Nghe bài viết tại đây:

Ngày 27/9, thông tin từ Công an tỉnh Điện Biên cho biết, lực lượng chức năng tỉnh Điện Biên triệt phá một vụ vận chuyển động vật hoang dã trái phép với quy mô lớn, cho thấy quyết tâm mạnh mẽ trong công tác đấu tranh, xử lý tội phạm liên quan đến bảo vệ đa dạng sinh học.

Vụ việc xảy ra vào khoảng 20 giờ ngày 26 tháng 9 năm 2025 tại khu vực bản Na Hai, xã Sam Mứn. Trong quá trình tuần tra, Tổ công tác liên ngành gồm Công an xã Sam Mứn, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh và Hạt Kiểm lâm Thanh An đã phát hiện đối tượng Hà Ngọc Quỳnh (sinh năm 1981, trú tại phường Điện Biên Phủ) đang điều khiển xe mô tô mang biển kiểm soát 27AA-354.78 có biểu hiện nghi vấn.

Kiểm tra phương tiện, lực lượng chức năng phát hiện 148 cá thể chim Khướu bị nhồi trong 3 thùng nhựa và 19 cá thể Dúi cất giấu trong 8 ống nhựa PVC, toàn bộ đều không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc hợp pháp. Tổ công tác đã lập biên bản, thu giữ tang vật và đưa đối tượng về trụ sở Công an xã Sam Mứn để tiếp tục điều tra.

Bà Nguyễn Phương Dung – PGĐ Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) cho biết, tình trạng vận chuyển và buôn bán trái phép động vật hoang dã ở Việt Nam trong những năm gần đây có những thay đổi đáng lo ngại. Đặc biệt sự gia tăng mạnh mẽ của hoạt động mua bán lợi dụng không gian mạng diễn ra rầm rộ trên Internet. Người mua đặt hàng là sẽ được vận chuyển đến nơi.

"Thực tế cho thấy trong xử lý các vụ việc vi phạm gần đây có rất nhiều đối tượng đã bị tuyên án tù giam và mức án tù trung bình cho tội phạm về động vật hoang dã năm 2024 theo cái ghi nhận của ENV thì là 3,27 năm và có những bản án thì đã lên tới 14 năm tù cho một cái đối tượng mà có hành vi vận chuyển sừng tê giác", bà Dung cho rằng điều này đã phản ánh những chuyển biến rất tích cực trong quyết tâm của cơ quan thực thi pháp luật cũng như các cơ quan tố tụng.

Theo đánh giá ban đầu, chim Khướu là loài động vật rừng thông thường, tuy nhiên một số cá thể khướu có thể thuộc nhóm động vật rừng nguy cấp hạn chế khai thác. Nếu kết quả giám định xác định có loài thuộc nhóm 2B theo Nghị định 84/2021, hoặc Phụ lục II Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, đối tượng vận chuyển có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Luật sư Nguyễn Ngọc Lan – Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội thông tin, tại quy định ở Điều 234 Bộ luật hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định đối với hành vi săn bắt, giết nuôi nhốt, tàng trữ, vận chuyển và buôn bán trái phép động vật thuộc nhóm 2B (nhóm động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm) thì có thể bị phạt tiền từ 50-300 triệu đồng hoặc có thể sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng cho tới 3 năm.

"Bên cạnh đó, cũng theo Điều 244 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 thì đối với những hành vi như là săn bắt, nuôi nhốt, vận chuyển hoặc là buôn bán trái phép động vật thuộc danh mục các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (thuộc nhóm 1B) thì có thể sẽ bị phạt tiền từ 500 triệu -1 tỉ đồng hoặc là sẽ bị phạt tù từ 1-5 năm”, luật sư Ngọc Lan cho biết.

Như vậy, đối với cả những hành vi như là săn bắt, vận chuyển, tàng trữ hoặc mua bán trái phép động vật hoang dã, tùy từng mức độ theo quy định của pháp luật mà người thực hiện hành vi có thể sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng cũng có thể là sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với các mức án có thể từ một cho tới 5 năm tù giam.

Theo luật sư Ngọc Lan, nâng cao nhận thức cho người dân, giúp người dân hiểu rằng vận chuyển trái phép động vật hoang dã có thể phải trả giá bằng án tù, là việc cần làm ngay từ chính phương tiện truyền thông ở các xã phường.

"Công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật để bà con hiểu được những quy định của pháp luật, về các chế tài của pháp luật đối với những hành vi buôn bán hoặc vận chuyển động vật hoang dã, có thể chỉ là làm thuê thôi nhưng mà những hành vi đó sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc là bị xử phạt vi phạm hành chính với những mức khung hình phạt cũng đã được pháp luật quy định rất rõ ràng".

Trong các bản án, rất có thể người vận chuyển chỉ là đang làm thuê vì đồng tiền công hậu hĩnh, nhưng những ông trùm buôn bán trái phép động vật hoang dã đứng sau mỗi chuyến hàng mới là đối tượng chính của đường dây tội phạm này. Vì vậy, người dân cần nhận thức rõ hành vi của mình: ai thuê mình, món hàng vận chuyển có trái quy định pháp luật không, để tránh bị truy cứu trách nhiệm hình sự./.