Cơ chế đã mở nhưng thuốc vẫn thiếu
Qua thực tế tại các địa phương, các đại biểu Quốc hội cho rằng, hiện vẫn còn tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế tại các cơ sở khám chữa bệnh. Điều này ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân trong việc khám chữa bệnh. “Tình trạng thiếu thuốc vừa qua do khó khăn về tài chính. Bộ Y tế đã có hướng dẫn nhưng thực tế vẫn chưa tháo gỡ được những vướng mắc của nhiều địa phương trong cả nước. Do đó, các bệnh viện hiện nay thì vừa khó và vừa bị treo nợ. Đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế có cam kết nỗ lực cùng với Bảo hiểm xã hội Việt Nam tháo gỡ cho các bệnh viện, nếu cần thì đề xuất cơ chế đặc thù để xử lý dứt điểm tình trạng trên”, đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy, Đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh, kiến nghị.
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn nêu thực tế, các nhà thuốc bệnh viện còn khó khăn trong đấu thầu thuốc. Có những thời điểm người dân khám bệnh xong không thể mua được thuốc tại nhà thuốc bệnh viện, ảnh hưởng đến việc điều trị. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết vướng mắc này do đâu và bao giờ sẽ giải quyết?
Giải đáp những vấn đề đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết thời gian qua các cơ quan đã có nhiều giải pháp tháo gỡ vấn đề thiếu thuốc, nhất là quy định trong Luật Đấu thầu năm 2023. Nhà thuốc bệnh viện do bệnh viện quản lý, tổ chức mua thuốc lẻ bán cho người dân khi có nhu cầu, không phải dùng ngân sách. Theo Luật Đấu thầu 2023, nhà thuốc bệnh viện cũng phải đấu thầu, nên thực tế gặp khó khăn.
Vì vậy, dự thảo Luật Dược sửa đổi đang xin ý kiến Quốc hội sẽ giao lại quyền chủ động mua sắm cho nhà thuốc bệnh viện của cơ sở y tế.
Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, thời gian qua Bộ Y tế đã phối hợp với cơ quan Bảo hiểm xã hội việt Nam (BHXHVN) giải quyết được phần nợ đọng là trên 11.000 tỷ đồng. Hiện nay, BHXHVN cũng đang phối hợp với các địa phương để phân bổ cho các cơ sở y tế để giải quyết vấn đề nợ đọng. Bộ trưởng cho rằng, số tiền nợ đọng này nếu được gửi lại cho các cơ sở y tế và theo quy định thì đây là một nguồn lực rất lớn để các cơ sở y tế đảm bảo được điều kiện mua thuốc, đấu thầu thuốc.
Truy nguyên nhân, tìm “thuốc”
Đại diện cho cử tri của tỉnh Kon Tum, đại biểu Tô Văn Tám rất quan tâm đến tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế tại các bệnh viện. Với mong muốn sớm giải quyết tình trạng này, đảm bảo quyền lợi của người bệnh, ông “truy” người đứng đầu ngành y về nguyên nhân. “Bộ trưởng đã trả lời là thời gian trước chúng ta có nhiều điểm nghẽn về mặt pháp luật và thời gian vừa qua Quốc hội, Chính phủ đã nỗ lực tháo gỡ điểm nghẽn đó. Tuy nhiên, tình trạng thiếu thuốc vẫn tồn tại. Phải chăng còn một bộ phận thiếu tinh thần trách nhiệm trong thực hiện đấu thầu thuốc của các cơ sở y tế này? Nếu có thì Bộ trưởng đã xử lý như thế nào?”, đại biểu Tô Văn Tám chất vấn.
Giải đáp vấn đề đại biểu Tô Văn Tám nêu, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan thừa nhận: “Trong thực tiễn có những đơn vị, cán bộ trong quá trình làm còn e ngại sai phạm nên chưa dám nghĩ, dám làm”.
Người đứng đầu ngành y cho biết, việc đấu thầu mua thuốc hiện có 3 cấp: cấp thứ nhất là mua sắm tập trung ở Bộ Y tế; cấp thứ 2 là mua sắm tại tỉnh, giao cho các địa phương thực hiện; cấp thứ 3 là các cơ sở y tế. Trong quá trình triển khai, Quốc hội và Chính phủ đã tháo gỡ nhiều vướng mắc. Năm 2024, mặc dù Luật Đấu thầu đã có hiệu lực tuy nhiên do năm đầu tiên triển khai các quy định mới nên việc nghiên cứu, bố trí nhân lực tại các địa phương còn bỡ ngỡ.
Để giải quyết vấn đề này, Bộ Y tế đã làm việc với các địa phương, thường xuyên có văn bản và hội nghị trực tuyến để hướng dẫn triển khai Luật Đấu thầu tại 63 tỉnh, thành phố.
“Ngoài tập huấn, Bộ Y tế đang xây dựng cuốn sổ tay, cẩm nang hướng dẫn về việc đấu thầu thuốc. Cẩm nang sẽ hướng dẫn cụ thể để các địa phương từng bước có đủ năng lực triển khai thực hiện”, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nhấn mạnh.
Người đứng đầu ngành y cho biết cho biết Bộ Y tế cũng đã có Chỉ thị gửi cho các cơ sở khám chữa bệnh và trình Thủ tướng ban hành Chỉ thị 24, quy định trách nhiệm của người đứng đầu cơ sở khám chữa bệnh thực hiện đầy đủ trách nhiệm liên quan đến việc đảm bảo đủ thuốc, trang thiết bị y tế. Bộ Y tế sẽ tiếp tục hỗ trợ cho người đứng đầu để trong quá trình thực hiện còn vướng mắc gì nữa thì sẽ tiếp tục tháo gỡ.
