Liên tiếp khoảng chục ngày qua, một số cây xăng tại Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh đã đóng cửa. Những cây xăng còn bán hàng lại luôn trong tình trạng quá tải, người và xe chen chúc, xếp hàng dài chờ đến lượt. Nhiều người mệt mỏi, bực bội để chờ đợi nhưng chỉ mua được non nửa bình xăng. Dù vậy, nhiều người vẫn kiên nhẫn đi nhiều cây xăng để mua khiến một số trạm xăng càng đông đúc.
Để giải quyết vấn đề này, ngày 2/11, Bộ Tài chính đã có công văn gửi Bộ Công Thương về việc phối hợp cung cấp thông tin theo đề nghị tại công văn số 10859/BTC-QLG. Trên cơ sở đề nghị của Bộ Công Thương tại công văn số 6436/BCT-TTTN ngày 18/10/2022 về tiếp tục rà soát và điều chỉnh các khoản chi phí đưa xăng dầu từ nước ngoài về Việt Nam, chi phí kinh doanh định mức, lợi nhuận định mức.
Tiếp đó, ngày 4/11, Bộ Tài chính lại đề nghị Bộ Công thương khẩn trương có ý kiến và gửi về Bộ Tài chính ngay trong ngày để kịp thời điều chỉnh trong kỳ điều hành gần nhất.
Trong buổi chất vấn và trả lời chất vấn sáng nay, một số đại biểu đã đưa vấn đề xăng dầu ra nghị trường Quốc hội. Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành chất vấn đã yêu cầu Bộ trưởng Bộ Công thương trả lời ngay.
Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết: Những ngày qua, nguồn cung xăng dầu thế giới ngày càng khan hiếm, tỷ giá ngoại tệ liên tục thay đổi, tăng cao đã ảnh hưởng đến doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu. Cùng với đó, việc tiếp cận vốn ngoại tệ để được bảo lãnh nhập hỗ trợ thanh toán của các doanh nghiệp đầu mối và thương nhân phân phối cũng còn khó khăn bởi nhiều doanh nghiệp không đáp ứng được điều kiện cho vay và bảo lãnh của các ngân hàng của. Do đó, tình trạng đứt gãy cục bộ nguồn cung trong hệ thống tiếp tục diễn ra thêm ở một số nơi.
Về giải pháp, Bộ trưởng Bộ Công thương nêu rõ: Trước tình hình trên, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành chức năng vào cuộc và các ngành chức năng đều đã và đang làm tốt hơn chức trách, nhiệm vụ của mình, sự phối hợp giữa Bộ Công Thương, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước và các ngành chức năng đã hiệu quả hơn.
Ngay trong chiều 04/11, Bộ Công Thương đã có ý kiến đồng thuận với Bộ Tài chính, trong kỳ điều hành ngày 11/11 tới sẽ cập nhật những chi phí phát sinh. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo cụ thể cho các ngân hàng thương mại xem xét, giải quyết đối với những doanh nghiệp khó khăn trong việc tiếp cận vốn và bảo lãnh cho việc thanh toán.
Mặt khác, Bộ Công Thương đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường trong cả nước phối hợp với cơ quan chức năng tại địa bàn tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý theo quy định hiện hành. Bộ đã có văn bản đề nghị chính quyền các địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước theo thẩm quyền và phối hợp với Bộ Công Thương cũng như các bộ ngành để giải quyết một cách dứt điểm.
Chưa hài lòng với trả lời của Bộ trưởng Bộ Công thương, đại biểu Nguyễn Anh Trí – đoàn Hà Nội tranh luận: Hiện nay có tới 36 đầu mối được phép nhập khẩu xăng dầu, đó có phải quá nhiều hay không? Đề nghị Bộ Công thương xem xét lại.
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Công thương nêu rõ: Tại Nghị định số 95/2021 về kinh doanh xăng dầu đã nói rõ: 10 ngày sẽ điều chỉnh giá xăng dầu một lần, căn cứ điều chỉnh là tính giá bình quân 10 ngày trước của thị trường thế giới.
Tuy nhiên, thị trường xăng dầu có những dị biệt, nhất là trong bối cảnh thế giới hỗn loạn cho nên quy định trên đã bộc lộ những khiếm khuyết. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công thương nghiên cứu sửa Nghị định 95 để phù hợp với thực tiễn. "Xăng dầu thế giới thay đổi hằng ngày, thậm chí là hàng giờ nên dù có cố gắng đến đâu thì quy định pháp luật bao giờ cũng có độ trễ so với thực tiễn" - Bộ trưởng Bộ Công thương bày tỏ.
Về việc cấp phép kinh doanh xăng dầu, Bộ trưởng Bộ Công thương làm rõ, việc cấp phép thực hiện theo đúng quy định hiện hành. Tuy nhiên thực tế Ban Cán sự và lãnh đạo Bộ chủ trương không cấp mới thêm mà chỉ cấp đổi giấy phép.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên làm rõ, hệ thống kinh doanh xăng dầu của nước ta hiện nay đa tầng nấc dẫn đến làm tăng chi phí. Do đó, trong thời gian tới, cần xem xét sắp xếp lại hệ thống từ doanh nghiệp đầu mối cho đến đại lý và đến cửa hàng bán lẻ. "Hiện kinh doanh xăng dầu đa tầng nấc nên rất rắc rối, tăng chi phí thì sẽ cộng vào giá bán lẻ. Có lẽ phải sắp xếp lại hệ thống, từ dầu mối đến đại lý đến bán lẻ" - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.
Cũng theo Bộ trưởng Bộ Công thương, có thể sắp tới sẽ sửa Nghị định 95/2021 theo hướng rút thời gian điều chỉnh xăng dầu thay vì 10 ngày xuống còn 5 ngày./.
