Theo kết quả công bố Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu 2025 (Global Innovation Index - GII), Việt Nam được xếp hạng 44/139 quốc gia và nền kinh tế, giữ nguyên vị trí so với năm 2024, và tiếp tục giữ vị trí thứ 2 trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình thấp, chỉ sau Ấn Độ (hạng 38). Trong khu vực ASEAN, Việt Nam đứng thứ 3 sau Singapore (hạng 5) và Malaysia (hạng 34), vượt lên trên Thái Lan (hạng 45). Từ năm 2017 đến nay, chỉ số GII của Việt Nam liên tục được cải thiện, tăng từ vị trí 59 (năm 2016) lên 44 năm 2024/133 quốc gia, nền kinh tế.
Báo cáo của WIPO cũng ghi nhận Việt Nam là một trong 9 quốc gia thu nhập trung bình cải thiện nhanh nhất kể từ năm 2013. Đặc biệt, Việt Nam và Ấn Độ là 2 quốc gia duy trì thành tích 15 năm liên tiếp có kết quả đổi mới sáng tạo (ĐMST) vượt trội hơn mức độ phát triển, đồng thời nằm trong nhóm 3 quốc gia có tốc độ tăng trưởng năng suất lao động nhanh nhất giai đoạn 2014-2024 (cùng Trung Quốc và Ethiopia).
Năm 2025, Việt Nam có nhiều chỉ số đạt kết quả ấn tượng. Đặc biệt, ba chỉ số đứng đầu thế giới: nhập khẩu công nghệ cao; xuất khẩu công nghệ cao; và xuất khẩu hàng hóa sáng tạo lần đầu tiên Việt Nam vươn lên dẫn đầu chỉ số này.
Ngoài ba chỉ số đứng đầu thế giới, Việt Nam còn nằm trong nhóm mười quốc gia hàng đầu ở một số lĩnh vực khác, như: tốc độ tăng năng suất lao động (hạng 4), số lượng ứng dụng di động được tạo ra (hạng 7), tỷ lệ chi cho nghiên cứu phát triển do doanh nghiệp trang trải trên tổng chi nghiên cứu, phát triển (hạng 8).
WIPO ghi nhận Việt Nam là quốc gia "overperformer" - đạt thành tích đổi mới vượt mức kỳ vọng theo trình độ phát triển - cũng là năm thứ 15 liên tiếp duy trì danh hiệu này. Thành tích giúp Việt Nam trở thành một trong những nền kinh tế tiêu biểu về tận dụng sáng tạo như động lực phát triển. Giới chuyên gia nhận định, việc duy trì trạng thái "overperformer" trong suốt hơn một thập kỷ cho thấy nền tảng đổi mới sáng tạo của Việt Nam đang bền vững. Điều này nhờ vào tăng trưởng mạnh mẽ ở xuất khẩu công nghệ cao, cải thiện môi trường kinh doanh và sự tham gia ngày càng lớn của khu vực tư nhân vào R&D.
Dù có nhiều tiến bộ, tuy nhiên, báo cáo của WIPO cũng nêu rõ, Việt Nam vẫn còn một số điểm yếu cần chú trọng cải thiện. Đơn cử như ở trụ cột thể chế, chất lượng các quy định pháp luật chỉ xếp hạng 95, hiệu quả thực thi pháp luật ở mức 67. Trong lĩnh vực giáo dục, chi cho giáo dục (tính theo % GDP) giảm 10 bậc xuống hạng 116, tỷ lệ học sinh/giáo viên trung học xếp hạng 107, khả năng thu hút sinh viên quốc tế ở mức thấp (hạng 108)...v.v.
Kết quả GII 2025 cũng cho thấy Việt Nam tiếp tục tận dụng hiệu quả các nguồn lực để tạo ra kết quả đổi mới sáng tạo vượt mức phát triển, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong tăng trưởng kinh tế. Trong bối cảnh đổi mới sáng tạo toàn cầu đang đứng trước nhiều ngã rẽ, các chuyên gia nhấn mạnh, việc duy trì và cải thiện thứ hạng là cơ sở quan trọng để Việt Nam tiếp tục hoàn thiện chính sách, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong giai đoạn tới./.
