Các đối tượng yếu thế và nguy cơ mắc bệnh sau lũ

Đã qua hơn một tuần xảy ra đợt lũ kinh hoàng, giờ vợ chồng chị Lê Thu Hương mới dám trở về ngôi nhà của mình ở phường Tây Nha Trang- tỉnh Khánh Hòa để xem lại nhà cửa. Thời điểm lũ về nhanh, hai vợ chồng chị Hương chỉ kịp bế con sơ tán sang nhà ông bà ngoại lánh nạn. Giờ đây, nhìn đống bùn ngập ngụa nhấn chìm toàn bộ tài sản, hai vợ chồng trẻ chỉ biết gạt nước mắt để lao vào dọn dẹp, tái thiết lại cuộc sống. Sau lũ, có biết bao nỗi sợ hãi và lo lắng, tuy nhiên, điều chị Hương lo nhất là sức khỏe của con gái mới hơn 1 tuổi: “Bạn nhà em bị đau mắt đỏ, cũng đang cảm sốt, chưa đi học được, chỉ nằm nhà ông ngoại chăm. Cũng may mà đưa con đi sơ tán được chứ không thì chả biết thế nào”.

Sinh con chưa được bao lâu, sức khỏe bản thân cũng không tốt nhưng nhìn chồng một mình quay cuồng với đống bùn đất, chị Hương lại cố gắng dầm mình trong nước bẩn để cọ nhà cùng chồng.

“Dọn nhà mấy ngày xong em cũng đau mắt đỏ, bẩn quá, mấy bữa lại ngâm nước lạnh. Nguy cơ em thấy dễ dị ứng da, dễ viêm mũi, nhất là em bé và những người cơ địa nhạy cảm. Ví dụ như em, không khí mùi ô nhiễm sau lũ là bị viêm xoang rồi đến chỗ nào bẩn một chút là người mẩn ngứa”- chị Hương cho hay.

Sống tại xã Diên Điền- tỉnh Khánh Hòa, ngôi nhà của gia đình chị Nguyễn Kim Thanh cũng ngập nặng. Con gái 4 tuổi của chị Thanh vốn sức khỏe yếu, hay bị viêm phổi, trong nhà luôn phải trữ thuốc và các thiết bị chăm sóc sức khỏe nhưng lũ về chỉ kịp chạy thoát thân. Không thuốc men, sống trong điều kiện khắc nghiệt của thiên tai khiến chị phải tìm mọi cách để phòng bệnh cho con.

“Em luôn phải ủ ấm, giữ môi trường sống cho cháu sạch nhất có thể nhưng hiện vẫn đang rất thiếu vệ sinh sát khuẩn”- chị Thanh nói.

Để phòng bệnh sau lũ, bên cạnh sự hỗ trợ của chính quyền và ngành y tế, mỗi người dân đặc biệt là các gia đình có con nhỏ, phụ nữ mang thai cũng cần chủ động thực hiện các biện pháp cần thiết và đúng cách. PGS.TS.BS Vũ Quốc Đạt- Phó trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới và Chăm sóc giảm hại – BV Đại học Y Hà Nội cho biết, trẻ em, phụ nữ mang thai và đang nuôi con thường phải đối mặt với 3 nhóm bệnh đặc biệt nguy hiểm bởi nguy cơ tiến triển nặng hơn so với những đối tượng khác.

“Ở những nơi ngập nước, các hộ gia đình thường có xu hướng co cụm lại ở những nơi cao ráo, thoáng nhất. Tuy nhiên, việc người dân sống tập trung lại với nhau ở một không gian hẹp trong thời gian dài sẽ gia tăng nguy cơ lây nhiễm. Trong và sau lũ, trẻ em, phụ nữ mang thai và đang nuôi con nhỏ thường hay phải đối mặt với một số bệnh cảnh chính, chủ yếu là các bệnh lý lây truyền qua đường hô hấp, các bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa liên quan tới nguồn nước sạch và vệ sinh môi trường và thứ ba là các bệnh có thể lây nhiễm qua con đường tiếp xúc”- PGS.TS Vũ Quốc Đạt cho hay.

Ghi nhớ các nguyên tắc phòng bệnh

“Để phòng các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, chúng ta nên đeo khẩu trang kể cả trong gia đình vì đây là một biện pháp có thể phòng bệnh hiệu quả. Khẩu trang không chỉ phòng ngừa các nhiễm trùng đường hô hấp lây truyền từ người sang người mà có thể giúp chúng ta phòng được các nguồn lây nhiễm từ môi trường xung quanh”- BS Đạt nhấn mạnh.

Theo chuyên gia, người dân cần phải sử dụng các biện pháp để dự phòng cho các thành viên gia đình khỏi các bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa.

“Nước sạch rất quan trọng, người dân nên cố gắng sử dụng nước sạch, sử dụng các viên làm sạch nguồn nước, đặc biệt là các sản phẩm Cloramin B. Cùng với đó, người dân cần “ăn chín, uống sôi” để hạn chế nguy cơ lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa. Đối với trẻ nhỏ, đặc biệt là với trẻ trong giai đoạn bú mẹ hay ăn dặm thì các mẹ cần lưu ý vệ sinh bàn tay trước khi chuẩn bị đồ ăn cho con. Nếu chưa có nước sạch có thể sử dụng dung dịch vệ sinh bàn tay. Nếu đã có nước sạch, chúng ta cũng nên sử dụng nước sạch và xà phòng để vệ sinh tay. Với trẻ sơ sinh, môi trường ẩm thấp sẽ khiến trẻ dễ mắc viêm phổi nên các mẹ cố gắng tạo điều kiện cho trẻ ở các khu vực khô thoáng và nhiệt độ đủ ấm để có thể phòng được các bệnh truyền nhiễm cho trẻ” – PGS.TS.BS Vũ Quốc Đạt chia sẻ.

Để phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tiếp xúc, BS Vũ Quốc Đạt khuyến cáo các mẹ hay người thân trong gia đình cần tránh tiếp xúc trực tiếp với nguồn nước bẩn.

“Sau lũ lụt, nguồn nước xung quanh có rất nhiều mầm bệnh, các mầm bệnh không chỉ là mầm bệnh từ đất, từ nước mà có thể là mầm bệnh từ xác động vật chết, chất thải của động vật, gia súc, chuột … cũng có khả năng lây nhiễm cho người. Cần phải ghi nhớ là hạn chế tiếp xúc, còn nếu phải tiếp xúc thì cố gắng sử dụng ủng, găng tay… Ở giai đoạn muộn hơn, tức là sau khi nước rút, các bệnh sốt xuất huyết, dịch hạch cũng có nguy cơ xuất hiện. Do đó, cộng đồng cần xử lý môi trường xung quanh thật tốt”- BS Đạt nói.

Theo chuyên gia, mỗi gia đình nên chủ động phòng bệnh, tránh lây nhiễm giữa các gia đình và bùng phát dịch tại địa phương. Việc chủ động sẽ giúp phòng tránh được ít nhất từ 80% các bệnh truyền nhiễm có thể dự phòng. Hiện, ngành y tế đang triển khai việc tiêm phòng uốn ván tại một số địa bàn chịu ảnh hưởng của lũ, PGS.TS.B Vũ Quốc Đạt mong muốn ngành chức năng sẽ có thêm những biện pháp thiết thực để phòng tránh dịch bệnh sau lũ cho các đối tượng yếu thế:

- Hệ thống y tế cần cung cấp và hỗ trợ công tác vệ sinh môi trường bằng việc xử lý nguồn nước ô nhiễm, cung cấp nước sát khuẩn (sát khuẩn nhà cửa và sát khuẩn cơ thể).

- Ngành y tế cần chuẩn bị các cơ số thuốc để kịp thời phòng bệnh cũng như giúp cho người dân có thể điều trị các bệnh nghiêm trọng, bệnh nặng, bao gồm các bệnh mãn tính.

- Ưu tiên điều trị cũng như duy trì các dịch vụ y tế cho trẻ em, phụ nữ mang thai. Đảm bảo chuỗi cung ứng vắc xin tiêm phòng không bị gián đoạn tại vùng lũ.

- Hệ thống y tế cần đảm bảo cơ số thuốc men để điều trị cho những người có tình trạng cấp về chấn thương, tai nạn thương tích trong hoàn cảnh xảy ra thiên tai.