Võ Chí Công: Vị lãnh đạo tiên phong trong sự nghiệp đổi mới đất nước

Đồng chí Võ Chí Công tên thật là Võ Toàn, sinh ngày 7/8/1912 trong một gia đình giàu truyền thống yêu nước và đấu tranh cách mạng tại làng Khương Mỹ, tổng Phú Quý, phủ Tam Kỳ, nay thuộc xã Tam Xuân 1, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Ông được người dân Quảng Nam gọi với một cái tên vô cùng trìu mến - bác năm Công. Ông là một người chiến sĩ cách mạng kiên trung, một nhà lãnh đạo xuất sắc.

Nhân kỷ niệm 110 năm ngày sinh đồng chí Võ Chí Công (7/8/1912-7/8/2022), VOV2 đã phỏng vấn PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo, nguyên Trưởng khoa Tư tưởng Hồ Chí Minh, Học viện Báo chí Tuyên truyền về những đóng góp của vị lãnh đạo tài ba cho đất nước:

PV: Thưa PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Võ Chí Công tham gia cách mạng từ rất sớm. Vậy trong suốt những năm hoạt động cách mạng, thời kỳ tiền khởi nghĩa và sau này là hai cuộc kháng chiến chống Pháp chống Mỹ, ông đã có những đóng góp ra sao đối với sự nghiệp giải phóng dân tộc?

PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo: Có thể nói là người ta dùng từ này mà theo tôi rất hay khi đánh giá về đồng chí Võ Chí Công, đồng chí là người lăn lộn ở những mặt trận chiến, những trường trọng điểm ác liệt nhất, đặc biệt chiến trường khu 5. Đồng chí cũng là một người cùng Trung ương Cục cùng với Khu ủy khu 5 rất là sáng tạo, rất chủ động, linh hoạt và đặc biệt là kiên định mục tiêu giải phóng dân tộc. Cho nên khi mà có thời cơ thì đồng chí đã nhanh chóng cùng với các đồng chí lãnh đạo chớp thời cơ lãnh đạo nhân dân tiến hành giành thắng lợi từng bước kháng chiến cứu nước và đỉnh cao là Đại thắng Mùa xuân năm 1975.

PV: Giai đoạn giải phóng miền Nam năm 1975, tình hình đất nước hết sức khó khăn, lương thực vật tư và hàng tiêu dùng cạn kiệt thêm vào đó là tình trạng ngăn sông cấm chợ diễn ra khắp nơi khiến cho lưu thông hàng hóa thêm ách tắc. Lúc này, đồng chí Võ Chí Công đang đảm nhận cương vị là Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Hải sản, rồi Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp. Vậy ông đã có những đề xuất ra sao để tháo gỡ những khó khăn lúc bấy giờ?

PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo: Giai đoạn 1975-1985 là thời kỳ đất nước ta gặp rất nhiều khó khăn mà trong giới sử học, khoa học chúng ta có nhận định chung là thời kỳ khủng hoảng kinh tế xã hội trầm trọng và kéo dài, rất nhiều thách thức rất nhiều khó khăn đặt ra với Đảng, Chính phủ. Lúc đó với cương vị của mình, đồng chí đã cùng với tập thể Ban chấp hành Trung ương luôn trăn trở, tìm tòi... thể hiện sự đổi mới tư duy kinh tế, trong đó đặc biệt phải nói đến đổi mới về kinh tế nông nghiệp gắn với câu chuyện khoán 10, câu chuyện chỉ thị 100... Nói đến nông nghiệp là phải nói đến đồng chí Võ Chí Công và chính là cái để sau này chúng ta gọi là khoán sản phẩm, cái để mà chúng ta sau này có sự bứt phá của người nông dân trong lĩnh vực nông nghiệp... Thì phải nói ở đây thể hiện vai trò đóng góp rất lớn của đồng chí Võ Chí Công.

Một điểm thứ nữa ở đồng chí Võ Chí Công, đây cũng là thời kỳ mà có thể nói là trong Đảng, trong dân lúc đó có những sáng kiến, tìm tòi, năng động... thì chính đồng chí Võ Chí Công là người luôn luôn ủng hộ cái mới, luôn ủng hộ những sáng kiến của cán bộ của Đảng viên và nhân dân. Chính những sự ủng hộ như thế và cùng với sự đóng góp của đồng chí để rồi chúng ta có công cuộc đổi mới thắng lợi như ngày hôm nay.

PV: Vâng đặc biệt là ở cương vị Chủ tịch Hội đồng Nhà nước từ tháng 6 năm 1987 đến tháng 9 năm 1992. Đây là giai đoạn nước ta tiến hành đổi mới, giai đoạn này là giai đoạn đất nước đầy rẫy những khó khăn biến động. Vậy đồng chí Võ Chí Công đã có những quyết sách những đóng góp ra sao để cùng với toàn đảng toàn dân đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới đất nước và giữ vững con đường đi lên chủ nghĩa xã hội?

PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo: Có thể nói đồng chí Võ Chí Công là một con người luôn luôn kiên định với con đường cách mạng mà Đảng, nhân dân ta đã lựa chọn - đó là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Cho nên ngay cả trong thời kỳ cam go nhất, khó khăn nhất, cả trong chiến tranh cách mạng cũng như đặc biệt trong cả trong thời kỳ 1975-1985 thì sự kiên định thực hiện rất rõ ở con người đồng chí. Đặc biệt, sau này ở với cương vị người đứng đầu Nhà nước, có thể nói đồng chí đã có sự đóng góp rất lớn cùng với toàn Đảng toàn dân, không chỉ là vấn đề tìm tòi con đường đổi mới mà còn là định hướng vấn đề phát triển kinh tế ra sao? phát triển vấn đề giáo dục như nào vấn? vấn đề an ninh quốc phòng ra sao?

Với cương vị là Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng, vừa vấn đề xây dựng vừa vấn đề bảo vệ Tổ quốc và đồng thời kiên định con đường độc lập dân tộc gắn liền với Chủ nghĩa xã hội, đặc biệt là đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới trong quan hệ quốc tế. Trong bối cảnh chúng ta nói rất là phức tạp và thấy đây là thời kỳ khủng hoảng sự đổ vỡ của hệ thống chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu và Liên Xô thì có thể nói rằng đồng chí Võ Chí Công với cương vị là người đứng đầu Nhà nước cũng đang định hình một đường lối đối ngoại phải luôn giữ vững nguyên tắc nhưng cũng lại hết sức mềm mỏng, bình tĩnh. Chính quan điểm ngoại giao đúng đắn như thế để rồi chúng ta vượt qua, khắc phục mọi khó khăn. Mặc dù thế giới biến động phức tạp, vậy nhưng vẫn tranh thủ sự giúp đỡ cộng đồng quốc tế, tranh thủ sự giúp đỡ của các nước trong khu vực và vẫn vững vàng đi lên trong sự nghiệp đổi mới.

PV: Như vậy có thể nói đồng chí Võ Chí Công là người tiên phong trong sự nghiệp đổi mới đất nước, thưa PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo?

PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo: Chúng ta phải khẳng định một điều là đồng chí Võ Chí Công hay chúng ta gọi một cái từ của người nam bộ rất thân thương là đồng chí năm Công chính là một trong những đồng chí lãnh đạo tiêu biểu và cũng là một trong những người gắn với câu chuyện đổi mới của đất nước. Đặc biệt ở đồng chí Võ Chí Công ngoài sự cống hiến còn điều nữa mà hôm nay chúng ta còn phải ghi nhận. Đó là một con người luôn luôn trung thành với mục tiêu lý tưởng cách mạng, trung thành với con đường sự nghiệp cách mạng của nhân dân. Đặc biệt hơn nữa thì là một con người luôn luôn đặt lợi ích của dân tộc, của Tổ quốc, của nhân dân lên trên hết. Có thể nói đồng chí đóng góp rất lớn trong việc hoàn thiện từng bước Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và đặc biệt đó là câu chuyện soạn thảo để tiến tới là Hiến pháp 1992. Chính đồng chí Võ Chí Công là người đóng góp rất lớn vào vấn đề hoàn chỉnh, bổ sung Hiến pháp và sau đó là ký Pháp lệnh công bố Hiến pháp 1992. Hiến pháp bước vào thời kỳ đổi mới, đặt ra rất nhiều vấn đề như là vấn đề đầu tư ra sao, thu hút đầu tư nước ngoài như thế nào... thì có thể nói Hiến pháp 1992 có sự đóng góp rất lớn của đồng chí Võ Chí Công.

PV: 80 năm hoạt động cách mạng, đồng chí Võ Chí Công luôn là tấm gương sáng cho các thế hệ sau học tập và noi theo, thưa PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo?

PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo: Rất rất đúng với cuộc đời của một con người với 80 năm hoạt động cách mạng như thế. Ở bất cứ cương vị nào đồng chí cũng hoàn thành tốt trọng trách của mình. Có thể nói rằng đồng chí Võ Chí Công, người cộng sản luôn đặt lợi ích của Tổ quốc, nhân dân lên trên hết và trước hết như thế sẽ mãi mãi là tấm gương để các thế hệ cán bộ, đảng viên, đặc biệt hệ trẻ hôm nay noi theo. Chúng ta không chỉ là sự biết ơn mà còn là để học tập và phấn đấu...

PV: Xin trân trọng cảm ơn PGS.TS Nguyễn Quốc Bảo!

Mời nghe âm thanh tại đây: