Cứu sống mẹ con sản phụ mắc Covid-19 suy hô hấp nặng bằng kỹ thuật ECMO

Ngày 24/7/2021, BS.CK2 Phạm Thanh Phong - Phó Giám đốc phụ trách chuyên môn Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ (BVĐKTƯ CT) cho biết, vào lúc 15 giờ 30 phút ngày 13/7/2021 BVĐKTƯ CT tiếp nhận thai phụ N.T.N.H., 22 tuổi, địa chỉ ở Đồng Tháp được tuyến trước chuyển đến với chẩn đoán: Nhiễm SARS-CoV-2 suy hô hấp tiến triển nhanh - viêm phổi nặng, thai 34 tuần đang thở máy.Tình trạng nguy kịch cả mẹ và con. Ngay sau khi nhập viện, các bác sĩ đã tiến hành hội chẩn với nhiều chuyên khoa và Bệnh viện Chợ Rẫy qua hình thức trực tuyến. Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật mổ lấy thai cấp cứu và thực hiện chặt chẽ và tuân thủ đúng những quy định của Bộ Y tế về phòng chống lây nhiễm chéo Covid-19. Kết quả bé gái cân nặng 2.100 gr suy hô hấp nặng được các bác sĩ hồi sức và chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng TP Cần Thơ để điều trị.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân được chuyển lại đơn vị Hồi sức tích cực điều trị Covid-19, mặc dù được can thiệp kịp thời, nhưng bệnh nhân suy hô hấp tiến triển rất nhanh, đi vào tình trạng suy hô hấp nguy kịch, huyết áp thấp phải duy trì thuốc vận mạch, tổn thương gần như hoàn toàn cả hai bên phổi. Các bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh nhân và hội chẩn trực tuyến Bệnh viện Chợ Rẫy quyết định phải thực hiện cấp cứu kỹ thuật ECMO (tim phổi nhân tạo hay còn gọi là hoạt động hô hấp tuần hoàn ngoài cơ thể) mới có thể cứu vãn sinh mạng người bệnh.

Ê-kíp điều trị bệnh nhân bao gồm khoa Bệnh Nhiệt đới, khoa Hồi sức tích cực – Chống độc tiến hành áp dụng kỹ thuật ECMO và lọc máu liên tục và đặc biệt kỹ thuật ECMO dưới sự hỗ trợ trực tuyến của chuyên gia Bệnh viện Chợ Rẫy. Sau 120 phút hết sức khẩn trương, phối hợp các biện pháp hồi sức để duy trì sinh mạng người bệnh, ê kíp đã thực hiện thành công thiết lập hệ thống ECMO, giúp bệnh nhân tạm thời thoát khỏi tình trạng nguy kịch.

Bệnh nhân được theo dõi, đánh giá liên tục và sử dụng phối hợp các biện pháp hồi sức tích cực với kỹ thuật ECMO, thở máy bảo vệ phổi, lọc máu hấp phụ cytokines, chống đông phòng huyết khối, kháng sinh chống nhiễm khuẩn, dinh dưỡng và tập phục hồi chức năng. Sau 10 ngày điều trị tích cực, sáng ngày 23/7/2021 chức năng phổi và toàn trạng bệnh nhân dần hồi phục, bệnh nhân cai được ECMO và máy thở, đã ngưng thở oxy, bệnh tỉnh, xét nghiệm sinh học phân tử Realtime RT-PCR khẳng định virus SARS-CoV-2 âm tính hai lần.

Riêng cháu bé, sau khi sinh được đặt nội khí quản và chuyển Bệnh viện Nhi đồng TP Cần Thơ điều trị. Tình trạng lúc nhập viện trẻ sinh non bị rối loạn đông máu, thiếu máu - viêm phổi nặng - suy hô hấp. Bằng năng lực chuyên môn với các kỹ thuật chuyên sâu. Sau 10 ngày điều trị và nỗ lực chăm sóc sức khỏe của bé cũng đã ổn định (đã ngưng thở máy), không cần hỗ trợ hô hấp, bú tốt. Việc mẹ và con sản phụ vượt qua cơn nguy kịch là niềm vui không thể diễn tả của cả gia đình cũng như cả đội ngũ nhân viên y tế trong công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Đây là trường hợp bệnh nặng và khó, bởi bệnh nhân mắc Covid-19 trong khi mang thai và nhập viện với tình trạng nguy kịch đe dọa tính mạng cả mẹ và con. Tuy nhiên, với quyết tâm và nỗ lực cũng như sự chuẩn bị tốt về cơ sở vật chất, nhân lực từ trước, BVĐKTƯ CT đã kịp thời phẫu thuật mổ lấy thai và sau đó thực hiện kỹ thuật ECMO, lọc máu liên tục. Đồng thời phối hợp với Bệnh viện Nhi đồng TP Cần Thơ điều trị thành công cả mẹ và con sản phụ và đặc biệt hỗ trợ chuyên môn của các chuyên gia Bệnh viện Chợ Rẫy (Hồi sức Cấp Cứu-Dinh dưỡng) thông qua hội chẩn trực tuyến.

Theo BS.CK2 Dương Thiện Phước: "Kỹ thuật ECMO là phương pháp sử dụng tuần hoàn và trao đổi oxy bên ngoài cơ thể nhằm hỗ trợ chức năng sống ở các bệnh nhân suy tuần hoàn hoặc suy hô hấp nặng mà không đáp ứng với các biện pháp hồi sức thường quy cũng như hồi sức nâng cao. ECMO là kỹ thuật hồi sức chuyên sâu, hiện đại, được ví như giải pháp cuối cùng cho những ca bệnh nặng và được thực hiện ở các bệnh viện lớn tại Việt Nam'.

Để áp dụng rộng rãi hơn nữa kỹ thuật ECMO vào quá trình điều trị bệnh nhân không đơn giản. Đây là kỹ thuật cao, khó khăn và phức tạp nên đòi hỏi phải có đội ngũ có hiểu biết sâu sắc về bệnh học, am hiểu và nhạy bén trong xử lý các tình huống mới có thể đưa ra các quyết định đúng, kịp thời. Chưa kể, kỹ thuật này phải tiến hành ở nơi có điều kiện đồng bộ, máy, trang thiết bị đầy đủ, đồng bộ, con người luôn sẵn sàng 24/24h.

(Nguồn: Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ)