Nhân dịp Kỷ niệm 65 năm Ngày mở Đường Hồ Chí Minh - Ngày Truyền thống Bộ đội Trường Sơn (19/5/1959 - 19/5/2024), Viện Lịch sử quân sự, Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam chủ trì, phối hợp với Binh đoàn 12 và Hội Truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học cấp Ngành với Chủ đề: “Vai trò của Bộ đội Trường Sơn trong các chiến dịch của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước từ năm 1971 đến năm 1975”.
Phát biểu Khai mạc Hội thảo, Thiếu tướng, TS Nguyễn Hoàng Nhiên, Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự khẳng định: Hội thảo là dịp để tri ân, tôn vinh những cống hiến của Bộ đội Trường Sơn trong sự nghiệp cách mạng; xây dựng Hội Truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh Việt Nam ngày càng phát triển; đồng thời, góp phần tuyên truyền, giáo dục lịch sử, bồi đắp tinh thần yêu nước, khơi dậy lòng tự hào, tự tôn dân tộc, phát huy truyền thống cách mạng, xây dựng và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, truyền thống Bộ đội Trường Sơn trong thời kỳ mới.
Trải qua 16 năm (1959 - 1975) liên tục mở đường, vận chuyển, chiến đấu bảo vệ tuyến chi viện chiến lược, phối hợp chiến đấu với lực lượng vũ trang và nhân dân trên địa bàn 20 tỉnh của ba nước Đông Dương, Bộ đội Trường Sơn được quan tâm xây dựng, đã không ngừng lớn mạnh về tổ chức, biên chế, trình độ tổ chức chỉ huy, hiệp đồng, bảo đảm; với địa bàn và phương thức hoạt động ngày càng đa dạng, hiệu quả. Vượt lên trên gian khổ, hy sinh, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Trường Sơn đã xây dựng được mạng lưới đường vận tải chiến lược được ví như “trận đồ bát quái xuyên rừng rậm”, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chi viện sức người, sức của cho các chiến trường, trở thành hậu phương chiến lược trực tiếp cho các chiến trường, chiến dịch trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Thiếu tướng, TS Nguyễn Hoàng Nhiên cho rằng, những cống hiến lớn lao, hy sinh cao cả của Bộ đội Trường Sơn thể hiện sáng ngời chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam, chiến đấu vì độc lập tự do của dân tộc. Tổ quốc Việt Nam ghi công những người lính Trường Sơn đã cống hiến tâm lực, xương máu và tuổi thanh xuân của mình để xây dựng, duy trì sức chiến đấu mãnh liệt của Đường Hồ Chí Minh dưới mưa bom, bão đạn suốt thời kỳ đánh Mỹ. Năm tháng sẽ qua đi, nhưng Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh mãi mãi được ghi vào lịch sử dân tộc ta như một “con đường huyền thoại” của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vĩ đại trong thế kỷ XX.
Hội thảo nhận được 69 báo cáo tham luận của các đồng chí lãnh đạo, Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, Thủ trưởng Bộ Tổng Tham mưu, Thủ trưởng Tổng cục Chính trị, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ Quốc phòng, các nhân chứng lịch sử, các nhà khoa học trong và ngoài Quân đội... Các tham luận đã khẳng định những đóng góp, cống hiến to lớn của Bộ đội Trường Sơn trong các chiến dịch của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước từ năm 1971 đến năm 1975; Làm sâu sắc hơn nét đặc sắc của Bộ đội Trường Sơn, vừa là lực lượng đảm bảo cho công tác chi viện các chiến trường và là lực lượng tại chỗ, chiến đấu chống ngăn chặn của địch, là lực lượng tham gia tác chiến, góp phần vào thắng lợi của những chiến dịch quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước từ năm 1971 đến năm 1975; Từ đó, rút ra những bài học kinh nghiệm lịch sử vận dụng, phát huy trong tình hình mới.
Theo Thiếu tướng Hoàng Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh Việt Nam, trong quá trình xây dựng và phát triển Đường Trường Sơn giữ vai trò là tuyến chi viện chiến lược; là một chiến trường tổng hợp, ác liệt, nơi đấu trí, đấu lực quyết liệt giữa Bộ đội Trường Sơn và đế quốc Mỹ cùng tay sai. Đây cũng là nơi biểu hiện sinh động sức mạnh, niềm tin, ý chí kiên cường không chịu khuất phục trước kẻ thù, kiên quyết đấu tranh vì độc lập, tự do của Tổ quốc và tình đoàn kết quốc tế của nhân dân ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia.
Vượt qua sự khắc nghiệt của điều kiện thời tiết, khí hậu, địa hình Trường Sơn, đối mặt với “mưa bom, bão đạn” của kẻ thù với bao gian khổ, hy sinh, trong suốt 16 năm mở đường, vận chuyển, chiến đấu, nhất là những năm từ năm 1971 đến năm 1975, Bộ đội Trường Sơn luôn phát huy cao độ chủ nghĩa anh hùng cách mạng, kiên cường, bám trụ trên các cung đường vận chuyển, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chi viện chiến lược, chi viện cho các chiến trường, vừa trực tiếp chiến đấu bảo vệ tuyến chi viện, vừa phối hợp với các lực lượng tác chiến trong các chiến dịch (phản công, tiến công, phòng ngự). Theo sự phát triển của cuộc kháng chiến, Bộ đội Trường Sơn không ngừng được bổ sung quân số với chất lượng ngày càng cao, tổ chức ngày càng mở rộng, gồm các binh chủng, thanh niên xung phong, trở thành lực lượng binh chủng hợp thành, thực hiện đa nhiệm vụ, giữ vững mạch máu giao thông chiến lược.
Trong 5 năm cuối của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, từ năm 1971 đến năm 1975, trước sự phát triển về thế và lực của cách mạng miền Nam, cách mạng Lào và Campuchia, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng - Bộ Tổng Tư lệnh đã nhạy bén nắm chắc, đánh giá đúng tình hình, lãnh đạo, chỉ đạo mở nhiều chiến dịch, điển hình là: Chiến dịch phản công Đường 9 - Nam Lào (1971), các chiến dịch trong cuộc Tiến công chiến lược năm 1972 trên các chiến trường ở miền Nam, chiến trường Lào; các chiến dịch trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Trao đổi với phóng viên VOV2, Thiếu tướng, TS Nguyễn Hữu Ngọc, Tư lệnh Binh đoàn 12 cho biết, sau ngày đất nước thống nhất, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng mới, Binh đoàn 12 trực thuộc Bộ Quốc phòng thành lập ngày 11 tháng 10 năm 1977, là đơn vị kế thừa truyền thống của Bộ đội Trường Sơn anh hùng với nhiệm vụ chủ yếu là xây dựng cầu đường chiến lược, chiến dịch phục vụ nhiệm vụ xây dựng đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Phát huy truyền thống Bộ đội Trường Sơn trên mặt trận mới, cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên chức quốc phòng Binh đoàn 12 lại có mặt ở những nơi khó khăn, vùng sâu, vùng xa, trải rộng trên địa bàn 21 tỉnh, thành phố trong nước và 5 tỉnh của nước bạn Lào.
Trong tình hình mới, bản chất, truyền thống tốt đẹp và những chiến công vang dội của Bộ đội Trường Sơn anh hùng trên tuyến chi viện chiến lược Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh năm xưa sẽ còn được lưu giữ mãi. Đó là niềm tự hào to lớn, động lực mạnh mẽ để cán bộ, chiến sĩ, người lao động Binh đoàn 12 - Tổng công ty xây dựng Trường Sơn kế tục, phát huy, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, với nhân dân; đoàn kết, chủ động, sáng tạo, tự lực, tự cường, vượt qua khó khăn, nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân thực hiện thắng lợi công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Tại Hội thảo, đồng chí Thượng tướng Phùng Sĩ Tấn, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Bí thư Đảng ủy Bộ Tổng Tham mưu - Cơ quan Bộ Quốc phòng nhấn mạnh, là đơn vị tiếp nối truyền thống của Bộ đội Trường Sơn Anh hùng, những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Binh đoàn 12 đã phát huy truyền thống Anh hùng, phát triển cả về tầm vóc, quy mô; tiếp tục khẳng định vị thế, uy tín, thương hiệu Trường Sơn, trong lĩnh vực xây dựng cơ bản, hạ tầng chiến lược, đóng góp vào sự phát triển của đất nước. Hội thảo hôm này là dịp để Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Binh đoàn 12 nói riêng, các cơ quan, đơn vị, học viện, nhà trường… trong toàn quân nói chung, nghiên cứu, vận dụng, phát huy truyền thống Anh hùng, những bài học kinh nghiệm quý trong lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy, tổ chức thực hiện nhiệm vụ của Bộ đội Trường Sơn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, nhất là trong các chiến dịch từ năm 1971 đến 1975.
Hội thảo khoa học “Vai trò Bộ đội Trường Sơn trong các chiến dịch của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước từ năm 1971 đến năm 1975” là hoạt động thiết thực Kỷ niệm 65 năm Ngày mở Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh và Ngày Truyền thống Bộ đội Trường Sơn (19/5/1959 - 19/5/2024). Với quan điểm khách quan, khoa học, phương pháp luận đúng đắn, tiếp cận những nguồn tư liệu có độ tin cậy và góc nhìn mới, Ban Chỉ đạo tin tưởng Hội thảo sẽ góp phần khẳng định vai trò to lớn của Bộ đội Trường Sơn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, nhất là trong các chiến dịch từ năm 1971 đến năm 1975, làm sáng tỏ thêm nhiều vấn đề lịch sử có liên quan, đúc rút được nhiều kinh nghiệm quý.
Kết quả Hội thảo sẽ thiết thực góp phần xây dựng Quân đội, tăng cường quốc phòng - an ninh, xây dựng địa bàn phòng thủ và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; đồng thời, tạo thêm cơ sở khoa học vững chắc cho cuộc đấu tranh chống mọi âm mưu, thủ đoạn xuyên tạc lịch sử của các thế lực thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng và sự lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp cách mạng; tích cực bồi dưỡng lòng yêu nước, bản lĩnh chính trị cho thế hệ trẻ hôm nay, góp phần phát huy cao độ sức mạnh tổng hợp, giữ vững độc lập, tự chủ và môi trường hòa bình, ổn định và phát triển đất nước./.
Một số hình ảnh khác tại Hội thảo:
