Sáng 4/10, tại Hà Nội, các thế hệ thầy, trò Trường Trung học Phổ thông Chuyên Khoa học Tự nhiên, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tổ chức Lễ kỷ niệm 60 năm truyền thống khối Chuyên Tổng hợp, 15 năm thành lập Trường Trung học Phổ thông Chuyên Khoa học Tự nhiên.

Tham dự Lễ kỷ niệm có Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long cùng đại diện lãnh đạo một số bộ, ban, ngành trung ương, địa phương và Hà Nội; lãnh đạo Đại học Quốc gia Hà Nội.

Ôn lại những mốc son lịch sử về sự hình thành và phát triển mô hình trường THPT chuyên, thầy trò nhà trường rất tự hào về những thành tựu mà mình đạt được trong chặng đường 60 năm qua.

60 năm kể từ ngày đầu thành lập (14/9/1965) ở nơi sơ tán của trường ĐH Tổng hợp Hà Nội tại huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, từ 1 lớp chuyên toán với 38 học sinh, trường đã phát triển thành một cơ sở giáo dục quy mô lớn với 5 khối chuyên: Toán, Tin học, Vật lý, Hóa học, Sinh học, có 44 lớp, hơn 1.800 học sinh và đội ngũ gần 70 cán bộ, giáo viên, trong đó phần lớn có trình độ sau đại học - một lực lượng sư phạm hàng đầu trong khối Trung học Phổ thông cả nước.

Học sinh trường Chuyên Khoa học Tự nhiên đã giành được 249/770 huy chương của cả nước tại các kỳ thi Olympic quốc tế (chiếm 32%). Trong đó, có 79 Huy chương vàng trên tổng số 198 Huy chương Vàng của cả nước, chiếm 40%.

Truyền thống khối Chuyên Tổng hợp: Biểu tượng mô hình đào tạo tài năng

Với đội ngũ thầy giỏi, trò giỏi và quyết tâm dạy tốt, học tốt, hệ thống chuyên Tổng hợp, sau này là trường THPT chuyên Khoa học tự nhiên đã thực sự là "lò luyện vàng ròng" đào tạo được những học trò vừa hồng vừa chuyên, không chỉ đem về những giải thưởng cao, những tấm huy chương danh giá khẳng định vị trí của trí tuệ Việt Nam trên đấu trường quốc tế ở những môn: Toán học, Tin học, Vật lý, Hóa học... mà còn cung cấp cho đất nước, cho nhân loại toàn cầu những tài năng xuất chúng trong lĩnh vực khoa học cơ bản. Những cái tên Ngô Bảo Châu, Đàm Thanh Sơn,... đã trở thành niềm tự hào của thầy trò nhà trường.

Đằng sau bảng thành tích mà không một ngôi trường nào có được là sự tận tâm, tận lực của thế hệ những nhà giáo xuất sắc: PGSTS Lê Văn Thiêm, GS Hoàng Tụy, thầy Phan Đức Chính, thầy Hoàng Hữu Đường, thầy Nguyễn Văn Khang, thầy Phạm Tấn Dương, thầy Lê Đình Thịnh, thầy Nguyễn Vũ Lương... và rất nhiều những thầy cô khác không chỉ dạy kiến thức cho học sinh mà còn yêu thương chăm lo cho các em từng bữa ăn, chỗ ở khi phải sống xa nhà.

Những khó khăn về cơ sở vật chất không làm cho các thế hệ thầy trò ở trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên chùn bước. Vượt khó để dạy và học, để chinh phục những đỉnh cao tri thức, để có chỗ đứng trên đài vinh quang ... được coi là mục tiêu, là trách nhiệm là niềm đam mê chung để thầy trò họ cùng "cháy" hết mình.

Ghi nhận những nỗ lực của thầy và trò nhà trường, Đảng, nhà nước, các đồng chí Lãnh đạo đã tuyên dương, khen thưởng và tặng cho thầy trò nhà trường nhiều danh hiệu cao quý.

Phát biểu tại lễ kỷ niệm nhân 60 năm thành lập trường, Phó Thủ tướng Lê Thành Long khẳng định: Lớp chuyên Toán đặc biệt đầu tiên ra đời năm 1965 thể hiện định hướng, tầm nhìn chiến lược của Đảng, Nhà nước trong việc chủ động chuẩn bị từ sớm, từ xa công tác đào tạo tài năng trẻ về Toán học và khoa học công nghệ; đồng thời, là dấu mốc lịch sử đối với việc hình thành, phát triển hệ thống trường Trung học Phổ thông Chuyên trên cả nước.

Bước vào giai đoạn phát triển mới, đất nước ta có những cơ hội, thuận lợi nhưng cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức, nhất là những tiến bộ vượt bậc của khoa học công nghệ đã và đang tác động sâu rộng tới mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Trong bối cảnh đó, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao được xác định là một trong ba đột phá chiến lược, là yếu tố then chốt quyết định tương lai phát triển của đất nước.

Phó Thủ tướng đề nghị nhà trường tiếp tục đổi mới mạnh mẽ mô hình giáo dục theo hướng vừa rộng, vừa sâu, tạo điều kiện cho học sinh tiếp cận với giáo dục chất lượng cao, vừa khích lệ, bồi dưỡng những học sinh đặc biệt xuất sắc.Bên cạnh đó, lồng ghép linh hoạt các hoạt động song hành để giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào, lịch sử, văn hóa của dân tộc; có trách nhiệm cao với cộng đồng, sẵn sàng cống hiến, đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm trước những thách thức mới.

Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng Đại học Quốc gia Hà Nội, Phó Thủ tướng đề nghị, nghiên cứu, có giải pháp đổi mới mô hình trường Trung học Phổ thông chuyên theo hướng vừa rộng và sâu, tạo cơ sở, nền tảng cho hệ thống các trường Trung học Phổ thông chuyên phát triển; nghiên cứu xây dựng Đề án phát hiện và đào tạo, bồi dưỡng tài năng trẻ Việt Nam; ươm mầm gắn với đào tạo tài năng từ bậc phổ thông đến bậc Tiến sỹ.

Bên cạnh đó, ưu tiên đầu tư nguồn lực, kinh phí thỏa đáng để nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị học tập, phòng thí nghiệm, hệ thống các phòng chức năng cho Trường Trung học Phổ thông Chuyên khoa học tự nhiên xứng tầm với ngôi trường Trung học Phổ thông số 1 của cả nước; có cơ chế, chính sách ghi nhận, tôn vinh xứng đáng đối với thầy cô giáo và học sinh đạt được những thành tích xuất sắc.

Tại buổi lễ, thay mặt các đồng chí lãnh đạo Đảng, Chính phủ Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã trao Huân chương Lao động hạng Nhì cho Trường Trung học Phổ thông Chuyên Khoa học Tự nhiên; Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ môn Chuyên Vật lý và Huân chương Lao động hạng Ba cho Bộ môn Chuyên Toán.

Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội Hoàng Minh Sơn trong bài phát biểu của mình tại Lễ kỷ niệm nhấn mạnh: "Chúng ta có quyền tự hào khi từ mái trường này đã là mái nhà để bao học trò nghèo, học giỏi từ các miền quê hiện thực hóa ước mơ trở thành các nhà khoa học cống hiến cho đất nước, nơi ươm mầm những tài năng để sau này trở thành những cán bộ, lãnh đạo xuất sắc tại các cơ quan từ Trung ương đến địa phương, những nhà khoa học hàng đầu tại các trường đại học, viện nghiên cứu, cùng các nhà quản lý, doanh nhân thành đạt trong các tập đoàn và doanh nghiệp lớn…những người đã và đang khẳng định trí tuệ, bản lĩnh Việt Nam, đóng góp quan trọng cho sự phát triển của đất nước.

PGSTS Nguyễn Vũ Lương - Chủ tịch hội đồng khoa học, nguyên Hiệu trưởng trường THPT chuyên KHTN chia sẻ thầy rất tự hào về đội ngũ nhà giáo giỏi của trường và tự hào về những thế hệ học trò bản thân đã là những học sinh xuất sắc mà thầy hay gọi đùa các em chính là những "giáo sư", và chính những người thầy không chỉ dạy các em mà cũng đã "học" được ở các em rất nhiều.

Nhìn lại hành trình 60 năm, Tiến sỹ Lê Công Lợi, Hiệu trưởng Trường Trung học Phổ thông Chuyên Khoa học Tự nhiên khẳng định: Thành tựu lớn nhất không chỉ nằm ở số lượng huy chương hay danh hiệu mà chính là mô hình đào tạo tiên phong, hội nhập quốc tế và không ngừng đổi mới - mô hình đã trở thành kiểu mẫu cho hệ thống trường chuyên cả nước.

Trước bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, nhà trường đặt mục tiêu không chỉ dẫn đầu trong bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia và quốc tế, còn trở thành trung tâm nghiên cứu, sáng tạo ở bậc phổ thông, đưa những lĩnh vực mới như Trí tuệ nhân tạo, Khoa học dữ liệu, Công nghệ lượng tử vào chương trình đào tạo. Cùng với đó, việc phát triển tư duy phản biện, tư duy ngược, kỹ năng tương tác thực tại ảo và giao tiếp người - máy sẽ trở thành nội dung trọng tâm trong giáo dục thế hệ học sinh mới.

Tiến sỹ Lê Công Lợi trăn trở :"Chúng ta may mắn được đứng trên vai người khổng lồ - đó là danh tiếng và di sản của 60 năm truyền thống. Mỗi thế hệ học sinh hôm nay cần nỗ lực vượt qua giới hạn của chính mình, viết tiếp những trang cổ tích mang tên Khoa học Tự nhiên".