Các loại hóa chất tẩy rửa như nước rửa chén, bát; nước rửa tay; nước tẩy rửa nhà vệ sinh; nước lau sàn… từ lâu đã trở thành sản phẩm quen thuộc trong mỗi gia đình bởi tính tiện dụng, làm sạch nhanh, không tốn thời gian, mức chi phí lại vừa phải. Thế nhưng không phải loại nước tẩy rửa nào cũng an toàn cho người sử dụng.
Mấy tháng trước, bà Nguyễn Thị Nhung ở phường Thanh Xuân, thành phố Hà Nội phải đi khám bác sĩ da liễu vì bị mẩn ngứa ở tay. Điều này xảy ra sau khi bà mua và dùng một loại nước rửa chén, bát được bán ở hàng rong trước cổng chợ, chứ không phải loại nước rửa chén, bát gia đình hay sử dụng. Sau khi đi khám, bà được chẩn đoán là dị ứng nước tẩy rửa hóa học.
Bác sĩ chuyên khoa I Lý Thị Phong, bệnh viện An Việt cho biết khi bị dị ứng hóa chất, triệu chứng thường gặp nhất là ngứa, đỏ da, nổi mẩn hoặc phát ban ở vùng tiếp xúc. Một số trường hợp có thể thấy sưng nề, da rát bỏng, bong tróc hoặc xuất hiện mụn nước nhỏ. Nếu hít phải hơi hóa chất, người bệnh còn có thể kèm theo triệu chứng hô hấp như ho, khó thở, chảy nước mũi.
Trên thực tế, không ít người tiêu dùng đã gặp các vấn đề khác nhau khi sử dụng chất tẩy rửa. Điều này là do các loại hóa chất tẩy rửa thường chứa những thành phần như xút, clo, amoni bậc bốn, hương liệu nhân tạo hoặc chất bảo quản. Đây đều là những chất có khả năng gây kích ứng hoặc dị ứng. Khi tiếp xúc trực tiếp, đặc biệt là trên da nhạy cảm hoặc da bị tổn thương, các chất này có thể phá vỡ hàng rào bảo vệ tự nhiên của da, gây viêm da tiếp xúc dị ứng. Ngoài ra, việc tiếp xúc lặp đi lặp lại trong thời gian dài cũng làm tăng nguy cơ nhạy cảm hóa học, khiến cơ thể dễ phản ứng mạnh mẽ hơn về sau.
"Nếu không can thiệp, dị ứng có thể tiến triển thành viêm da mạn tính, khiến da dày sừng, nứt nẻ, thậm chí nhiễm trùng do vi khuẩn xâm nhập. Trường hợp nặng, phản ứng toàn thân có thể gây sưng mặt, mí mắt, môi hoặc khó thở, đây là tình huống cấp cứu y khoa. Ngoài ra, tình trạng ngứa ngáy kéo dài còn ảnh hưởng đến giấc ngủ, tâm và chất lượng cuộc sống của người bệnh." - Bác sĩ Lý Thị Phong nhấn mạnh.
Do đó, theo bác sĩ, việc đầu tiên khi phát hiện những thay đổi bất thường trên da là ngưng tiếp xúc ngay với hóa chất nghi ngờ gây dị ứng và rửa sạch vùng da bằng nước mát. Sau đó, đến cơ sở y tế. Tùy mức độ, chúng tôi có thể kê thuốc bôi chống viêm, dưỡng ẩm để phục hồi hàng rào bảo vệ da. Trường hợp nặng có thể cần dùng thuốc kháng histamin đường uống hoặc corticoid ngắn ngày. Song song với việc hướng dẫn bệnh nhân bảo vệ da bằng găng tay, kem dưỡng và tránh cào gãi để hạn chế bội nhiễm.
Với kinh nghiệm chuyên môn của mình, bác sĩ khuyến cáo người dân nên đọc kỹ thành phần sản phẩm, ưu tiên lựa chọn loại ít hương liệu, ít chất tẩy mạnh. Khi làm việc với hóa chất, cần mang găng tay, khẩu trang và có thể sử dụng thêm kính bảo hộ nếu vệ sinh diện tích lớn. Sau khi tiếp xúc nên rửa tay sạch và bôi kem dưỡng để tái tạo hàng rào da. Ngoài ra, nên hạn chế sử dụng nhiều loại sản phẩm tẩy rửa cùng lúc để giảm nguy cơ tương tác hóa chất.
Đối với những người có cơ địa nhạy cảm hoặc từng bị dị ứng, nên chọn sản phẩm tẩy rửa có ghi nhãn “an toàn cho da nhạy cảm”, “không chứa hương liệu” hoặc “không gây dị ứng”. Ngoài ra, có thể thử trên một vùng da nhỏ ở tay trước khi dùng rộng rãi. Trong sinh hoạt hàng ngày, việc ưu tiên các sản phẩm tẩy rửa có nguồn gốc tự nhiên, ít hóa chất mạnh cũng là giải pháp tốt. Quan trọng hơn hết, nếu đã từng có tiền sử dị ứng nặng, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu trước khi dùng sản phẩm.
Bên cạnh đó, sau khi vệ sinh xong, cần cất hóa chất tẩy rửa ở chỗ cao hoặc nơi kín, tránh xa tầm với của trẻ em, người có thị lực kém, tránh xa đồ ăn, thực phẩm và các đồ dùng khác để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình.
