Mời các bạn bấm nút nghe nội dung:
Vừa qua, kỳ thi đánh giá năng lực tiếng Việt lần thứ 8 vừa tổ chức tại Nhật Bản do Trung tâm nghiên cứu Việt Nam thuộc đại học Quốc gia Thành Công (Đài Loan-Trung Quốc) và Hiệp hội văn hóa Việt Đài cùng hợp tác nghiên cứu và tổ chức. Chứng chỉ của kỳ thi đã được Bộ Giáo dục Đài Loan, Trung Quốc và nhiều trường đại học, trong đó có đại học Osaka của Nhật Bản công nhận.
Theo bà Lê Thương, Giám đốc Trung tâm Việt Nam học tại Osaka, Nhật Bản, thành viên hội đồng thi, Phó chủ tịch Liên Hiệp Hội người Việt Nam ở Nhật Bản cho biết hiện nay Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam vẫn chưa cho phép các đơn vị trong nước tổ chức kỳ thi năng lực Việt ngữ ở nước ngoài.
Vì vậy, kiều bào Nhật Bản muốn có chứng chỉ đánh giá năng lực tiếng Việt của Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam buộc phải về nước dự thi gây tốn kém và mất nhiều thời gian.
Trong nước hiện nay đã cấp phép tổ chức nhiều kỳ thi đánh giá năng lực ngôn ngữ của nhiều quốc gia mà tiếng Việt lại chưa được phép tổ chức thi đánh giá ở ngay các quốc gia sở tại. Theo bà Thương đây chính là điểm hạn chế trong quá trình đưa tiếng Việt hội nhập và lan tỏa, "có phần lãng phí nếu chúng ta không tận dụng điều kiện thuận lợi để nâng tầm ngôn ngữ Việt”, bà Lê Thương nêu trăn trở.
Xung quanh vấn đề này, phóng viên VOV2 đã có cuộc phỏng vấn GS Nguyễn Ngọc Hà, Phó cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Phóng viên: Thưa ông! Kiều bào ở Nhật Bản có phản ánh mong muốn được thi và cấp chứng chỉ năng lực tiếng Việt ngay ở Nhật Bản nhằm giảm chi phí khi phải về nước dự thi. Như phóng viên tìm hiểu thì đến nay, khung năng lực tiếng Việt cho người nước ngoài đã có nhưng chưa một đơn vị nào được cấp phép tổ chức thi và cấp chứng chỉ ở nước ngoài. Có vướng mắc gì ở đây thưa ông?
GS. Nguyễn Ngọc Hà: Trên thực tế, chúng tôi đã nhận được thông tin không chỉ ở Nhật Bản mà còn từ nhiều quốc gia khác, đặc biệt các quốc gia láng giềng. Việc tổ chức thi đánh giá cấp chứng chỉ tiếng Việt hiện vẫn đang thực hiện theo Thông tư 27. Trong Thông tư chưa nói đến vấn đề thi chứng chỉ theo khung năng lực tiếng Việt ở nước ngoài.
Do vậy vướng mắc ở đây chỉ ở căn cứ tổ chức thi và cấp chứng chỉ theo thông tư 27. Chính vì điều này, thông tư mới sắp tới sẽ được chỉnh sửa để tạo điều kiện cho phép tổ chức thi cũng như cấp chứng chỉ năng lực tiếng Việt ở nước ngoài.
Phóng viên: Thưa ông! Quan điểm của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc phát triển dạy học, đánh giá, cấp chứng chỉ cho người nước ngoài cũng như con em kiều bào trên khắp các vùng lãnh thổ ngoài Việt Nam ra sao?
GS Nguyễn Ngọc Hà: Đối với việc dạy tiếng Việt và truyền bá văn hóa dân tộc Việt Nam ra nước ngoài được Đảng ta hết sức quan tâm và điều này thể hiện trong Nghị quyết số 29 của Ban chấp hành Trung Ương Đảng. Trong đó cũng nêu rõ việc dạy và học tiếng Việt cũng như truyền bá văn hóa Việt Nam với các cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài góp phần phát huy sức mạnh văn hóa Việt Nam, thúc đẩy sự gắn bó với quê hương, đồng thời thúc đẩy tình đoàn kết hữu nghị nhân dân các nước.
Chính vì thế, thông tư số 27 của Bộ Giáo dục và Đào tạo năm 2021 cho đến thời điểm này cũng đã được triển khai. Và kết quả thực hiện trong 3 năm, bắt đầu từ 2022 đến nay đã có 21 đơn vị tham gia, chủ yếu tập trung ở các cơ sở giáo dục Đại học và Cao đẳng. Đến nay đã cấp chứng chỉ cho khoảng hơn 6200 học viên là người nước ngoài đến từ 29 quốc gia thuộc 5 châu lục. Việc này đang triển khai rất tốt.
Tuy nhiên chúng tôi cũng cho rằng giai đoạn tới cần chỉnh sửa thông tư theo hướng phát triển tổ chức dạy học và thi đánh giá, cấp chứng chỉ năng lực tiếng Việt ở nước ngoài.
Phóng viên: Với những nội dung ông vừa chia sẻ thì đến khoảng thời điểm nào chúng ta có Thông tư mới hướng dẫn hoặc cho phép các đơn vị tổ chức thi đánh giá và cấp chứng chỉ tiếng Việt ở nước ngoài?
GS Nguyễn Ngọc Hà: Lãnh đạo Bộ cũng chỉ đạo theo hướng cho phép tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực tiếng Việt ở nước ngoài và ngay từ năm 2024, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã lên kế hoạch trong đó hoàn thiện phần đầu tiên là các thành phần tham gia ban soạn thảo cũng như nội dung chính của thông tư sửa đổi. Chúng tôi dự kiến tích cực thúc đẩy hoàn thiện thông tư sửa đổi bổ sung mới trong năm 2025.
Phóng viên: Dự kiến hình thức cấp phép sẽ ra sao, thưa ông? Các trường, các đơn vị trong nước đứng ra tổ chức hay các đơn vị làm giáo dục ở nước ngoài cũng được cấp phép?
GS Nguyễn Ngọc Hà: Hiện tại chúng tôi đang dự kiến các tổ chức liên quan đến đào tạo và cấp chứng chỉ trong nước, sau đó liên kết với các cơ sở giáo dục ở nước ngoài.
Tuy nhiên vì đây là vấn đề quan trọng bởi còn liên quan đến yếu tố khác hoặc có sự xem xét đầy đủ trên nhiều phương diện nên sẽ nghiên cứu định hướng ban đầu trên cơ sở các đơn vị đang tổ chức thi.
Việc liên kết sẽ tiếp tục nghiên cứu và cấp phép nhằm đảm bảo chất lượng cũng như thuận lợi trong công tác quản lí, đặc biệt quản lí nhà nước.
Phóng viên: Thực tế có nhiều chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế đang được tổ chức thi và cấp phép thường xuyên ngay tại Việt Nam. Và để đảm bảo chất lượng của chứng chỉ tiếng Việt khi tổ chức thi và cấp ở nước ngoài, theo ông, chúng ta cần có những cách thức hoặc bước triển khai ra sao?
GS Nguyễn Ngọc Hà: Hoàn toàn đúng. Công tác chuẩn bị cần thực hiện từ sớm từ xa. Chúng tôi cũng dự kiến cần nâng cao chất lượng cũng như thuận lợi trong công tác quản lí. Về phía cơ quan quản lí nhà nước cũng như thực hiện nguyên tắc rất căn bản là công bằng trong giáo dục cũng như bảo đảm an ninh, an toàn trong công tác tổ chức thi nói chung, trong đó có việc thi chứng chỉ tiếng Việt nói riêng.
Một trong những nội dung này chính là dự kiến từ năm 2027 chúng ta sẽ tổ chức thi hoàn toàn trên máy tính. Việc này có nhiều thuận lợi như công tác vận chuyển đề thi sẽ được thực hiện nhanh, đồng loạt trên nhiều vùng lãnh thổ, đồng thời có thể thu hồi ngay khi kết thúc thi. Ở đây không qua các khâu trung gian với sự hỗ trợ của các phương pháp, phương tiện kĩ thuật sẽ đảm bảo an toàn đề, tránh nguy cơ lọt lộ, đảm bảo bảo mật. Thứ hai nữa quy trình tổ chức thi gọn gàng, khách quan, giảm chi phí.
Một nội dung cũng sẽ được thảo luận trong thời gian tới nằm ở hệ thống đề thi. Sau một khoảng thời gian tổ chức sẽ xem xét việc có cần phải chỉnh sửa, bổ sung theo hướng phù hợp tình hình phát triển trong nước và quốc tế cũng như tình hình các quốc gia, các vùng lãnh thổ khác nhau. Đề thi trong nước liệu có phù hợp với tất cả các quốc gia hay không? Tất cả sẽ trong quá trình vừa làm vừa rút kinh nghiệm, thay đổi nhằm nâng cao chất lượng đánh giá cũng như cấp chứng chỉ.
Phóng viên: Trân trọng cám ơn ông với những chia sẻ vừa rồi!
