Theo quan niệm của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), người cao tuổi là người từ 60 tuổi trở lên và khái niệm này có sự khác nhau ở các quốc gia. Để sống vui – khỏe, ngoài việc sinh hoạt và nghỉ ngơi phù hợp với sức khỏe, người cao tuổi cần chú ý một số việc sau:
Theo dõi sức khoẻ hàng ngày : Ở người cao tuổi sức khỏe giảm đi sự suy giảm, lão hóa của tất cả các bộ phận trong cơ thể, đặc biệt là quả tim và huyết áp. Do đó, cần kiểm tra tim mạch khi có biểu hiện khác thường, đo huyết áp để phòng ngừa những bất trắc xảy ra. Mỗi người cần biết sức khỏe và một phần sức khỏe dự trữ của mình cho cách sống và luyện tập.
Vận động: Người cao tuổi phải lượng sức mình khi vận động. Khi luyện tập thể dục thể thao nên theo nguyên tắc từ nhẹ đến nặng, từ thấp đến cao. Chế độ luyện tập phù hợp với người cao tuổi thường là đi bộ bình thường từ 71 - 90 bước/phút, đi bộ nhanh hơn từ 91 - 110 lần/ phút, nếu đủ sức khỏe thì có thể chạy chậm.
Tự kiềm chế, tránh sang chấn về tinh thần: Người cao tuổi có hai "cơn bão" về tinh thần có thể gây sang chấn mạnh nhất là mất đi người thân và việc nghỉ hưu. Chấn thương tinh thần làm sa sút và gây rối loạn thương tổn đến cơ thể, đặc biệt hệ thống thần kinh và tim mạch phải gánh chịu nhiều nhất.
Phòng ngã và tai nạn giao thông: Do đặc thù sức khỏe nên người cao tuổi cần chú ý để tránh bị ngã do rất dễ bị gãy xương, nhất là xương đòn và cổ xương đùi.... Tuy nhiên, nhiều người cao tuổi gặp khó khăn khi vận động do các di chứng về bệnh thần kinh hoặc do đường đi khó khăn, vật cản, bất cẩn, mắt kém...
Đảm bảo giấc ngủ hợp lý: Người cao tuổi thường xuyên bị rối loạn giấc ngủ. Để đảm bảo có được giấc ngủ tốt người cao tuổi cần ngủ và dậy vào những giờ nhất định; tránh đọc sách báo hoặc xem ti vi quá khuya. Khi ngủ cần chuẩn bị chỗ nằm thoáng mát về mùa hè, ấm về mùa đông; thường xuyên giữ sạch sẽ giường, chăn, ga, gối... Không những thế, người cao tuổi cần tránh suy nghĩ căng thẳng trước khi ngủ, mỗi buổi trưa cần ngủ từ 1 - 1,5 giờ. Hít thở sâu 10 phút trước khi ngủ để giúp giấc ngủ sâu hơn.
Dinh dưỡng và ăn uống: Người cao tuổi thường gặp rối loạn về chức năng hấp thu và thải trừ nên cần ăn uống theo chế độ hợp lý để vừa ăn đầy đủ chất cho cơ thể vừa có thể phòng ngừa, điều trị một số bệnh mạn tính ở người già tùy theo tình trạng bệnh lý. Rượu và thuốc lá là hai thứ nguy hiểm với người già vì vậy không nên dùng.
Dùng thuốc: Khi dùng thuốc người cao tuổi phải cẩn trọng do chức năng gan, thận và các bộ phận khác đã suy giảm, lão hóa nên việc dùng thuốc phải theo chỉ dẫn của bác sĩ. Liều thuốc cho người già chỉ bằng nửa liều thuốc cho trẻ em; càng ít dùng thuốc càng tốt, trừ trường hợp cần thiết; nên dùng thuốc đường uống và có thể lựa chọn thuốc Đông y để dùng.
Phòng tránh tai biến mạch máu não: Người cao tuổi nên thường xuyên kiểm tra huyết áp, nếu tăng huyết áp điều trị đúng chỉ dẫn của bác sĩ. Huyết áp nếu duy trì ở mức 140/90mmHg là lý tưởng. Người cao tuổi cần sống điều độ, ăn uống, nghỉ ngơi và tránh những sang chấn tinh thần, tránh các yếu tố nguy cơ tăng huyết áp như xơ vữa động mạch, hút thuốc lá, uống rượu bia...
(Tường Minh)
