Trước diễn biến phức tạp của các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là bệnh sởi, chiều 15/3 Bộ Y tế đã tổ chức "Hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác phòng chống bệnh sởi".
Tốc độ lây của sởi nhanh hơn Covid-19
Phát biểu tại hội nghị bà Đào Hồng Lan Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, từ đầu năm 2025 đến nay cả nước ghi nhận 40 nghìn trường hợp nghi sởi, trong đó có 3.447 trường hợp dương tính với sởi tại 61 tỉnh, thành phố, 5 trường hợp tử vong ở TP. Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước...
57% số ca mắc tập trung ở khu vực phía Nam; 15% ở khu vực phía Bắc và miền Trung là 19%. So với cùng kỳ năm 2024, số ca mắc sởi thời điểm hiện tại tăng khoảng 30 lần.
Số ca mắc phân bố rải rác ở các nhóm tuổi, trong đó trẻ từ 9 tháng đến dưới 15 tuổi chiếm 72,7%; dưới 9 tháng tuổi 15% và 6 tháng tuổi là 5,4%. Đặc biệt có gần 10% trẻ từ 6-9 tháng tuổi mắc sởi - đây là nhóm chưa đến tuổi tiêm chủng vắc xin sởi. Số mắc là trẻ nam cao hơn nữ.
Trong số các ca mắc sởi có hơn 90% chưa tiêm vắc xin, 4,9% không rõ tiền sử tiêm chủng và 4,3% đã tiêm.
Bộ Y tế dự báo dịch sởi đang có xu hướng giảm, nhưng chưa dừng lại hoàn toàn và vẫn cần hết sức thận trọng với nguy cơ bùng phát, đặc biệt tại các địa phương có tỷ lệ tiêm chủng thấp.
"Đặc trưng của bệnh sởi là lây lan nhanh. 90% người chưa có miễn dịch sẽ bị mắc nếu tiếp xúc gần với bệnh nhân. Trung bình 1 người mắc sởi có thể lây cho 12 đến 18 người khác và chỉ có thể cắt đứt sự lây truyền khi miễn dịch cộng đồng đạt ít nhất 95%”- theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan.
Tốc độ tiêm chủng chậm so với tốc độ lây lan của dịch
Để ngăn ngừa dịch sởi bùng phát cần bao phủ vaccine từ trên 95% với 2 liều vaccine phòng sởi trong cộng đồng.
Hiện nay Bộ Y tế đang chỉ đạo các địa phương triển khai tổ chức tiêm chủng vắc xin phòng bệnh sởi theo kế hoạch.
Tính đến nay 28 tỉnh, thành phố đã kết thúc chiến dịch tiêm vaccine phòng, chống dịch sởi giai đoạn 1. Tuy nhiên, hiện một số tỉnh tỷ lệ tiêm vaccine phòng các bệnh truyền nhiễm, trong đó có sởi chỉ đạt từ 40-50%, đặc biệt có 02 tỉnh tỷ lệ tiêm bằng 0%.
"Tốc độ tiêm chủng đang chậm so với tốc độ lây lan của dịch” – TS Hoàng Minh Đức - Cục trưởng Cục Phòng bệnh lo ngại.
Bên cạnh đó, ông Hoàng Minh Đức cho biết, trong cộng đồng đang có hiện tượng “anti vaccine”. "Sau Covid-19, một số người dân cho rằng tiêm vaccine hay không tiêm vắc xin như nhau nên không đưa trẻ đi tiêm. Cùng với đó, trẻ ở vùng sâu, vùng xa tiếp cận với dịch vụ tiêm chủng còn khó khăn".
Trước diễn biến của tình hình dịch hiện nay, GS.TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương cho rằng, các địa phương cần quản lý 2 đối tượng, đó là đối tượng chưa tiêm và khó tiêm ở vùng sâu, vùng xa. Để bảo đảm tỷ lệ tiêm chủng đạt trên 95% cần phải rà soát tỷ lệ tiêm chủng đến từng xã, phường, tránh bỏ lọt đối tượng.
“Chỉ có thể cắt đứt sự lây truyền khi miễn dịch cộng đồng đạt ít nhất 95% do đó cần phải đẩy nhanh tốc độ tiêm vaccine” - GS.TS Phan Trọng Lân nhấn mạnh.
Trước diễn biến phức tạp, khó lường của tình hình dịch bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là bệnh sởi, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đề nghị, UBND các tỉnh, thành phố phải ưu tiên bảo đảm nguồn lực để đẩy nhanh tiến độ chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng, chống bệnh sởi, đặc biệt là với các đối tượng trẻ em chưa đến độ tuổi tiêm chủng hoặc chưa tiêm đủ mũi vắc xin.
Ngoài ra, Bộ Y tế cũng yêu cầu các tỉnh, thành phố rà soát các khu vực có tỷ lệ tiêm chủng thấp để tổ chức tiêm bù, tiêm vét và bảo đảm không để dịch bệnh lây lan rộng.
