Với chủ đề “Chung tay giảm thiểu tổn hại trẻ em”, tháng 6 - tháng hàng động vì trẻ em năm 2023, hướng tới nhiều thông điệp như: Phòng, chống tai nạn, thương tích cho trẻ em là bảo đảm quyền được sống của trẻ em; gọi Tổng đài điện thoại Quốc gia bảo vệ trẻ em số 111 để thông báo mọi hành vi xâm hại trẻ em; lắng nghe trẻ em bằng trái tim, bảo vệ trẻ em bằng hành động; pháp luật nghiêm trị mọi hành vi bạo lực, xâm hại trẻ em…..Qua đó, nhằm huy động sự chung tay của toàn xã hội cùng Đảng, Nhà nước, Chính phủ trong công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em, tiếp tục xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh, thân thiện cho trẻ. Nhân dịp này, phóng viên VOV2 đã có cuộc trao đổi với ông Đặng Hoa Nam, Cục trưởng Cục Trẻ em, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về nội dung này.
PV: Thưa ông, chủ đề của Tháng hành động vì trẻ em năm 2023 có ý nghĩa như thế nào?
Ông Đặng Hoa Nam: Tháng hành động vì trẻ em năm 2023 sẽ được phát động với chủ đề “Chung tay giảm thiểu tổn hại trẻ em”, nhằm mục đích để các cơ quan, tổ chức cộng đồng xã hội cũng như gia đình, cá nhân chọn ra các giải pháp tốt nhất, thực hiện tốt nhất các quy định của pháp luật, giải quyết những vấn đề nóng liên quan đến xâm hại trẻ em, phòng, chống tai nạn thương tích, trong đó có phòng, chống đuối nước cho trẻ em. Đặc biệt sau đại dịch Covid-19, có rất nhiều vấn đề xã hội tác động đến trẻ em cần phải tiếp tục chung tay để giải quyết. Tháng hành động vì trẻ em lần này cũng nhấn mạnh đến trách nhiệm của chính quyền địa phương, đặc biệt là cấp tỉnh trong việc chăm lo quan tâm đầu tư nguồn lực từ ngân sách địa phương, bố trí người làm công tác bảo vệ trẻ em tại cấp xã, cộng tác viên bảo vệ trẻ em ở cấp cộng đồng, thôn, ấp, bản, phum, sóc dân cư. Đẩy mạnh việc phòng ngừa xâm hại trẻ em, trong đó đặc biệt là xâm hại tình dục, bạo lực trong gia đình, bạo lực học đường cũng như phòng ngừa tiến tới kéo giảm tai nạn thương tích trẻ em, nhất là tử vong do đuối nước.
PV: Như ông vừa nói, có rất nhiều vấn đề xã hội đã và đang tác động đến trẻ em, khiến nguy cơ các em phải đối mặt ngày càng nhiều. Vậy việc cấp bách cũng như lâu dài chúng ta cần làm là gì để bảo vệ trẻ, thưa ông?
Ông Đặng Hoa Nam: Trong thời gian sắp tới, đặc biệt là trong các kế hoạch phát triển kinh tế xã hội trung hạn và hàng năm cần tăng cường đầu tư cho công tác bảo vệ trẻ em, đặc biệt đầu tư phát triển hệ thống dịch vụ hệ công tác xã hội. Chúng tôi cũng mong muốn nguồn đầu tư của địa phương cần phân bổ một cách hợp lý để cứu sinh mạng trẻ, đặc biệt là các vụ đuối nước trẻ em diễn ra rất thương tâm. Hiện nay, mỗi năm tính trung bình đã giảm được khoảng 100 trẻ em tử vong do đuối nước so với giai đoạn trước. Tuy nhiên, thực tế cho thấy địa phương nào quan tâm đầu tư, ví dụ như: Lắp đặt các bể bơi thông minh, tổ chức các lớp học bơi an toàn… thì ở đó tỷ lệ và tình trạng trẻ em tử vong do đuối nước kéo giảm rất tốt. Ở đâu mà chính quyền địa phương cùng với cộng đồng tham gia kiểm soát môi trường nước an toàn, cảnh báo nguy cơ an toàn môi trường nước cho trẻ em từ: Giếng, bể nước, ao, chuôm, rồi các công trình xây dựng mà có tác động đến môi trường nước thì tình trạng tử vong đuối nước kéo giảm rất mạnh.
PV: Là cơ quan quản lý Nhà nước về lĩnh vực này, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đang làm gì để bảo vệ trẻ em, thưa ông?
Ông Đặng Hoa Nam: Về phía các cơ quan Trung ương, trong đó Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an, rồi Bộ, ngành khác có liên quan triển khai rất nhiều mô hình, giải pháp hỗ trợ can thiệp giảm thiểu tổn hại cho trẻ em, giảm xâm hại trẻ em hay giảm thiểu các tai nạn thương tích trẻ em. Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng những mô hình, các giải pháp này phải mang tính bền vững và tính bền vững của nó phụ thuộc vào chính quyền các địa phương. Nếu không quan tâm, không đầu tư hợp lý nguồn nhân lực cũng như là nguồn ngân sách địa phương để bảo vệ trẻ, cứu sinh mạng trẻ thì những vấn đề tồn tại dai dẳng bấy lâu nay rất khó có thể kéo giảm trong thời gian sắp tới.
PV: Để bảo vệ trẻ em khỏi những nguy cơ, rủi ro thì vai trò, trách nhiệm trước hết thuộc về gia đình, cha mẹ và người chăm sóc trẻ. Ông có điều gì muốn gửi gắm tới các bậc cha mẹ trong việc bảo vệ con em mình?
Ông Đặng Hoa Nam: Ngoài vấn đề liên quan đến trách nhiệm triển khai các quy định của pháp luật, triển khai các chương trình, đề án, kế hoạch của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ về bảo vệ trẻ em thì còn một góc độ nữa chúng ta phải nhấn mạnh đó là trách nhiệm của gia đình. Cho dù là Nhà nước phát triển đến đâu, những dịch vụ đầu tư các nguồn lực đưa ra các giải pháp tốt đến đâu, nhưng nếu cha mẹ, gia đình không cập nhật các kiến thức, kỹ năng về bảo vệ trẻ em, phòng, chống xâm hại trẻ em trên môi trường mạng, cũng như thường xuyên giám sát và bảo vệ trẻ em khỏi những tai nạn thương tích trong gia đình, cộng đồng, thì tai nạn vẫn xảy ra. Tôi cho rằng trách nhiệm của cha mẹ trách nhiệm của gia đình cần phải được nhấn mạnh trong việc thực thi các quy định của pháp luật. Cha mẹ muốn bảo vệ con em mình thì cần phải chủ động tìm kiếm những nguồn kiến thức, kỹ năng tin cậy, đặc biệt là môi trường mạng tin cậy để học làm cha mẹ.
Trong thời gian vừa qua với sự nỗ lực hỗ trợ của các tổ chức quốc tế như UNICEF, Cứu trợ trẻ em, ChildFund thì Cục Trẻ em cùng với các cơ quan, tổ chức khác như: Hội Liên hiệp phụ nữ, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã phát triển rất nhiều tài liệu hướng dẫn những chương trình học trực tuyến trên mạng về phổ biến các kiến thức, kỹ năng làm cha mẹ. Tôi một lần nữa khuyến nghị các bậc cha mẹ, đặc biệt là đang nuôi con nhỏ chúng ta cần phải chủ động tìm kiếm những thông tin tốt, thông tin tin cậy để chúng ta tự mình đào tạo kiến thức, kỹ năng để phòng, chống xâm hại trẻ em cũng như bảo vệ trẻ em khỏi những tai nạn thương tích.
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông.
