Đây là ca ghép tim - thận đầu tiên thành công tại Việt Nam và ca ghép đa tạng thứ 4 trên cả nước. Bệnh nhân là anh T.T.Q, 37 tuổi ở tỉnh Gia Lai.
GS.TS. Trần Bình Giang - Giám đốc Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức cho biết, đây là trường hợp khá đặc biệt, cùng một lúc bệnh nhân bị suy cả tim và thận. Giữa năm ngoái, anh Q. được giới thiệu ra Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức điều trị và chờ cơ hội để được ghép tạng. Trong quá trình điều trị tại đây anh Q. đã 3 lần phải cấp cứu do tim, thận đều bị suy, chức năng hoạt động rất kém.
Đầu tháng 2/2023, có một bệnh nhân bị chết não do đa chấn thương nặng, được gia đình đồng ý hiến đa tạng. Rất may mắn khi các chỉ số sinh học của người hiến phù hợp cao với anh. Các chuyên gia, bác sĩ tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức đã quyết định thực hiện ca ghép lịch sử này. Mọi quy trình chuyên môn và thủ tục pháp lý nhanh chóng được BV hoàn thành.
PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước - Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật Tim mạch và Lồng ngực Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức cho biết, mặc dù ghép tim và ghép thận đã trở thành kỹ thuật thường quy tại bệnh viện, nhưng ghép cả 2 tạng cùng lúc vẫn là một thách thức lớn, đòi hỏi đội ngũ thầy thuốc phải có sự chuẩn bị rất kỹ càng.
“Đối với ca ghép đồng thời này, chúng tôi đã có 3 buổi họp, trao đổi thảo luận để đi đến thống nhất về quy trình lấy và ghép tạng, làm sao để phối hợp tốt giữa 2 kỹ thuật này, cái gì làm trước, cái gì làm sau, thậm chí chọc tĩnh mạch ở chỗ nào...có nghĩa là tính toán hết khả năng có thể xảy ra trong mổ, sau mổ của các tạng được ghép và để phân chia các giai đoạn phối hợp nhau cho tốt ”- PGS. TS. Nguyễn Hữu Ước chia sẻ.
Với sự phối hợp của 3 nhóm ekip lên đến hơn 60 người, bao gồm nhóm ghép tim, ghép thận và nhóm hồi sức ca ghép đa tạng được thực hiện thành công vào ngày 15/2/2023.
Chia sẻ về quá trình ghép đa tạng tim – thận cho trường hợp đầu tiên này, GS.TS. Trần Bình Giang - Giám đốc Bệnh viện cho biết, ca ghép kéo dài từ 9 giờ sáng tới 19 giờ tối, ghép tim được tiến hành trước, sau đó là ghép thận. Khác với ca ghép cùng lúc gan và thận mà bệnh viện đã tiến hành trước đó, về mặt kỹ thuật ca ghép tim - thận lần này khó hơn nhiều: “Quả tim của bệnh nhân đã bị suy hoàn toàn nên khi ghép tim vào phải có thời gian để cho quả tim đó hoạt động tốt, nhưng phải giữ ở mức vừa phải, để cấp máu đủ số lượng thì chức năng thận mới hoạt động tốt. Cái khó nữa là làm thế nào để giữ huyết động của bệnh nhân ổn định, cho nên các ekip phải tính toán kỹ giai đoạn nào cần đưa thuốc vào, làm thế nào để đảm bảo chức năng của quả tim dần trở lại và chức năng thận dần ổn định”.
Tuy sau mổ, diễn biến của bệnh nhân khá nặng nề, cả về chức năng tim ghép cũng như thận ghép, song đều nằm trong dự kiến và sự chuẩn bị của các thầy thuốc. 8 ngày sau ghép, chức năng tim, thận đã phục hồi gần như bình thường, anh Q. đã có thể ngồi dậy ăn uống, giao tiếp mà không cần các phương tiện hỗ trợ đặc biệt về tim mạch và hô hấp.
Trong bối cảnh các bệnh viện đều thiếu thuốc men, trang thiết bị y tế như hiện nay, việc mạnh dạn thực hiện thành công ca ghép đa tạng tim - thận đầu tiên cho thấy những nỗ lực rất lớn của đội ngũ y bác sĩ Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức.
Nói như PGS.TS.BS Nguyễn Hữu Ước, ý nghĩa lớn nhất mà ca ghép mang lại là người bệnh được cứu sống, còn về phía các thầy thuốc là tinh thần “dám bước, dám đi và đã đến”.
“Trước một kỹ thuật mới khi triển khai bao giờ cũng rất lo lắng, nhưng khi đã vượt qua nó thì lần sau mình không còn sợ nữa” - PGS.TS.BS Nguyễn Hữu Ước chia sẻ.
Theo GS.TS. Trần Bình Giang- Giám đốc Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức, tới đây Việt Nam sẽ ghép đa tạng nhiều hơn, không chỉ 2 tạng mà có thể thực hiện 3 - 4 tạng cùng lúc.
