6 giờ sáng, trong màn sương lạnh ở xã Đăk Pxi - vùng núi phía Tây tỉnh Quảng Ngãi, cô Phượng bắt đầu một ngày làm việc quen thuộc. Mở cửa lớp, quét dọn, vệ sinh phòng học rồi đón trẻ. Từ việc cho ăn, dỗ trẻ ngủ đúng giờ đến dạy chữ và đảm bảo an toàn… ngày làm việc của cô gần như không có phút nghỉ. Chiều, chỉ khi đứa trẻ cuối cùng được phụ huynh đón về, cô Phượng mới kết thúc hơn 10 tiếng làm việc.
Theo cô Phượng, thu nhập hiện nay của giáo viên mầm non vẫn chưa tương xứng với khối lượng công việc.
“Giáo viên tốt nghiệp bậc cao đẳng mới ra trường có hệ số lương 2,1 cộng thêm các khoản phụ cấp thì lương chỉ khoảng 7 triệu đồng. Trong khi đó, khởi điểm lương của giáo viên mầm non hạng II cũng chỉ 2,34 - thấp hơn nhiều so với lương khởi điểm của giáo viên cùng hạng bậc tiểu học ở mức 4,00”, cô Phượng so sánh.
Trong khi đó, đặc thù công việc của giáo viên mầm non buộc họ phải đi sớm về muộn, tối soạn bài, làm đồ chơi. “Không giống như giáo viên tiểu học, THCS, chúng tôi phải chờ phụ huynh đến đón tất cả các cháu rồi mới được về,” cô chia sẻ.
Giáo viên hiện là lực lượng hưởng lương ngân sách lớn nhất với hơn 1,05 triệu người, chiếm khoảng một nửa viên chức cả nước.
Dù có phụ cấp thâm niên và ưu đãi nghề, phần lớn giáo viên mầm non - chiếm 25% đội ngũ - chỉ nhận từ 5,8 đến 18,5 triệu đồng mỗi tháng. Yêu cầu trình độ thấp hơn so với các bậc học khác khiến mức lương của họ luôn nằm ở nhóm thấp, trong khi công việc lại nặng nhọc nhất. Trong khoảng 100.000 chỉ tiêu biên chế giáo viên còn trống hiện nay, gần một nửa thuộc bậc mầm non.
Niềm vui khi nghề giáo được quan tâm
Thông tin lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và giáo viên mầm non có thể sẽ được hưởng hệ số lương đặc thù 1,25 đã khiến không chỉ cô Phượng mà nhiều giáo viên khác cảm thấy phấn khởi. Cô Nguyễn Thị Thanh Thảo, Hiệu trưởng Trường Mẫu giáo Long Đức, xã Đại Ngãi, TP. Cần Thơ bày tỏ: “chúng tôi cảm nhận lần đầu tiên, bậc học mầm non được nhìn nhận đầy đủ về vai trò nền tảng trong sự phát triển của trẻ. Khi nghe thông tin về chế độ đặc thù, chúng tôi cảm thấy được quan tâm và trân trọng hơn. Các cô yêu nghề hơn và có thêm động lực gắn bó”.
17 năm công tác tại trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Kon Tum trước khi chuyển về Trường THCS&THPT Ngô Mây, Quảng Ngãi - ngót ngét gần 20 năm trong nghề, thầy giáo Võ Bửu Nhi nói: chưa bao giờ giáo viên cảm thấy nghề giáo được quan tâm như hiện nay.
“Giáo viên vốn đã luôn nỗ lực. Thời gian tới, chúng tôi càng phải cố gắng hơn để xứng đáng với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước. Năm học vừa rồi, nhiều học sinh của tôi đã đăng ký theo học sư phạm.”
Nỗ lực đổi mới để xứng đáng với sự tin tưởng
Cùng quan điểm, cô Nguyễn Thị Thanh Thảo cho rằng chính sách ưu đãi là nguồn động viên nhưng trách nhiệm của giáo viên vốn đã được xác định từ khi chọn nghề. “Đã theo giáo dục mầm non thì phải thực sự thương các con, xem trẻ như con của mình thì mới làm nghề được”.
Những năm qua, trường Mẫu giáo Long Đức liên tục đổi mới để đáp ứng yêu cầu giáo dục giai đoạn mới, trong đó có chuyển đổi số để tạo ra những tiết học hấp dẫn trẻ nhỏ.
Trước đây, ngoại ngữ ở bậc mầm non ít được chú trọng nhưng nay trẻ mầm non cũng được định hướng tiếp cận ngôn ngữ thứ hai. Cô Thảo cho biết, bản thân phải học thêm chuyên môn quản lý và khuyến khích giáo viên trong trường nâng cao trình độ nhằm tạo ra những tiết học sáng tạo. Từ đó, giúp trẻ phát triển toàn diện, chuẩn bị nền tảng cho các bậc học sau.
Kỷ niệm Ngày nhà giáo 20/11 năm nay diễn ra trong bối cảnh Luật Nhà giáo sẽ có hiệu lực từ 1/1/2026 quy định rõ vị trí, vai trò, trách nhiệm của nhà giáo, cùng nhiều chính sách thúc đẩy động lực làm việc cho đội ngũ.
Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển Giáo dục và đào tạo được ban hành. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng cho ngành giáo dục trong bối cảnh đất nước hội nhập mạnh mẽ.
Bên cạnh đó, các chủ trương như miễn học phí cho học sinh phổ thông, xây dựng trường bán trú liên cấp tại các xã biên giới, góp phần giải quyết nhiều khó khăn lâu nay về điều kiện học tập của học sinh vùng khó, vùng biên giới, chế độ cho giáo viên, đặc biệt là bậc mầm non và nhân viên trường học.
Đây là sự động viên khích lệ những người làm công tác giáo dục nhưng đồng thời cũng đòi hỏi nhà giáo phải xứng đáng với sự phó thác này. Ông Nguyễn Tân - Giám đốc Sở GD-ĐT TP Huế cho rằng, trước những thay đổi tích cực, mỗi thầy cô cần nhìn lại vai trò, trách nhiệm và động lực làm việc của mình, từ đó phát huy năng lực và tâm huyết để đưa giáo dục Việt Nam tiệm cận những nền giáo dục tiên tiến.
Ngay cả khi chưa có hệ số lương đặc thù, các thầy cô vẫn miệt mài cống hiến. Ở đồng bằng sông Cửu Long, giáo viên Trường Mẫu giáo Long Đức vẫn đưa từng bé về tận nhà khi phụ huynh đến đón muộn. Ở Đăk Pxi, cô Phượng ngày ngày chăm từng bữa ăn, giấc ngủ cho trẻ nhỏ.
Tận tâm là gốc của nghề giáo. Nếu hệ số lương đặc thù được áp dụng, đó sẽ là nguồn động viên để thầy cô thêm động lực, thêm trách nhiệm, tiếp tục vững vàng với trọng trách của mình.
Luật Nhà giáo có hiệu lực từ 1/1/2026 xác định lương nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Trong dự thảo Nghị định về chính sách tiền lương, chế độ phụ cấp với nhà giáo công bố mới đây, Bộ GD-ĐT đề xuất áp dụng hệ số đặc thù 1,25 với giáo viên mầm non công lập, giáo viên phổ thông là 1,15.
