Chiều nay (1/11), Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội đã tổ chức phiên họp toàn thể lần thứ 4 với nội dung thẩm tra Tờ trình của Chính phủ về việc thực hiện Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của Công dân Việt Nam liên quan đến thông tin "nơi sinh" trên hộ chiếu.

Tại Tờ trình về việc thực hiện Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam liên quan đến thông tin "nơi sinh" trên hộ chiếu đã nêu rõ: Khoản 3, Điều 6 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam quy định: Thông tin trên giấy tờ xuất nhập cảnh bao gồm ảnh chân dung, họ, chữ đệm và tên; ngày, tháng, năm cấp, cơ quan cấp, ngày, tháng năm hết hạn, số định danh cá nhân hoặc số chứng minh nhân dân chức vụ, chức danh đối với hộ chiếu ngoại giao.

Từ ngày 01/07/2022, Bộ Công an triển khai cấp hộ chiếu phổ thông mẫu mới, giữ nguyên kích thước so với mẫu cũ, nhưng màu sắc ở trang bìa đổi thành xanh tím than và không thể hiện thông tin nơi sinh.

Tuy nhiên, ngày 27/7/2022, một số nước ở Châu âu thông báo tạm dừng cấp thị thực cho công dân Việt Nam.

Để tháo gỡ khó khăn, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công an và các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài thực hiện in bị chú bổ sung thông tin "nơi sinh" và hộ chiếu mẫu mới cho công dân. Ngày 19/8/2022, Đức tạm công nhận hộ chiếu mẫu mới của Việt Nam với điều kiện thông tin nơi sinh được điền bổ sung. Tây Ban Nha yêu cầu người mang mẫu hộ chiếu mới nộp kèm Chứng minh thư hoặc Căn cước công dân còn hiệu lực để chứng minh nơi sinh. Pháp và Anh thông báo tiếp tục công nhận hộ chiếu mẫu mới của Việt Nam. Trong khi đó, Mỹ yêu cầu người chuẩn bị nộp hồ sơ xin thị thực hoặc có lịch phỏng vấn đề nghị cơ quan chức năng bổ sung thông tin bị chú về nơi sinh. Tuy nhiên, các nước đề nghị Việt Nam sớm bổ sung thông tin "nơi sinh" vào trang nhân thân.

Tại phiên họp, Đại tá Vũ Văn Hưng - Phó cục trưởng Cục Quản lý Xuất nhập cảnh - Bộ Công an cho biết: Hộ chiếu không có nơi sinh đã ảnh hưởng đến không ít người có nhu cầu xin cấp thị thực, nhập cảnh, cư trú và làm các thủ tục liên quan ở các nước có yêu cầu thông tin nơi sinh trong hộ chiếu, nhất là Séc và các nước khối Schengen (do các nước trong khối này hoạt động trên cơ sở đồng thuận).

Sau năm 2022, nếu Séc không chấp nhận việc bị chú thông tin nơi sinh mà yêu cầu phải bổ sung thông tin vào trang nhân thân, có thể xảy ra tình trạng các nước khác yêu cầu tương tự Séc.

Đại tá Hưng cũng cho rằng: Việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân của hộ chiếu không làm phát sinh thêm thủ tục và chi phí do mục thông tin tại tờ khai đã có mục thông tin “nơi sinh”, công dân bắt buộc phải khai thông tin này.

Theo quy định của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO), thông tin buộc phải có trên hộ chiếu bao gồm: Loại hộ chiếu, họ và tên, số hộ chiếu, quốc tịch, ngày tháng năm sinh, giới tính và ngày hết hạn hộ chiếu. Thông tin nơi sinh tùy thuộc vào từng quốc gia, không bắt buộc. Dù không phải là dữ liệu bắt buộc, nhưng “nơi sinh” hiện được nhiều nước coi là một trong những thông tin quan trọng nhất trong hộ chiếu. Nếu không có thông tin này, một số nước từ chối chấp nhận hộ chiếu hoặc không cho phép nhập cảnh.

Tại phiên họp, Thiếu tướng Lê Quang Đạo - Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam (Bộ Quốc phòng) chia sẻ: Phần lớn hộ chiếu của các nước trên thế giới đều ghi “nơi sinh” hoặc “mã định danh cá nhân” trên hộ chiếu.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho công dân Việt Nam nhập cảnh vào các nước, đặc biệt là những nước có quy định nghiêm ngặt về nhập cảnh, Thiếu tượng Lê Quang Đạo nhấn mạnh: Cần sớm bổ sung thêm thông tin về nơi sinh vào hộ chiếu. “Đây là việc quan trọng và cấp thiết mà Ủy ban Quốc phòng và An ninh kiến nghị với Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo Quốc hội cho phép tiến hành các nội dung sửa đổi, bổ sung theo thủ tục rút gọn để đảm bảo thời gian”.

Ông Lê Tấn Tới - Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội cũng cho rằng: Việc nghiên cứu, bổ sung thông tin "nơi sinh" vào trang nhân thân trong hộ chiếu cần sớm thực hiện (trước ngày 1/1/2023) nhằm tạo thuận lợi cho công dân trong việc xin thị thực, nhập cảnh, cư trú và làm các thủ tục liên quan ở các nước có yêu cầu in thông tin nơi sinh trong hộ chiếu.

Trình bày dự thảo báo cáo thẩm tra, Đại tá Vũ Huy Khánh, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Quốc phòng an ninh cho biết, Uỷ ban nhất trí với sự cần thiết bổ sung thông tin "nơi sinh" vào trang nhân thân của hộ chiếu, đồng thời việc Chính phủ trình và kiến nghị Quốc hội như trên là phù hợp.

"Việc bổ sung thông tin "nơi sinh" vào hộ chiếu sẽ bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp ổn định, lâu dài cho công dân Việt Nam khi thực hiện hoạt động nhập cảnh tại các nước. Việc này không làm phát sinh thủ tục hành chính và không phát sinh chi phí, gây tốn kém cho công dân và ngân sách nhà nước vì thông tin nơi sinh là thông tin bắt buộc trong mẫu tờ khai hộ chiếu hiện nay, được cập nhật vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất nhập cảnh nên không phải thay đổi tờ khai hoặc khai báo bổ sung", Đại tá Vũ Huy Khánh lý giải.

Qua thảo luận tại phiên họp, các đại biểu đều nhất trí về sự cần thiết bổ sung thông tin "nơi sinh" vào hộ chiếu; về hình thức văn bản thể hiện của Quốc hội, về nội dung đề xuất Quốc hội. Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng An ninh Lê Tấn Tới đề nghị Thường trực Uỷ ban Quốc phòng An ninh tiếp tục phối hợp với Cơ quan soạn thảo, hoàn thiện các báo cáo để trình Quốc hội theo quy định./.