Mời nghe cuộc trao đổi giữa phóng viên VOV2 với chị Đỗ Thị Kim Hoa – Giám đốc Trung tâm tình nguyện Quốc gia:
Xung kích, tình nguyện là một phẩm chất đặc trưng, nổi bật của thanh niên Việt Nam. Trong bất cứ thời kỳ nào, đoàn viên, thanh niên luôn đi đầu, sẵn sàng dấn thân và cống hiến. Trải qua gần 25 năm phát triển, phong trào thanh niên tình nguyện do Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh khởi xướng và triển khai trong các các cấp bộ Đoàn, Hội đã thu hút hàng trăm triệu lượt Đoàn viên, Hội viên, thanh niên tình nguyện tham gia, đóng góp hàng triệu công trình, phần việc thanh niên cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và vì cộng đồng.
Phong trào thanh niên tình nguyện đã khơi dậy tinh thần tương thân tương ái, tính xung kích, tình nguyện của thanh niên Việt Nam, là môi trường sinh động để thanh niên cống hiến và trưởng thành và phát huy trách nhiệm của tuổi trẻ với cộng đồng và xã hội.
Phong trào thanh niên tình nguyện ngày càng được các cấp bộ Đoàn, Hội tổ chức triển khai với nhiều phương thức, loại hình hoạt động phong phú, đa dạng, phát triển rộng khắp, phù hợp với điều kiện và đặc điểm của từng địa phương, mang lại hiệu quả, giá trị thiết thực đối với sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước và hỗ trợ cộng đồng, thu hút đông đảo các đối tượng thanh niên và nhân dân tham gia, được cộng đồng và xã hội ghi nhận và đánh giá cao.
Hoạt động tình nguyện hiện nay đã trở thành đặc trưng của tổ chức Đoàn, Hội và hình ảnh màu áo xanh đã trở thành “biểu trưng cho tinh thần cống hiến, tình nguyện vì cộng đồng” của thanh niên Việt Nam. Bên cạnh đó, Đảng, Nhà nước, Chính phủ luôn quan tâm và có cơ chế, chính sách đối với phong trào thanh niên tình nguyện. Cụ thể là Ngày 16/6/2020, Quốc hội đã ban hành Luật Thanh niên, trong đó Điều 21 của Luật Thanh niên quy định về chính sách đối với thanh niên tình nguyện và ngày 09/3/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 17/2021/NĐ-CP về chính sách đối với thanh niên xung phong, thanh niên tình nguyện.
Đặc biệt ngay trong năm 2024, Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam và Trung ương Đoàn đã tổ chức Diễn đàn quốc gia năm 2024 với chủ đề “Chính sách đối với thanh niên xung phong, thanh niên tình nguyện” và Diễn đàn quốc tế Kinh nghiệm xây dựng và thực hiện chính sách đối với thanh niên tình nguyện” với sự tham gia của các Bộ, ngành, các tỉnh, thành đoàn để chia sẻ kinh nghiệm triển khai chính sách cho thanh niên tình nguyện.
Chị Đỗ Thị Kim Hoa – Giám đốc Trung tâm tình nguyện Quốc gia cho biết, ngay sau khi Luật thanh niên và Nghị định số 17/2021/NĐ-CP về chính sách đối với thanh niên xung phong, thanh niên tình nguyện ra đời, Trung ương Đoàn đã chỉ đạo các cấp bộ Đoàn phổ biến, tuyên truyền rộng rãi đến đoàn viên, thanh niên về chính sách thanh niên tình nguyện.
Việc tổ chức thực hiện các chính sách đối với thanh niên tình nguyện trong quá trình thực hiện các chương trình, dự án, đề án đã đạt được nhiều kết quả. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các dự án, đề án phát huy sức trẻ, tinh thần tình nguyện của thanh niên tham gia phát triển kinh tế - xã hội tại vùng có điều kiện khó khăn, vùng sâu, vùng xa, tạo môi trường, điều kiện tốt cho thanh niên tham gia hoạt động tình nguyện, cống hiến sức trẻ phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Nhiều đề án, dự án mang hiệu quả tích cực, có giá trị thực tiễn và lâu dài, như: Đề án Tăng cường trí thức trẻ tình nguyện đến công tác tại các Khu kinh tế quốc phòng, Dự án thí điểm đưa bác sĩ trẻ tình nguyện về công tác tại miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn (ưu tiên 62 huyện nghèo); Dự án thí điểm tuyển chọn 600 trí thức trẻ, có trình độ đại học về làm Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã tại các huyện nghèo; Dự án thí điểm tuyển chọn trí thức trẻ tình nguyện về các xã tham gia phát triển nông thôn, miền núi, ban hành Chương trình Tăng cường năng lực quản lý, điều phối hoạt động tình nguyện cho đội ngũ cán bộ Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam các cấp, giai đoạn 2022 - 2030…
Các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng xã hội do tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam và các tổ chức thanh niên được thành lập theo quy định của pháp luật tổ chức thông qua Chiến dịch thanh niên tình nguyện hè hằng năm, “Chương trình tình nguyện mùa đông”, “Xuân tình nguyện”, …Với chủ trương “3 liên kết” (liên kết lực lượng, liên kết địa bàn, liên kết cộng đồng) của Đoàn, các hoạt động tình nguyện được chính quyền địa phương, các nhà trường quan tâm, tạo điều kiện về tiếp nhận, hỗ trợ về kinh phí để thanh niên tham gia hoạt động tình nguyện; ghi nhận sự đóng góp của thanh niên tình nguyện như: cấp giấy chứng nhận; đề xuất cơ quan hữu quan xét ưu tiên cộng điểm rèn luyện; giới thiệu nguồn cảm tình đảng, khen thưởng và tôn vinh các điển hình thanh niên tình nguyện trên các lĩnh vực; hỗ trợ chi phí chữa trị cho thanh niên tình nguyện gặp rủi ro khi thực hiện nhiệm vụ; liên hệ với các trường học, các doanh nghiệp hỗ trợ miễn phí học nghề và giải quyết việc làm; ưu tiên tuyển dụng thanh niên tình nguyện hoàn thành nhiệm vụ vào làm việc tại các cơ quan nhà nước và các doanh nghiệp đóng trên địa bàn... Công tác xã hội hóa, huy động nguồn lực từ cộng đồng cho các hoạt động tình nguyện của thanh niên được tăng cường và thu được kết quả nhất định, tạo động lực để phát triển phong trào tình nguyện trong thanh niên.
Tháng Thanh niên 2025 với chủ đề "Tuổi trẻ Việt Nam tự hào, vững tin theo Đảng", các hoạt động của tuổi trẻ cả nước đang diễn hết sức sôi nổi để thi đua chào mừng đại hội đại biểu các cấp tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và các ngày lễ lớn của đất nước.
Ngày 1/3, Trung ương Đoàn tổ chức Lễ khởi động Tháng Thanh niên năm 2025 tại tỉnh Long An với rất nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa. Tháng Thanh niên năm nay, tuổi trẻ tập trung vào các hoạt động trọng tâm: Tuyên truyền, chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030 tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; Xây dựng các đội tuyên truyền viên trẻ tại các di tích lịch sử, địa chỉ đỏ gắn liền với tổ chức Đoàn và các gương anh hùng trẻ tuổi; tu bổ, tôn tạo các công trình di tích lịch sử; xây dựng bản đồ số các địa chỉ đỏ gắn với các sự kiện lịch sử quan trọng của đất nước, tổ chức các hoạt động chăm lo, đồng hành và phát huy thanh niên thông qua việc tham gia "Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát" trên phạm vi cả nước; thi đua cao điểm "500 ngày đêm thi đua hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc"…, triển khai các công trình, phần việc thanh niên tham gia xây dựng nông thôn mới, xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn, bảo vệ môi trường nông thôn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống.
Đoàn tham gia xây dựng Đảng và hệ thống chính trị thông qua các hoạt động như: Tổ chức các lớp bồi dưỡng nhận thức về Đoàn, phát triển đoàn viên mới, triển khai các hoạt động để đoàn viên ưu tú phấn đấu, rèn luyện; rà soát, nắm bắt tình hình những đoàn viên ưu tú chưa được kết nạp Đảng để báo cáo, giới thiệu cấp ủy xem xét kết nạp; triển khai các hoạt động kết nạp đảng viên và gặp mặt Đảng viên trẻ tiêu biểu; Tổ chức các hoạt động sinh hoạt chi đoàn gắn với nội dung tìm hiểu về Đảng bộ tại cấp cơ sở; đổi mới nội dung, phương thức sinh hoạt, hoạt động chi đoàn, đoàn cơ sở theo hướng tăng cường chuyển đổi số.
Đặc biệt trong Tháng thanh niên năm nay, các cấp bộ Đoàn, Hội triển khai mạnh mẽ chương trình “Bình dân học vụ số” nhằm thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TƯ về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Cho đến nay, các cấp bộ Đoàn, Hội trong cả nước đã đăng ký triển khai hơn 7 nghìn đội hình thanh niên tình nguyện "Bình dân học vụ số"; tổ chức hơn 8,7 nghìn hoạt động tập huấn, phổ cập kỹ năng số cho hơn 1,4 triệu người dân. Đến nay, các cấp bộ Đoàn đã đăng ký tham gia xóa 1.818 căn nhà tạm, nhà dột với tổng giá trị hỗ trợ hơn 42,6 tỷ đồng. Đồng thời triển khai các hoạt động tình nguyện hỗ trợ hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc tại 23 địa phương; triển khai các công trình, phần việc thanh niên tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.
