Mạng ảo, cảm xúc thật
Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng từng đăng một tấm ảnh thật đẹp, một dòng trạng thái thật chân thành… rồi chờ đợi vài lượt like và vài lời bình luận. Trong thời đại mạng xã hội lên ngôi, nút “like” tưởng chừng đơn giản nhưng lại đang âm thầm ảnh hưởng mạnh đến tâm trạng của nhiều bạn trẻ.
Đăng bài xong - chờ like. Ít like - buồn. Câu chuyện tưởng như “bé cỏn con” ấy lại là một nỗi ám ảnh rất thật với không ít người.
Thu Thảo, sinh viên năm hai của một trường đại học ở Hà Nội, chia sẻ: “Em không phải người hay đăng bài lên mạng xã hội, nhưng có một lần em đăng bức ảnh rất tâm huyết, viết cap cả buổi tối, xóa đi viết lại mấy lần. Vậy mà sau cả ngày chỉ nhận được có 7 like. Em cảm thấy rất ngại, xấu hổ và xóa bài luôn. Mọi người cứ bảo mấy cái like ảo này quan tâm làm gì, nhưng em vẫn suy nghĩ mãi”.
Từ đó, Thảo trở nên dè dặt hơn mỗi khi định đăng điều gì đó, dù vẫn muốn chia sẻ. Dù đã để chế độ ẩn like nhưng vẫn không ngăn được cảm giác so sánh và hụt hẫng. “Mỗi bài đăng của em, dù huy động cả em trai, bạn thân vào like thì cũng chưa bao giờ quá 20 like. Trong khi đó bạn em thì toàn 70-80 like. Mỗi lần lỡ tay đăng bài là em lại vào xem liên tục. Nó khá ảnh hưởng đến tâm trạng”.
Với Quốc Hưng, sinh viên năm cuối ngành thiết kế đồ họa, mạng xã hội lại là nơi thể hiện năng lực chuyên môn và kết nối cơ hội nghề nghiệp. “Có những bài em post để show kỹ năng thiết kế. Nếu ít người quan tâm, em thấy nghi ngờ cả khả năng của mình. Nhiều hôm đăng xong là ngồi canh từng lượt like. Đương nhiên là thất vọng khá nhiều”.
Những câu chuyện như của Thảo hay Hưng không phải là cá biệt. Trong một không gian mà mọi thứ được “đo đếm” bằng tương tác, việc ít like dễ khiến người trẻ cảm thấy hụt hẫng, tự ti, thậm chí mất niềm tin vào bản thân.
Nút “like” có quyền năng đến mức nào?
Chuyên gia tâm lý Nguyễn Hà Thành, giảng viên trường Đại học FPT nhận định: “Mạng xã hội đem đến cho mỗi người một quyền lực ngầm trong mối quan hệ của chính mình. Ai cũng có thể có công chúng riêng, ít nhất là người thân, bạn bè thân thiết”.
Theo chị, người dùng mạng xã hội hiện nay rất đa dạng. “Có người dùng mạng chỉ để quan sát, không like không share, cũng không cần ai tương tác lại với mình. Nhưng cũng có người, nếu một bài đăng chưa đủ 100 like là ăn cơm không ngon. Với những người như vậy, ít like sẽ thực sự khiến họ buồn. Nhưng điều quan trọng không phải là có bao nhiêu like, mà là mình có đang sống đúng với bản thân không.”
Điều then chốt, theo chị Hà Thành, là phải xác định rõ vai trò của mạng xã hội với chính mình. Bạn muốn sử dụng mạng xã hội như một công cụ hỗ trợ hay để công cụ đó điều khiển lại mình? Nếu nó chỉ là công cụ, hãy dùng sao cho phù hợp với mình. Còn nếu để nó chi phối cảm xúc thì thực sự đáng lo.
Muốn nhiều like có thể học
Đối với những bạn trẻ thật sự mong muốn có nhiều like để cảm thấy vui và tự tin hơn, chuyên gia cho rằng hoàn toàn có cách để chủ động đạt được điều đó.
“Nếu bạn muốn 100 like mà chỉ ngồi buồn ‘sao chẳng ai quan tâm đến tôi’ thì không ích gì. Bạn phải học. Giờ có rất nhiều kỹ thuật, công nghệ để giúp bạn tăng tương tác. Nếu bạn thật sự thấy 100 like mang ý nghĩa với bạn thì bạn phải hành động để đạt được điều đó”.
Chuyên gia Hà Thành cũng chia sẻ thêm một góc nhìn thực tế: “Có người thì lại không mong nổi tiếng, nhưng bỗng nhiên bài viết viral, trăm nghìn lượt like đổ về thì lại không biết đỡ thế nào. Vậy nên cái khó nhất không phải là ít hay nhiều, mà là điều đó có đúng như bạn mong muốn hay không.”
Nếu bạn hiểu cách vận hành của mạng xã hội, sử dụng nó như một công cụ hỗ trợ cho đời sống thật, thì đó là điều tốt. Nhưng nếu bị nó chi phối, mất kiểm soát cảm xúc, thì đã đến lúc phải điều chỉnh.
Khi nào mạng xã hội bắt đầu gây hại?
Theo chuyên gia Nguyễn Hà Thành, dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy bạn đang lệ thuộc mạng xã hội là khi bạn cảm thấy mất ăn mất ngủ vì nó, bỏ bê công việc, các mối quan hệ ngoài đời chỉ để theo dõi phản hồi ảo. “Khi đó, bạn đang để trôi mất những cơ hội, cảm xúc và năng lượng tích cực ngoài đời thực. Đó là lúc bạn cần điều chỉnh lại thói quen sử dụng mạng xã hội”.
Với những bạn trẻ đang buồn vì một bài đăng “ít like”, chuyên gia gửi gắm: “Hãy tự hỏi: Trong đời thật, mình có nhiều người quan tâm không? Nếu mạng xã hội chỉ là một công cụ, thì hãy củng cố chính mình trước. Nếu bạn thực sự muốn nổi tiếng trên mạng, hãy học cách vận hành nó. Mỗi không gian đều có quy luật riêng, bạn phải hiểu thì mới thích nghi được”.
Mạng xã hội là nơi để kết nối, chia sẻ và thể hiện bản thân. Nhưng đừng để vài lượt like khiến bạn nghi ngờ giá trị thật của chính mình. Quan trọng nhất vẫn là sống đúng với mình, trân trọng cảm xúc của mình và luôn cố gắng mỗi ngày.
