Sáng nay (20/11), Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thực hiện Nghị quyết số 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Theo đó, Nhà nước sẽ thực hiện chính sách ưu đãi vượt trội đối với giáo viên và nhân viên các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông; trong đó phụ cấp ưu đãi nghề tối thiểu 70% cho giáo viên, 30% cho nhân viên và 100% cho giáo viên ở vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo.
Đại biểu Phạm Hùng Thắng (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình) đồng tình với chính sách nâng phụ cấp cho nhà giáo nhưng nêu băn khoăn khi so sánh với cơ chế áp dụng cho nhân lực y tế. Theo ông, khi nghiên cứu dự thảo nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe của nhân dân; chế độ chính sách tiền lương và phụ cấp cho nhân viên y tế thì nhân viên y tế tại trạm y tế xã và y tế dự phòng được hưởng phụ cấp ưu đãi nghề 100% ở nhiều khu vực miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và địa bàn khó khăn. Trong khi đó, giáo viên chỉ đạt mức 100% khi làm việc ở vùng đặc biệt khó khăn; còn tại vùng khó khăn, phụ cấp lại tương đương nơi phát triển. Ông cho rằng quy định này "chưa tương xứng, chưa công bằng và chưa thể hiện tính vượt trội".
Từ thực tế này, ông đề nghị nâng phụ cấp cho giáo viên mầm non, phổ thông công lập đang công tác tại vùng khó khăn lên mức cao hơn 70%, nếu không đạt 100% thì cũng cần tiệm cận để tránh thiệt thòi.
"Tôi đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, xem xét mở rộng cho cả đối tượng giáo viên mầm non, phổ thông công lập đang công tác tại vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn được hưởng mức phụ cấp ưu đãi nghề tương xứng, hoặc nếu không được mức 100% thì cũng ở mức cao hơn mức 70% để tránh thiệt thòi cho đối tượng này." - Đại biểu đề xuất.
Ông cũng chỉ ra bất cập khi phụ cấp ưu đãi 30% dành cho nhân viên trường học lại áp dụng đồng loạt ở tất cả vùng, không có sự phân biệt giữa địa bàn phát triển và vùng khó khăn. Theo ông, mức phụ cấp này cần cao hơn để thực sự khuyến khích làm việc tại vùng gian khó.
Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn ĐBQH Hà Nội) đồng tình khi dự thảo đã ghi nhận nỗ lực, hy sinh của giáo viên vùng cao bằng các mức ưu đãi từ 70% đến 100%. Ông cho rằng người thầy cần được quan tâm bằng chính sách cụ thể, chứ không chỉ tôn vinh bằng lời nói; điều này thể hiện sự nhất quán trong chủ trương và pháp luật.
"Nghề giáo là nghề đặc biệt, đòi hỏi giáo viên phải giữ chuẩn mực để làm gương cho học sinh. Khác với nhiều nghề có thể làm thêm khi lương không đủ sống, giáo viên bị ràng buộc bởi nhiều quy định nên khó có nguồn thu ngoài. Vì vậy, phụ cấp cao hơn giúp cải thiện thu nhập, nâng ý thức trách nhiệm với xã hội và người học, tạo điều kiện để họ toàn tâm phục vụ trong trường." - Đại biểu phân tích.
Ông nhấn mạnh việc tăng đãi ngộ cho giáo viên là khoản đầu tư nhỏ nhưng mang lại lợi ích lớn khi tác động tới hàng trăm nghìn người học. Khi giáo viên được quan tâm hơn, yêu cầu và giám sát của xã hội cũng phải cao hơn, góp phần xây dựng đội ngũ nhà giáo chuẩn mực - yếu tố quyết định sự thành công của giáo dục quốc gia.
Phát biểu tại hội trường Quốc hội, đại biểu Triệu Thị Ngọc Diễm, Đoàn ĐBQH Cần Thơ cho rằng việc dự thảo Nghị quyết giao Chủ tịch UBND cấp xã thẩm quyền điều động, thuyên chuyển, biệt phái, bố trí, phân công, thay đổi vị trí việc làm đối với nhân sự thuộc các cơ sở giáo dục công lập do xã quản lý là thể hiện rõ nét việc phân cấp, phân quyền mạnh, đáp ứng đặc thù của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Theo bà, thực tế hiện nay cấp xã không có cơ quan chuyên môn giáo dục, chỉ có phòng văn hóa - xã hội có một công chức phụ trách lĩnh vực giáo dục và đào tạo.
Tuy nhiên công tác điều động, thuyên chuyển, biệt phái, bố trí, phân công, thay đổi vị trí việc làm đối với nhà giáo, cán bộ quản lý và nhân viên trong các cơ sở giáo dục công lập không phải chỉ thực hiện khâu thủ tục hay quy trình mà cần gắn với việc đánh giá, quản trị nhân sự giáo dục một cách toàn diện về năng lực chuyên môn, đạo đức, chiều hướng phát triển và khả năng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Quá trình này cũng không thể tách rời cơ chế tuyển dụng, sử dụng và quản lý nhân lực ngành giáo dục. Trong khi đó, thẩm quyền này hiện tại được giao cho Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo.
Như vậy, nếu trao toàn bộ thẩm quyền cho Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ dễ phát sinh tình trạng thiếu tính thuyết phục trong công tác cán bộ; công tác đánh giá thiếu triệt để, chặt chẽ và thiếu thông tin chuẩn xác, đa chiều. Đồng thời chưa phù hợp với tinh thần Nghị quyết 71 là bảo đảm nguyên tắc gắn trách nhiệm quản lý chuyên môn với quản lý nhân sự và tài chính.
Do đó, đại biểu đề xuất: "Giao thẩm quyền điều động, bố trí nhân sự cho Chủ tịch UBND cấp xã để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhưng không tách sự quản lý về chuyên môn và nghiệp vụ, năng lực quản lý giáo dục từ phía ngành giáo dục, thông qua cơ chế phối hợp chặt chẽ và chỉ phân cấp một phần cho địa phương để có sự nhất quán trong nhìn nhận, đánh giá công tác cán bộ cũng như quản lý toàn diện đội ngũ."
Đại biểu Phạm Hùng Thắng, Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình cũng cho rằng cần những quy định cụ thể để đảm bảo tính công khai, minh bạch, công bằng trong việc tuyển dụng, điều động, thuyên chuyển nhân sự giáo dục.
"Cần có những quy định cụ thể để đảm bảo tính công khai, minh bạch, công bằng trong việc tuyển dụng, điều động, thuyên chuyển nhân sự giáo dục, đặc biệt là quy định về sự phối hợp giữa Sở Giáo dục - Đào tạo, Giám đốc Sở Giáo dục - Đào tạo với chính quyền địa phương cấp xã nơi có nhân sự giáo dục được điều động, thuyên chuyển đi và nơi tiếp nhận nhân sự giáo dục điều động thuyên chuyển đến, để tránh nguy cơ lạm dụng quyền, gây tiêu cực và khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện." - Đại biểu đề nghị./.
