toàn của cộng đồng, là “giới hạn đỏ” để loại trừ các mặt hàng chứa chất gây nghiện, ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Tuy nhiên, ông Nhân cho rằng điều khoản này vẫn còn “kẽ hở” khi chưa đưa khí cười N₂O vào danh mục bị cấm.
“Nghịch lý nằm ở chỗ, sản phẩm được ngành y tế cảnh báo, công an truy quét, báo chí lên tiếng, nhưng lại nằm ngoài vòng pháp luật, cụ thể là chưa có trong điều khoản cấm đầu tư kinh doanh”, ông Nhân nêu bất cập.
Theo đại biểu Phạm Trọng Nhân, khí cười N₂O là chất hướng thần mới, hủy hoại hoại sức khỏe, tốc độ nhanh hơn và hậu quả nặng nề hơn so với thuốc lá điện tử. Vì thế, Dự thảo Luật Đầu tư sửa đổi không thể để một chất phá hủy thần kinh, gây nghiện mạnh như N₂O tồn tại trong danh mục ngành nghề đầu tư, kinh doanh hợp pháp của quốc gia.
“Tôi đề nghị Quốc hội bổ sung bóng cười N₂O dùng cho mục đích giải trí và các chất hướng thần mới vào Điều 6 theo hướng cấm tuyệt đối...Nếu không khép lại khoảng mù pháp lý hôm nay, chắc chắn chúng ta sẽ bị ảnh hưởng trong tương lai”, ông nhân cảnh báo.
Thống nhất cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng
Điều 6 của dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) với nội dung quy định về danh mục ngành nghề cấm đầu tư, kinh doanh cũng là mối quan tâm của đại biểu Nguyễn Anh Trí, Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội. Ông đánh giá cao Ban soạn thảo khi bổ sung việc cấm kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Tuy nhiên, theo ông, trình bày như trong dự thảo là thiếu chặt chẽ, chưa đúng với tinh thần của Nghị quyết 173 của Quốc hội.
“Nếu chỉ cấm kinh doanh, nhưng người ta đầu tư để sản xuất, để làm kho chứa, để vận chuyển… thì sao? Các loại khí, chất gây nghiện mà gây hại cho sức khỏe con người cũng phải bị cấm, trước hết phải cấm ngay khí N2O cho mục đích giải trí”.
Để lấp khoảng trống pháp lý, ông đề nghị Ban soạn thảo viết cụ thể, toàn diện hơn: “Cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện có tác hại cho sức khỏe con người”.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí còn kiến nghị Quốc hội sớm sửa đổi Luật Phòng chống tác hại thuốc lá nhằm đưa các nội dung cấm trong Nghị quyết 173 vào văn bản luật cho thật đầy đủ và hiệu quả. Vì theo ông, tình hình mua bán, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang diễn biến hết sức nghiêm trọng.
Đại diện cho cử tri của tỉnh Đồng Tháp, đại biểu Phạm Văn Hoà cũng bày tỏ lo ngại về tác hại của thuốc lá điện tử. Ông cho rằng cần cấm triệt để mặt hàng này. Ngoài hoạt động sản xuất, mua bán, việc chế biến với mục đích xuất khẩu cũng không được phép.
“Việc xuất khẩu có đảm bảo không, hay lại tiêu dùng trong nước khi mà thuốc lá lậu đang nhập tràn lan và chưa quản lý được”, đại biểu Phạm Văn Hòa băn khoăn.
Đại biểu Nguyễn Hoàng Uyên, Đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh còn viện dẫn số liệu về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và tác động của nó đối với trật tự xã hội. Trên cơ sở này, bà cho rằng việc cấm hoàn toàn thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đáp ứng được các cam kết của Việt Nam với quốc tế. Mặt khác, việc đưa các sản phẩm này vào danh mục ngành nghề cấm kinh doanh còn đảm bảo tính chặt chẽ, khả thi và đồng bộ với các quy định hiện hành.
“Việc đưa vào Luật Đầu tư (sửa đổi) nội dung này sẽ tạo cơ sở pháp lý rõ ràng, thống nhất, giúp việc thực thi pháp luật trở nên khả thi và hiệu quả hơn, đồng thời ngăn chặn nguy cơ kinh doanh bất hợp pháp và tăng cường quản lý nhà nước, tránh việc các sản phẩm này được nhập lậu, quảng cáo trá hình”, đại biểu Nguyễn Hoàng Uyên nêu thực tế khẳng định.
Theo bà Uyên, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng thường được ngụy trang để trà trộn các chất gây nghiện và kích thích thần kinh mạnh, đặc biệt là tại trường học, nơi công cộng, khiến việc kiểm soát rất khó khăn.
Giải trình nội dung các đại biểu băn khoăn, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết Dự thảo Luật Đầu tư sửa đổi quy định cấm tuyệt đối thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Tuy nhiên, dự thảo có xử lý chuyển tiếp đối với các dự án đầu tư sản xuất thiết bị điện tử cho thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại Việt Nam chỉ để xuất khẩu và đã được chấp thuận đầu tư trước thời điểm Nghị quyết 173 của Quốc hội.
Về phạm vi các chất bị cấm, ông cho biết sẽ tiếp thu ý kiến của các đại biểu Nguyễn Anh Trí và Phạm Trọng Nhân, điều chỉnh bổ sung thêm chất N2O và các chất hướng thần vào danh mục. Bộ Tài chính sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an và Bộ Y tế tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp, chặt chẽ nhằm ngăn ngừa và loại trừ các trường hợp ngoại lệ.
