Ngày hè, trong các gia đình, dường như sự mệt mỏi ảnh hưởng đến tâm trạng ăn uống. “Chỉ muốn ăn bát canh mùng tơi rau đay cua rồi một ít cà muối, một ít thịt rang- chị Thu Hằng sống tại Hà Nội- người phụ trách bếp ăn gia đình luôn phải đau đầu với thực đơn từng ngày để giúp cả nhà có được bữa ăn đủ chất và giúp thanh nhiệt, thải độc.
Tuy nhiên, để giúp cơ thể thanh nhiệt, thải độc trong ngày hè, không ít các bà nội trợ đã phải nghiên cứu để thực hiện thêm các món mới, như chia sẻ của của chị Ngân Giang: “Uống các loại nước mát như rau củ, xay ra làm sinh tố để uống, chọn các loại rau sạch, an toàn, rõ nguồn gốc. Ép cùng dứa và táo cũng dễ uống”.
Các loại nước thanh lọc cơ thể thường được lựa chọn trong mùa hè như nước dừa, bí đao, nước rau má… Các loại nước này người nội trợ có thể tự chế biến tại nhà hoặc mua ở các cửa hàng ngoài phố. Bà Nguyễn Thị Hằng- chủ một cửa hàng bán nước dừa tại quận Thanh Xuân, HN cho biết, nhu cầu sử dụng nước dừa tại cửa hàng những ngày qua tăng lên đáng kể.
Khá nhiều khách hàng của bà Hằng có thói quen uống nước dừa giải nhiêt hoặc thanh lọc cơ thể như trường hợp của chị Nguyễn Thùy Linh – sống tại quận Hai Bà Trưng, HN. “Cũng tùy vào thời tiết, có hôm nào khát thì dùng 3-4 quả, còn bình thường thì 1-2 quả thôi, nước dừa làm mát cho cơ thể, tốt thì tôi uống thôi”- chị Linh cho hay.

Các loại thực phẩm, nước uống trong ngày hè thường phải đảm bảo các tiêu chí mát, thải độc và dễ sử dụng. Tuy nhiên, làm sao để thực hành đúng lại là câu chuyện đầy thách thức. Bởi nếu chúng ta sử dụng sai sẽ mang đến hiệu ứng ngược.
BS Đoàn Hồng- Phòng khám tư vấn dinh dưỡng VIAM- Viện Y học ứng dụng VN cho biết, thường xuyên nhận được câu hỏi của khách hàng bệnh nhân liên quan đến các thực phẩm có tác dụng thanh nhiệt, thải độc… Theo chuyên gia, hiện tượng “nóng trong” thường xảy ra vào mùa hè hơn là do nhiệt độ cao làm mất nước và chất điện giải. Tăng tiết mồ hôi, tăng tiết bã nhờn dễ gây mụn nhọt, rôm sảy, phát ban nhiệt trên da.
Ngoài ra, chế độ ăn uống dễ gây tích nhiệt vào mùa hè như thực phẩm chiên rán, đồ ăn nhanh, uống nước ngọt, ăn ít rau xanh… khiến hệ tiêu hóa phải làm việc nhiều hơn để có thể tiêu hóa được hết, do đó cũng gây tăng nhiệt nhiều hơn và gây ra nóng trong.
Vì thế, theo BS Đoàn Hồng, người dân nên ưu tiên sử dụng những loại thực phẩm giúp thanh nhiệt và giải độc hiệu quả cho mùa hè, xây dựng chế độ ăn lành mạnh để tránh gây mất cân bằng cho cơ thể và duy trì được sức khỏe tổng thể.
“Những thực phẩm có hàm lượng chất xơ cao, giàu viatmin và chất chống oxy hóa giúp tăng cường chức năng gan và giúp cơ thể thanh nhiệt tự nhiên là những thực phẩm cần ưu tiên trong ngày hè. Trái cây như: dưa hấu, thanh long, dưa chuột, quả bơ, trái cây họ cam quýt như cam, chanh, bưởi… Rau lá xanh như: rau muống, rau mùng tơi, rau họ cải (súp lơ, cải xoăn), rau dền… Thực phẩm có tính hàn cũng nên lựa chọn như: bột sắn dây, nước dừa, mướp đắng, bí đao, nha đạm, trà atiso...”- BS Đoàn Hồng cho biết.

Hiện trên mạng xã hội lan truyền các công dụng của bột sắn giúp thải độc cơ thể. Tuy bột sắn có nhiều lợi ích nhưng theo BS Đoàn Hồng, người dân cần ghi nhớ một số nguyên tắc để bột sắn phát huy hết tác dụng.
“Cần nấu chín bột sắn trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn thực phẩm và giúp cơ thể dễ hấp thu hơn, tránh các triệu chứng lạnh bụng, tiêu chảy. Chỉ nên uống khoảng 1-2 thìa sắn dây (khoảng 20g)/ngày. Không cần thiết cho thêm nhiều đường vào bột sắn. Nên uống vào buổi sáng hoặc trưa vì đây là thời điểm nắng nóng nhất trong ngày. Hạn chế uống vào buổi tối trước khi đi ngủ vì có thể gây lạnh bụng, tiêu chảy, tiểu đêm nhiều hơn, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Cơ thể có tính hàn, người cảm lạnh, phụ nữ mang thai, trẻ dưới 1 tuổi hoặc người bệnh tiểu đường nên hạn chế dùng sắn dây”- BS Hồng nói.
Việc uống nước đúng cách cũng giúp làm mát và thải độc cơ thể. Theo BS Đoàn Hồng, mỗi người nên uống đủ nước tùy theo cân nặng, thời tiết, vận động (người trưởng thành trung bình: 1,5 đến 2,5 lít/ngày). Không nên đợi đến lúc thấy khát mới uống và nên uống nước lọc nguyên chất, không thêm đường, siro hay đá viên vào uống cùng…