Đây một sự kiện có ý nghĩa chính trị, xã hội và nhân văn sâu sắc, thể hiện tinh thần "Cả nước hướng về biên cương, vì tương lai con em đồng bào các dân tộc". Chương trình được truyền hình trực tiếp và trực tuyến tại 14 điểm cầu. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự lễ khởi công tại điểm cầu chính: Trường nội trú liên cấp Tiểu học và Trung học cơ sở xã Yên Khương, Thanh Hóa.

Bày tỏ vui mừng dự Lễ khởi công xây dựng các trường nội trú phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học và Trung học cơ sở tại các xã biên giới, Thủ tướng khẳng định đây một sự kiện có ý nghĩa chính trị, xã hội và nhân văn sâu sắc, thể hiện tinh thần "Cả nước hướng về biên cương, vì tương lai con em đồng bào các dân tộc".

Nhấn mạnh Đảng, Nhà nước ta luôn coi giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, với vai trò đặc biệt quan trọng, tạo nền tảng hình thành và phát triển nhân cách, phẩm chất, năng lực của con người, là yếu tố quyết định bảo đảm sự thành công, Thủ tướng cũng cho biết, Bộ Chính trị đã thống nhất và tập trung lãnh đạo chỉ đạo chủ trương đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền. Đây là một chủ trương lớn, có ý nghĩa chiến lược, không chỉ nhằm xây dựng những ngôi trường khang trang, hiện đại, mà còn hướng đến mục tiêu cao cả hơn - xây dựng "pháo đài tri thức" nơi biên cương của Tổ quốc - để mỗi người dân vùng biên cương thân yêu đều được học hành, được tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản và tạo mọi điều kiện thuận lợi thúc đẩy phát triển toàn diện.

Để bảo đảm đưa các ngôi trường mới vào hoạt động phục vụ năm học mới 2026-2027, Thủ tướng đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo, lãnh đạo các địa phương thường xuyên xuống công trường, kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ các nhà thầu, đơn vị thi công, tư vấn giám sát có điều kiện làm việc tốt, thi công xây dựng trường với tinh thần quyết tâm, nỗ lực cao nhất - tất cả vì các thế hệ học sinh thân yêu, vì sự phát triển của đồng bào các dân tộc miền biên cương thiêng liêng của Tổ quốc.

"Đề nghị các đồng chí xem đây như là một "chiến dịch Quang Trung thần tốc và táo bạo" để tổ chức thực hiện. Thần tốc ở đây là phải nhanh. Táo bạo ở đây là phải khẩn trương, chu đáo làm cho đầy đủ, phải đảm bảo các quy trình, các quy định. Táo bạo là về mặt thời gian về mặt tốc độ. Đặc biệt chất lượng phải đảm bảo, vừa hoàn thành đúng thời hạn, vừa đảm bảo chất lượng để hàng trăm nghìn cháu học sinh được học tập trong ngôi trường mới từ tháng 9 năm 2026", Thủ tướng nhấn mạnh.

Dịp này, Thủ tướng cũng đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo, các bộ, ngành liên quan, đặc biệt là các địa phương tiếp tục quan tâm, chăm lo toàn diện, ưu tiên bố trí các nguồn lực cho phát triển giáo dục đào tạo vùng biên cương - không chỉ cơ sở vật chất, mà còn chính sách hỗ trợ học sinh, chế độ, chính sách cho giáo viên, nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần trong nhà trường - tập trung xây dựng môi trường học tập toàn diện, an toàn, thân thiện, "sáng - xanh - sạch - đẹp - hạnh phúc" - để mỗi ngày đến trường thực sự là một ngày vui.

Thân ái gửi lời chúc mừng tốt đẹp nhất tới các em học sinh thân yêu vùng biên giới. Thủ tướng mong các em hãy học thật tốt, rèn luyện thật chăm, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, luôn giữ gìn bản sắc dân tộc, sống có ước mơ và hoài bão lớn và ý thức trách nhiệm đối với tương lai dân tộc.

Cùng lúc với điểm cầu chính, tại 13 điểm cầu còn lại có sự tham dự và chỉ đạo khởi công của các Phó Thủ tướng, Bộ trưởng, Thứ trưởng các Bộ, ngành.

Tại điểm cầu bản Phai Đin, xã Thanh Nưa, tỉnh Điện Biên, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã dự và phát lệnh khởi công Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học – THCS Thanh Nưa. Đây là 1 trong 6 trường nội trú liên cấp được tỉnh Điện Biên đồng loạt khởi công trong sáng nay tại các xã biên giới.

Ngay từ sáng sớm, người dân bản Phai Đin và các bản lân cận của xã Thanh Nưa đã có mặt từ sớm để dự lễ khởi công Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học – THCS Thanh Nưa. Nằm ở khu vực biên giới phía Tây của tỉnh Điện Biên, xã Thanh Nưa có hơn 38km đường biên giới tiếp giáp nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, là nơi sinh sống của hơn 29.000 người thuộc 6 dân tộc anh em. Dù còn nhiều khó khăn về điều kiện kinh tế – xã hội, song công tác giáo dục luôn được xác định là nhiệm vụ chiến lược, lâu dài, góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa và củng cố quốc phòng – an ninh nơi biên cương.

Hiện xã có 16 trường học với hơn 5.200 học sinh, song phần lớn các điểm trường còn thiếu phòng học, khu nội trú và các công trình phụ trợ. Việc đầu tư xây dựng một trường nội trú liên cấp hiện đại trở thành mong mỏi nhiều năm của phụ huynh và ngành giáo dục địa phương. Bởi đây là dự án có ý nghĩa đặc biệt, mở ra cơ hội học tập mới cho hàng nghìn học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn, góp phần nâng cao dân trí, phát triển bền vững vùng biên giới Tây Bắc.

Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học – THCS Thanh Nưa được phê duyệt với tổng mức đầu tư 224,4 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương, xây dựng trên diện tích 5,4ha tại bản Phai Đin, xã Thanh Nưa. Công trình được thiết kế đồng bộ, hiện đại, gồm: 30 phòng học văn hóa, 13 phòng học bộ môn, 99 phòng ở nội trú cho 790 học sinh, 15 phòng công vụ cho giáo viên, Khu thể thao, bể bơi, nhà ăn, khu sinh hoạt, hệ thống phòng cháy chữa cháy, cấp điện, nước khép kín, đáp ứng nhu cầu học tập cho khoảng 1.050 học sinh vùng biên giới.

Cùng với Thanh Nưa, 5 dự án trường nội trú khác tại các xã: Sín Thầu, Nậm Kè, Quảng Lâm, Thanh Yên và Mường Nhà của tỉnh Điện Biên cũng được khởi công trong sáng nay. Đây là chuỗi công trình trọng điểm thuộc chương trình đầu tư phát triển giáo dục vùng dân tộc thiểu số và miền núi, với tổng mức đầu tư hơn 1.300 tỷ đồng. Những ngôi trường nội trú hiện đại nơi vùng biên sẽ mang ánh sáng tri thức đến với học sinh dân tộc thiểu số, tạo nguồn nhân lực chất lượng, góp phần xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định và phát triển bền vững.

Tại tỉnh Lạng Sơn, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cũng đã dự, chỉ đạo Lễ khởi công xây dựng trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và THCS xã Khuất Xá. Đây là 1/72 trường thuộc danh mục 100 trường PTNT liên cấp tiểu học và THCS được đầu tư trong năm 2025, hoàn thành trước ngày 30/8/2026.

Trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và THCS xã Khuất Xá, tỉnh Lạng Sơn được khởi công xây dựng với diện tích 5ha, quy mô xây dựng 36 lớp học với 1.200 học sinh, tổng vốn đầu tư 265 tỷ đồng. Công trình được xây dựng theo dự án công trình khẩn cấp để đảm bảo kịp hoàn thành và bàn giao phục vụ năm học mới 2026-2027 theo tinh thần chỉ đạo tại Thông báo kết luận số 81-TB/TW ngày 18/7/2025 của Bộ Chính trị về chủ trương đầu tư xây dựng trường học cho các xã biên giới. Việc xây dựng ngôi trường mới đã tạo không khí phấn khởi cho đông đảo các bậc phụ huynh, học sinh và giáo viên trên địa bàn.

Cô giáo Hoàng Thị Yến, giáo viên trường THCS Khuất Xá cho biết, do địa bàn chia cắt, địa hình đồi núi, dốc cao, việc di chuyển tới các điểm trường của thầy, trò tại xã khó khăn, đặc biệt vào mùa mưa, bão. Do vậy, việc xây dựng các trường phổ thông dân tộc nội trú liên cấp tại địa bàn xã biên giới Khuất Xá là một chính sách thiết thực, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào vùng biên giới còn nhiều khó khăn. "Học sinh khi ấy sẽ được ăn nghỉ tại trường, không phải đi lại, bởi một số học sinh nhà xa trường đi lại rất khó khăn, mùa mưa, lạnh rất vất vả, có hôm đến trường nhiều em lạnh và rét nên ảnh hưởng rất nhiều đến việc học”, cô Yến chia sẻ.

Theo kế hoạch, giai đoạn 1, tỉnh Lạng Sơn sẽ khởi công xây dựng 4/11 ngôi trường nội trú liên cấp tiểu học và THCS tại các xã biên giới Khuất Xá, Kiên Mộc, Mẫu Sơn và Quốc Khánh với tổng mức đầu tư gần 1.200 tỷ đồng. Các công trình này sẽ hoàn thành vào tháng 8/2026.

Từ điểm cầu tại Lai Châu, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn khẳng định,100 trường phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học và Trung học cơ sở tại các xã biên giới đất liền là dự án được thực hiện trong giai đoạn đầu trong tổng số 248 trường tại 248 xã biên giới. Đây là dự án có quy mô lớn được xây dựng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng đầy đủ nhu cầu học tập, sinh hoạt, ăn ở nội trú, bán trú cho học sinh và nhà ở công vụ cho giáo viên, có môi trường giáo dục toàn diện Đức- Trí-Thể-Mỹ với mục tiêu phát triển toàn diện cho người học.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, cùng với việc đầu tư xây dựng trường, hiện nay Bộ GD&ĐT đang chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành xây dựng các văn bản quy định về chế độ chính sách cho học sinh, giáo viên; quy định về quy chế hoạt động trường phổ thông nội trú liên cấp; chính sách ưu đãi, tuyển dụng, trọng dụng giáo viên; chính sách hướng nghiệp, tuyển chọn cán bộ là người địa phương xuất phát từ học sinh học tập tại các trường phổ thông nội trú liên cấp và nhiều chính sách đồng bộ khác, bảo đảm các trường là hình mẫu, là niềm hi vọng lớn của Đảng, Nhà nước, các địa phương và nhân dân tại các xã biên giới.

Theo thống kê, cả nước có 956 trường phổ thông ở 248 xã biên giới đất liền. Trong số này, mới chỉ có khoảng 22 trường phổ thông dân tộc nội trú (PTDTNT) với quy mô 7.644 học sinh (chỉ chiếm 2,3% về tổng số trường và 1,2% số học sinh phổ thông trên địa bàn được hưởng chính sách nội trú của Nhà nước); có khoảng 160 trường phổ thông dân tộc bán trú (PTDTBT), quy mô 51.131 học sinh (chiếm khoảng 16,7% tổng số trường và 8,18% tổng số học sinh phổ thông tại địa bàn các xã biên giới đất liền được hưởng chính sách bán trú của Nhà nước).

Trong tổng số 625.255 học sinh trên địa bàn các xã biên giới, số học sinh không đủ điều kiện học tại trường PTDTNT, PTDTBT nhưng có nhu cầu được nội trú, bán trú khoảng 273.244 học sinh (chiếm 43,7% tổng số học sinh phổ thông hiện tại). Như vậy, số lượng học sinh có nhu cầu nội trú, bán trú trên địa bàn các xã biên giới đất liền chiếm tỷ lệ rất cao.

Bên cạnh đó, điều kiện cơ sở vật chất trường lớp tại các xã biên giới còn rất khó khăn, thiếu thốn, chưa đáp ứng được yêu cầu tối thiểu, chưa bảo đảm đáp ứng nhu cầu nội trú, bán trú của học sinh; đội ngũ nhà giáo còn thiếu và chưa được sắp xếp hợp lý, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng giáo dục, dẫn tới không bảo đảm công bằng trong giáo dục.

Để nâng cao chất lượng giáo dục, thu hẹp khoảng cách vùng miền, tạo nguồn cán bộ chất lượng tại các vùng biên giới đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới, Bộ GDĐT đã báo cáo, đề xuất lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đứng đầu là Tổng Bí thư Tô Lâm, về chủ trương xây dựng các trường nội trú cho học sinh ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, đặc biệt là tại các xã biên giới đất liền.

Theo Thông báo kết luận số 81-TB/TW ngày 18/7/2025 của Bộ Chính trị về chủ trương đầu tư xây dựng trường học cho các xã biên giới và Nghị quyết số 298/NQ-CP ngày 26/9/2025 của Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động của Chính phủ thực hiện Thông báo kết luận 81-TB/TW, cả nước có 248 xã biên giới đất liền được quy hoạch đầu tư 248 trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học – trung học cơ sở.

Trong đó, 100 trường được chọn đầu tư xây dựng giai đoạn 1, với tổng nhu cầu vốn đầu tư gần 20.000 tỷ đồng. Các trường được khởi công đồng loạt ngày 09/11/2025 đều thuộc danh mục 100 trường đã được Chính phủ phê duyệt đầu tư trong năm 2025, dự kiến hoàn thành và đưa vào sử dụng trước khai giảng năm học 2026–2027.

100 trường đầu tiên được khởi công trong năm 2025 được xác định là “các trường hình mẫu”, vừa đảm bảo cơ sở vật chất tiên tiến, vừa là mô hình mẫu trong tổ chức giáo dục, quản lí, vận hành.

Các trường được xây dựng nhằm phát triển toàn diện học sinh về đức, trí, thể, mỹ, có không gian học tập, thể thao, âm nhạc, mỹ thuật, hướng nghiệp, phát triển văn hóa, đồng thời đảm bảo điều kiện ăn ở nội trú, bán trú đầy đủ.

Đây là bước khởi đầu để tiến tới hoàn thành 248 trường trong giai đoạn 2025–2028, góp phần xóa dần khoảng cách vùng miền và tạo dựng vành đai tri thức bền vững nơi biên cương.

(Tổng hợp CQTT VOV)