Tại hội nghị giao ban trực tuyến với các địa phương về sắp xếp, tổ chức các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên công lập ngày 19/12, TS. Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Phổ thông (Bộ GD-ĐT) cho biết, báo cáo của 23/34 tỉnh, thành phố gửi về Bộ ngày 18/12, hầu hết địa phương giữ nguyên các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông trong năm 2025 và xây dựng lộ trình sắp xếp sau khi kết thúc năm học 2025 - 2026.
Đối với giáo dục mầm non, 6/23 tỉnh giữ nguyên hiện trạng, 15/23 tỉnh giảm dần từ 1,76% đến dưới 10%, 1 tỉnh đã hoàn thành sáp nhập, giảm 45,83% cơ sở giáo dục.
Ở giáo dục phổ thông, 7/23 tỉnh giữ nguyên, 15/23 tỉnh giảm từ 0,2% đến dưới 10%, 1 tỉnh giảm 42,57%. Giáo dục thường xuyên có mức sáp nhập mạnh, nhiều địa phương giảm trên 30%.
Theo đại diện Bộ GD-ĐT, việc sắp xếp bước đầu đã góp phần tinh giản đầu mối, giảm biên chế quản lý, bố trí lại đội ngũ giáo viên, nhân viên, khắc phục tình trạng thiếu, thừa cục bộ.
Tuy nhiên, một số địa phương còn sáp nhập theo hướng cơ học, quy mô lớn trong thời gian ngắn, tiềm ẩn nguy cơ quá tải cơ sở vật chất, ảnh hưởng đến mô hình trường dân tộc nội trú, bán trú và quyền tiếp cận giáo dục của học sinh vùng khó khăn.
Ông Nguyễn Vinh Hưng, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP.Huế, cho biết, thành phố xác định chủ trương giữ ổn định các cơ sở giáo dục trực thuộc Sở, chỉ xem xét sắp xếp ở cấp xã, phường khi thực sự cần thiết và bảo đảm điều kiện đi lại an toàn cho học sinh, nhất là ở vùng khó khăn và khu vực biên giới.
Theo ông Hưng, việc sắp xếp mạng lưới trường học phải gắn với đầu tư trường bán trú, nội trú nhằm tạo điều kiện học tập ổn định, lâu dài cho học sinh vùng đặc thù.
Trong khi đó, ông Phùng Quốc Lập, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT Phú Thọ cho rằng, sắp xếp mạng lưới trường lớp là vấn đề nhạy cảm, cần có lộ trình phù hợp, gắn với công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận của người dân và đội ngũ nhà giáo.
Không cắt giảm cơ học, bảo đảm quyền học tập của học sinh
Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Thường trực Bộ GD-ĐT Phạm Ngọc Thưởng lưu ý, sắp xếp mạng lưới trường học không phải là cắt giảm cơ học, không chạy theo số lượng giảm trường, giảm điểm trường.
Mục tiêu cao nhất là nâng cao chất lượng giáo dục, bảo đảm quyền học tập của học sinh và điều kiện dạy học của giáo viên. Những nơi có điểm trường lẻ, quy mô nhỏ, không còn phù hợp thì cần sắp xếp, sáp nhập; ngược lại, những nơi học sinh đông, sĩ số vượt chuẩn thì phải tính đến phương án chia tách, xây dựng trường mới, bảo đảm các quy định về sĩ số lớp học, an toàn trường học và các nguyên lý giáo dục.
Thứ trưởng Thường trực nhấn mạnh ba yêu cầu xuyên suốt trong rà soát, sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục là đủ trường, đủ lớp, đủ giáo viên, nhưng phải đủ một cách hợp lý, phù hợp điều kiện thực tiễn từng địa phương. Việc sắp xếp phải đáp ứng các mục tiêu phổ cập giáo dục, nhất là phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi, giáo dục bắt buộc ở tiểu học và trung học cơ sở.
Bên cạnh đó, Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng yêu cầu các địa phương thực hiện nghiêm các quy định hiện hành về tiêu chuẩn trường lớp, cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên.
Đối với tổ chức thực hiện, Thứ trưởng Thường trực đề nghị Sở GD-ĐT giữ vai trò nòng cốt, chủ động hướng dẫn, đôn đốc các xã, phường xây dựng phương án sắp xếp; phối hợp chặt chẽ với Sở Nội vụ, Sở Tài chính và các ngành liên quan, tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng lộ trình phù hợp, không làm gián đoạn hoạt động giáo dục. Những nội dung thuộc thẩm quyền của địa phương, địa phương cần chủ động rà soát, đề xuất và chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện.
Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng cũng yêu cầu các đơn vị chuyên môn của Bộ GD-ĐT nghiên cứu, rà soát việc hoàn thiện các quy chuẩn về trường lớp, đội ngũ giáo viên, sĩ số học sinh theo điều kiện mới; đồng thời tổng hợp nhu cầu đầu tư cơ sở vật chất của các địa phương, làm cơ sở tham mưu bố trí nguồn lực từ kế hoạch đầu tư công trung hạn và các chương trình mục tiêu quốc gia.
Trước đó, Bộ GD-ĐT có văn bản đề nghị các địa phương hoàn thành dứt điểm việc sắp xếp các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên trước ngày 31/12/2025 theo chỉ đạo của Trung ương.
Thống kê của Bộ GD-ĐT cho biết, trước khi tổ chức, sắp xếp lại các cơ sở giáo dục phổ thông, tất cả các đơn vị hành chính cấp xã trên cả nước đều có trường tiểu học; 93,2% số xã có trường trung học cơ sở.
Khoảng 6,8% số xã, chủ yếu ở vùng sâu, vùng xa, vùng cao, biên giới và hải đảo vẫn phải tổ chức trường liên xã hoặc trường phổ thông nhiều cấp học do mật độ dân cư thấp và điều kiện địa lý đặc thù.
Hiện cả nước có 11.559 trường tiểu học với 8.882.864 học sinh và 8.403 trường trung học cơ sở với 6.656.888 học sinh.
