Quyết định không chỉ dừng lại ở việc loại CLB Phú Thọ khỏi giải hạng Nhì, mà còn kèm theo hình phạt bổ sung: giáng cấp trực tiếp xuống giải hạng Ba, một bước thụt lùi đáng kể trong hệ thống thi đấu chuyên nghiệp.

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử bóng đá Việt Nam, một CLB bị tổ chức quyền lực nhất thế giới xử lý trực tiếp và áp dụng án phạt nặng nề như vậy. Điều này cho thấy sự nghiêm khắc của FIFA trước các biểu hiện tiêu cực, đồng thời đặt ra những câu hỏi lớn về đạo đức, minh bạch và quy trình kiểm soát nội bộ của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) và các CLB nhỏ.

Theo thông báo từ FIFA, CLB Phú Thọ đã bị xác định có liên quan đến hoạt động dàn xếp tỷ số, trong ít nhất hai trận đấu thuộc khuôn khổ giải Hạng Nhì mùa 2025. Cụ thể, trong ba trận mở màn mùa giải, đội bóng này toàn thua với cách biệt lớn, nhưng sau đó xuất hiện nhiều dấu hiệu bất thường về phong độ, tỷ lệ cược và phản ứng của trọng tài khiến cơ quan điều tra FIFA nghi ngờ và vào cuộc.

Cuộc điều tra kéo dài hơn 3 tháng, được thực hiện bởi Ủy ban Kỷ luật FIFA, đã đưa ra kết luận: CLB Phú Thọ đã “tham gia hoặc tạo điều kiện cho các hành vi can thiệp vào kết quả trận đấu”. Đây là vi phạm nghiêm trọng vào Điều 69 của Bộ luật Kỷ luật FIFA, vốn coi gian lận thi đấu là "một trong những tội ác tày đình nhất" trong bóng đá.

Quyết định giáng cấp từ hạng Nhì xuống hạng Ba là hình phạt chưa từng có tiền lệ tại Việt Nam. Trong nước, các CLB từng bị xử lý kỷ luật đều do nợ lương cầu thủ, vi phạm tài chính hay thiếu giấy phép CLB chuyên nghiệp. Và, đây là lần đầu tiên một đội bóng bị FIFA trực tiếp giáng hạng vì hành vi cố ý làm sai lệch kết quả thi đấu. Đó là vì... chúng ta không hay chưa đủ năng lực ngăn chặn tiêu cực?

FIFA muốn gửi đi một tín hiệu rõ ràng: bóng đá không phải trò chơi của tiền bạc hay mánh khóe. Việc giáng hạng không chỉ ảnh hưởng tới thành tích trên sân, mà còn phá vỡ cấu trúc tài chính, kế hoạch phát triển, thậm chí là uy tín thương hiệu của một câu lạc bộ.

Mà ở bình diện rộng hơn, rõ ràng, nó còn làm ảnh hưởng nặng nề tới uy tín và hình ảnh của nền bóng đá Việt Nam. Việc FIFA can thiệp sâu vào vụ việc của CLB Phú Thọ không chỉ ảnh hưởng ở phạm vi một đội bóng địa phương, mà rộng hơn là tiếng tăm tiêu cực cho cả nền bóng đá.

Dù V-League và các giải đấu khác của VPF và VFF đang trong quá trình cải tổ, nhưng sự kiện này, có lẽ, sẽ càng làm chậm lại tiến trình xây dựng niềm tin với các nhà tài trợ quốc tế, đối tác truyền thông và các CLB châu Âu. Với án phạt này, VFF cần xem xét lại vai trò quản lý của mình, đặc biệt ở các giải hạng thấp. Bởi, chuyện ở CLB Phú Thọ có phải chỉ là "phần nổi của tảng băng chìm"!?

Các đội bóng nhỏ ở hạng Nhất, hạng Nhì đang vật lộn với tài chính, nên dễ trở thành mục tiêu của các đường dây cá độ và nhóm cờ bạc ngầm. Nếu không kiểm soát tốt, nguy cơ lan rộng tiêu cực là hoàn toàn có thật.

CLB Phú Thọ không nằm trong top những đội bóng có tiềm lực tài chính mạnh. Nhưng chính vì yếu kém, họ lại trở thành "miếng mồi ngon" cho những bàn tay vô hình đằng sau hậu trường. Từ việc chọn cầu thủ trẻ, sắp xếp đội hình, cho đến điều chỉnh chiến thuật giữa trận - tất cả đều có thể bị lợi dụng nếu không có hệ thống giám sát độc lập.

Việc CLB Phú Thọ bị FIFA trực tiếp kỷ luật: giáng từ hạng Hai xuống hạng Ba là một thất bại đau đớn, nhưng cũng là cơ hội để bóng đá Việt Nam nhìn lại mình. Nền bóng đá Việt Nam liệu có thể phát triển nếu không có niềm tin và sự ủng hộ từ nhà tài trợ, đầu tư và đối tác thương mại, các CLB và ông chủ của họ, đặc biệt là người hâm mộ?

Niềm tin ấy một khi bị đánh mất, sẽ không dễ gì khôi phục lại.