Những hành trình vượt cạn gian nan
Mang thai lần thứ ba, chị Nguyễn Thị Thu (Hưng Yên) bất ngờ được bác sĩ thông báo nhau thai bám ở vị trí trung tâm - tình huống nguy cơ cao trong sản khoa.
“Hầu như không có dấu hiệu gì khác thường, chỉ mệt hơn do mang thai lần 3 thôi”, chị Thu kể lại.
Nhau tiền đạo thường không có triệu chứng ở giai đoạn đầu. Một số phụ nữ chỉ phát hiện qua siêu âm định kỳ. Triệu chứng điển hình nhất là ra máu đỏ tươi, tái diễn nhiều lần, không kèm đau bụng, thường xuất hiện ở 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối của thai kỳ.
Bắt đầu từ tuần thai thứ 30, chị nhập viện điều trị nội trú. Sau 5 tuần, sức khỏe mẹ và bé ổn định. Các bác sĩ dự kiến mổ lấy thai khi thai được 37 tuần.
“Ở đây thì không phải lo lắng gì vì các bác sĩ đều là đầu ngành. Được đến ngày này là tốt rồi, nên mình đợi mổ thôi”- chị chia sẻ thêm.

Chị Nguyễn Thị Hoa (30 tuổi, Hà Nội) cũng từng trải qua tình huống tương tự ở lần mang thai đầu tiên:
“Ngay từ tuần thứ 12, tôi đã biết nhau thai bám thấp. Đến tuần 28, bác sĩ xác nhận tôi bị nhau tiền đạo. Vợ chồng tôi rất lo vì không biết bé có gặp vấn đề gì không. Sau 3 tháng theo dõi, tôi được chỉ định sinh mổ và may mắn, chúng tôi đã đón bé yêu khỏe mạnh”, chị Hoa nhớ lại.
Thực tế, nhau tiền đạo có thể gặp ở bất kỳ ai, nhưng nguy cơ cao hơn ở phụ nữ trên 35 tuổi, đã từng sinh mổ, nạo phá thai, hút thuốc lá, đa thai hoặc có bất thường tử cung. Mỗi ca sinh khó là một hành trình gian nan, nhưng với kiến thức, sự đồng hành của bác sĩ và sự kiên cường của người mẹ, hành trình ấy vẫn có thể đi tới đích - khoảnh khắc con cất tiếng khóc chào đời.
Nhau tiền đạo là gì?
Khái niệm: Nhau tiền đạo là tình trạng bánh nhau bám bất thường, che phủ một phần hoặc toàn bộ cổ tử cung.
Dấu hiệu cảnh báo: Ra máu âm đạo không đau, thường ở 3 tháng cuối thai kỳ.
Nguy cơ cao hơn ở: Phụ nữ từng sinh mổ, mang thai nhiều lần, mang song thai hoặc đa thai, mẹ lớn tuổi.
Xử trí: Thai phụ cần được theo dõi sát, hạn chế vận động mạnh, nhập viện ngay khi có chảy máu hoặc cơn co tử cung. Trong đa số trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định sinh mổ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Khi nguy cơ nhân đôi với song thai
Theo BS Tạ Việt Cường - Phó Giám đốc Trung tâm khám, điều trị và chăm sóc sức khỏe sinh sản, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, bản thân song thai đã là thai kỳ nguy cơ cao. Khi kết hợp với nhau tiền đạo, mức độ rủi ro tăng gấp nhiều lần.
“Song thai đã làm tử cung phải giãn nhanh hơn và chịu sức nặng lớn hơn. Khi đi kèm nhau tiền đạo, nguy cơ sinh non và xuất huyết lại càng tăng gấp đôi. Đây chính là lý do khiến các bác sĩ phải theo dõi sát từng ngày để kịp thời xử trí” BS Cường nhấn mạnh.

Điều quan trọng nhất là cố gắng kéo dài thai kỳ đến giai đoạn an toàn: “Nếu thai chỉ mới khoảng 25-28 tuần mà xảy ra biến chứng, khả năng nuôi sống trẻ sơ sinh rất thấp, chỉ khoảng 20-30%. Nhưng nếu giữ được đến 34 tuần thì cơ hội sống và phát triển tốt đã lên tới 90%. Vì vậy, giai đoạn 32-34 tuần là cực kỳ quan trọng”, BS Tạ Việt Cường phân tích.
Trong quá trình theo dõi, bất kỳ dấu hiệu ra máu âm đạo, cơn co tử cung bất thường, hay dọa sinh non đều là tín hiệu buộc thai phụ phải nhập viện ngay lập tức.
“Có những trường hợp chỉ vài tiếng từ khi bắt đầu ra máu đến lúc cổ tử cung mở. Nếu không nhập viện kịp, nguy cơ mất kiểm soát rất cao. Chúng tôi thường phải dùng thuốc giảm co, thuốc hỗ trợ trưởng thành phổi cho thai nhi và chuẩn bị sẵn sàng ca mổ trong tình huống khẩn cấp”, BS Tạ Việt Cường cho biết.
Để giảm rủi ro, thai phụ được khuyến cáo hạn chế vận động mạnh, kiêng quan hệ tình dục, tuân thủ lịch khám dày đặc hơn bình thường và chuẩn bị tinh thần nhập viện từ sớm. Đồng thời, bác sĩ thường chỉ định bổ sung sắt và các vi chất để dự phòng thiếu máu, bởi khả năng phải truyền máu trong lúc sinh là rất lớn.
Tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, nhờ sự phối hợp giữa sản khoa và sơ sinh, nhiều trẻ sinh non từ mẹ có song thai - nhau tiền đạo đã được cứu sống.
“Có những bé mới 30 tuần tuổi thai, ở nơi khác gần như không có hy vọng, nhưng ở đây vẫn nuôi sống thành công. Điều này cho thấy vai trò của sự chuẩn bị và phối hợp chuyên môn là then chốt”, BS Tạ Việt Cường khẳng định.
Nhau tiền đạo, đặc biệt khi đi kèm song thai là biến chứng nguy hiểm bậc nhất trong thai kỳ. Nhưng với sự chủ động của thai phụ, sự đồng hành sát sao của bác sĩ và nền y học hiện đại, nhiều ca nguy cơ cao vẫn có thể đón thai nhi chào đời khỏe mạnh.