Bác sĩ giỏi chưa chắc quản trị giỏi? Liệu có thể tách bạch quản trị, quản lý chuyên môn trong bệnh viện được không? Đây là câu hỏi của đại biểu Phạm Văn Hòa (ĐBQH tỉnh Đồng Tháp) trong phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế cũng như các Bộ, ngành có liên quan khi vừa qua có nhiều bác sĩ, quản lý bệnh viện giỏi bị khởi tố, điều tra vì để xảy ra những sai phạm trong quản lý tài chính, đấu thầu.
Đại biểu Trịnh Xuân An (ĐBQH tỉnh Đồng Nai) bày tỏ sự băn khoăn, đau xót khi hàng loạt cán bộ y tế vướng vào vòng lao lý vì liên quan đến vi phạm trong việc đấu thầu, quản lý giá thuốc… Bên cạnh lỗi chủ quan theo ông An, một phần cũng do cơ chế.
Đại biểu Quốc Hội thành phố Hà Nội Hoàng Văn Cường đặt câu hỏi: Tại sao các cơ quan thanh tra, kiểm tra không phát hiện ra sớm? Nếu những cơ quan có chuyên môn quản lý kinh tế mà còn không phát hiện ra sai phạm thì làm sao các bác sỹ là những GS.TS chỉ biết đọc bệnh án, giáo án có thể phát hiện ra việc làm như thế là đúng hay sai để tránh?
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho rằng những câu hỏi được đại biểu Quốc hội nêu lên rất thiết thực. Người đứng đầu Bộ Nội vụ cho biết, công tác xây dựng đội ngũ cán bộ nói chung và sự nghiệp y tế nói riêng đều quán triệt tinh thần Nghị quyết số 26 “về xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp”; Nghị quyết 19 “về đổi mới và xây dựng đơn vị sự nghiệp”; Nghị quyết 20 của BCH Trung ương về tăng cường công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân…
Ngoài ra, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 115 năm 2020 về quản lý và sử dụng viên chức phục vụ cho các đơn vị sự nghiệp, Nghị định 106 về xác định vị trí việc làm cho các đơn vị sự nghiệp.
Các quy định này đã nêu rất rõ tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình để bổ nhiệm viên chức quản lý ở các đơn vị sự nghiệp. Từ khung chung này các Bộ, ngành căn cứ vào đó để xây dựng quy định, tiêu chuẩn cụ thể phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của ngành mình.
“Bộ Y tế cũng đã ban hành Thông tư quy định cụ thể chức năng, tiêu chuẩn bổ nhiệm đơn vị sự nghiệp trong ngành Y tế. Tuy nhiên, thực tiễn có những vấn đề phát sinh. Lãnh đạo tại một số cơ sở y tế có năng lực về chuyên môn nhưng lại chưa có năng lực về quản trị”, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cũng xin tiếp thu ý kiến của các đại biểu liên quan đến công tác bổ nhiệm cán bộ tại các cơ sở y tế hiện nay. Bà khẳng định, sẽ phối hợp với Bộ Y tế nghiên cứu kỹ hơn về chính sách để đáp ứng được mong muốn lãnh đạo cơ sở y tế vừa có năng lực chuyên môn vừa có năng lực quản trị. Đặc biệt trong bối cảnh đẩy mạnh tự chủ các đơn vị sự nghiệp công hiện nay rất cần người lãnh đạo có năng lực quản trị đáp ứng được yêu cầu công việc.
Tuy nhiên, bà Trà cho rằng việc này cần phải làm rất rõ về tiêu chuẩn, điều kiện và trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp.
Liên quan đến câu hỏi chất vấn của đại biểu Dương Ngọc Hải, TP. Hồ Chí Minh về những giải pháp trong việc phân cấp quản lý, phát huy vai trò của các bệnh viện quận huyện và Trung tâm y tế, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho rằng, việc phân cấp, phân quyền, tăng cường đầu tư, tăng cường trách nhiệm của chính quyền địa phương đối với các hoạt động y tế trên địa bàn là phù hợp.
Trao đổi thêm về vấn đề này, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà đồng tình với ý kiến của một số đại biểu Quốc hội là cần phải rà soát một cách căn cơ, cụ thể trong vấn đề quản lý nhà nước đối với hệ thống y tế, đặc biệt là hệ thống y tế ở cấp tỉnh, cấp huyện.
“Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục rà soát để phân cấp tiếp các cơ sở khám chữa bệnh mà hiện nay thuộc thẩm quyền của Bộ Y tế quản lý để phân cấp cho các tỉnh. Có nghĩa là phân cấp theo lãnh thổ. Điều này sẽ hiệu quả, sát với yêu cầu thực tiễn, vừa phát huy vai trò, trách nhiệm quản lý của địa phương đối với các cơ sở sự nghiệp nói chung và sự nghiệp y tế nói riêng trên địa bàn”, bà Phạm Thị Thanh Trà nêu quan điểm.
Trước tình trạng nhân lực ngành y tế còn thiếu, đặc biệt đại dịch Covid-19 vừa qua bộc lộ nhiều hạn chế, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho rằng chúng ta cần có một đề án mang tính chiến lược để tập chung xây dựng nguồn nhân lực y tế đáp ứng các yêu cầu thời kỳ mới.
Việc xây dựng nguồn nhân lực ngành y theo bà Trà cần phải gắn liền với việc thực hiện tự chủ đối với các cơ sở y tế. Đến nay đã có 10% đơn vị sự nghiệp y tế thực hiện tự chủ trong đó tự chủ hoàn toàn khoảng 6%.
Về vấn đề này Bộ trưởng Bộ Nội vụ cũng cho rằng tới đây các Bộ, ngành cũng phải rà soát lại, có đánh giá tổng thể về việc thực hiện tự chủ đối với các đơn vị sự nghiệp. Trong đó phải xây dựng được định mức kinh tế - kỹ thuật và giá dịch vụ để đẩy mạnh tự chủ cho các đơn vị sự nghiệp nhất là đối với sự nghiệp y tế.
