Bức ảnh đen trắng và cuốn luận văn tốt nghiệp
Trong những bức ảnh, hiện vật quý được trưng bày tại Phòng truyền thống của Đại học Quốc gia Hà Nội, người xem nhận ra những kỷ vật gắn liền với thời sinh viên của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Đó là bức ảnh đen trắng thời sinh viên và một cuốn luận văn tốt nghiệp.
Năm 2012, khi được giao nhiệm vụ xây dựng phòng truyền thống của Đại học Quốc gia Hà Nội, GS.TSKH Vũ Minh Giang nghĩ ngay tới việc việc phải lấy tư liệu từ các cựu sinh viên thành đạt từ mái trường này; Trong đó có Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Trước khi kể câu chuyện sưu tầm kỷ vật thời sinh viên của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, GS.TSKH Vũ Minh Giang nhắc tới một kỷ niệm mà ông ấn tượng sâu sắc về người đứng đầu Đảng ta.
Khoảng 2 tuần trước Tết Tân Mão năm 2011, khi ông Nguyễn Phú Trọng được bầu làm Tổng Bí thư khóa XI, GS.TSKH Vũ Minh Giang được giao nhiệm vụ gọi điện cho Tổng Bí thư xin phép để lãnh đạo của Đại học Quốc gia Hà Nội đến chúc mừng tân Tổng Bí thư và cũng là cựu sinh viên của Đại học Tổng Hợp.
“Từ đầu dây bên kia, tôi nghe giọng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trả lời nhẹ nhàng: “Cảm ơn các bạn, năm nay tôi sẽ không tiếp bất cứ một đoàn lãnh đạo địa phương bộ ngành nào”, GS.TSKH Vũ Minh Giang kể.
Đại hội xong cũng là lúc Tết Nguyên đán đến gần, các lãnh đạo địa phương, bộ ngành còn “trăm công nghìn việc” phải lo nên Tổng Bí thư đã từ chối tiếp để tránh mất thì giờ quý báu vào việc chúc tụng lãnh đạo.
Nhưng bất ngờ, khi được đặt vấn đề đây không phải là đoàn chúc Tết của lãnh đạo Đại học Quốc gia mà là một cuộc gặp gỡ thân mật, sum vầy thầy trò thì Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng lại vui vẻ nhận lời.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng không tiếp đoàn với tư cách là lãnh đạo của Đại học Quốc gia Hà Nội nhưng đoàn thầy giáo của Trường Tổng hợp thì ông sẵn sàng tiếp.
Sau đó, khi đặt vấn đề xin Tổng Bí thư một số tư liệu để làm phòng truyền thống, GS.TSKH Vũ Minh Giang bất ngờ khi Tổng Bí thư vui lòng đồng ý. Thư ký của Tổng Bí thư lúc đó cầm đến một phong bì to. Khi mở ra có rất nhiều ảnh, trong đó có một bức ảnh chụp từ thời sinh viên. Đặc biệt, trong số đó có một cuốn luận văn tốt nghiệp đại học do GS. Đinh Gia Khánh hướng dẫn.
GS.TSKH Vũ Minh Giang xúc động “khi nói chuyện, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng say sưa kể về thời sinh viên, cho đó là thời kỳ rất đẹp, không bao giờ quên. Cụ nói "Đại học Quốc gia Hà Nội đổi tên nhưng tôi luôn luôn nghĩ mình là sinh viên của Đại học Tổng hợp Hà Nội”.
Bạn bè Tổng Bí thư nhắc đến ông là người chân tình đầu cuối, giản dị, khiêm tốn nhưng không ngờ con người tưởng bình dị ấy lại chứa trong mình những tư tưởng lớn, đưa ra những quyết định mang tính lịch sử trong quá trình phát triển của dân tộc, của đất nước.
Lần trở về trường đặc biệt
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là sinh viên khoa Ngữ văn, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, niên khóa 1963 – 1967. Những lần về thăm Đại học Quốc gia Hà Nội, ông đều bày tỏ tình cảm dạt dào, thăm hỏi ân cần và hồi tưởng ký ức về ngôi trường.
GS.TSKH Vũ Minh Giang nhắc đến một kỷ niệm mà ông nhớ mãi. Năm 2013, nhân kỷ niệm 20 năm ngày Chính phủ ra Nghị định về Đại học Quốc gia Hà Nội (1993), Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội khi đó là ông Phùng Xuân Nhạ đã chuẩn bị một kế hoạch hoành tránh nhưng chưa biết làm sao mời được Tổng Bí thư về.
“Tôi được giao nhiệm vụ liên hệ thì bất ngờ Tổng Bí thư nói “Về chứ, trường mình về chứ!” - Một biểu hiện rất hồn nhiên, rất sinh viên của một người đã ở ngôi cao nhất của Đảng Cộng Sản Việt Nam”, ông Giang kể.
Chi tiết đáng nói là khi đó, Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội muốn trao kỷ niệm chương Vì sự nghiệp phát triển Đại học Quốc gia với số lượng lớn nhưng do thời gian eo hẹp mà số lượng người nhận rất đông. Khi ấy, GS.TSKH Vũ Minh Giang đề nghị mời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thay mặt mọi người lên nhận kỷ niệm chương.
Điều bất ngờ là Tổng Bí thư đã vui vẻ nhận lời và bảo “mình đại diện cho sinh viên lên nhận”. Đây là câu chuyện đằng sau bức ảnh ông Phùng Xuân Nhạ cài huy hiệu kỷ niệm chương Đại học Quốc gia cho Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng được chụp vào năm 2013.
Tổng Bí thư không nề hà, không thể hiện vai trò thế này thế kia. Trong từng trường hợp cụ thể rất chí tình, không câu nệ về hình thức”, GS.TSKH Vũ Minh Giang hồi tưởng.
Tư tưởng sống mãi
Để những tư tưởng của Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng thấm nhuần trong thế hệ trẻ, GS.TSKH Vũ Minh Giang cho rằng, mạch nguồn tư duy của các thế hệ có 2 điểm: Một là dân tộc phải là số 1, văn hóa phải là nền tảng. Những điều này bao giờ cũng chạm vào trái tim, khối óc của tất cả mọi người. Tổng Bí thư là người mẫu mực, coi trọng, đề cao lợi ích dân tộc, văn hóa dân tộc, không cần nhắc tên Tổng Bí thư nhưng cứ đi theo mạch lối ấy thì lan tỏa rất dễ.
Thứ 2 là liêm khiết. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thường nói “danh dự của con người là quan trọng”. Muốn lan tỏa được giá trị đó thì chúng ta phải căn chỉnh lại giáo dục, dư luận xã hội, kể cả truyền thông, phải nói nhiều đến giá trị tinh thần, danh dự, phẩm giá con người.
Kết hợp cương nhu làm nên thế ứng xử của Việt Nam. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng lúc nào cũng mềm mại, nhẹ nhàng nhưng làm gì cũng quyết liệt. Sự vững vàng ấy tạo thành vị thế của Việt Nam.
“Vị thế của Việt Nam trong 20 năm qua có đóng góp không nhỏ của cá nhân Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng”, GS.TSKH Vũ Minh Giang nhận định. Đây là những điều cần lan tỏa theo khía cạnh thực thay vì chuyện đưa lý thuyết, quyển này sách kia.
