Nghị định 159/2025 của Chính phủ tại Điều 5 quy định: Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn theo quy định tại khoản 2 Điều 31 và khoản 1 Điều 36 của Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Theo đó, mức hỗ trợ cao nhất bằng 50% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo, người đang sinh sống tại xã đảo, đặc khu theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; hỗ trợ 40% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo; 30% đối với người tham gia là người dân tộc thiểu số; 20% đối với người tham gia khác.
Trước đây, mức hỗ trợ được quy định tại Nghị định 134/2015, cao nhất là 30% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo; 25% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo và 10% đối với các đối tượng khác. Như vậy, mức hỗ trợ kể từ ngày 1/7/2025 đã tăng lên đáng kể.
Không chỉ được hỗ trợ theo quy định chung, Nghị định 159/2025 cũng cho phép những địa phương có khả năng cân đối ngân sách hỗ trợ thêm cho những người tham gia BHXH tự nguyện. Cụ thể: Tùy theo điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng cân đối ngân sách, kết hợp huy động các nguồn lực xã hội, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định hỗ trợ thêm tiền đóng bảo hiểm xã hội cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn. Thời gian hỗ trợ đối với mỗi người tham gia BHXH tự nguyện tối đa không quá 10 năm (120 tháng).
Về phương thức hỗ trợ, Nghị định 159/2025 quy định: Những người thuộc đối tượng hỗ trợ nộp số tiền đóng bảo hiểm xã hội đối với phần thuộc trách nhiệm đóng của mình cho cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc tổ chức dịch vụ thu bảo hiểm xã hội tự nguyện do cơ quan bảo hiểm xã hội ủy quyền với thời gian đã đăng ký (định kỳ 03 tháng, 06 tháng hoặc 12 tháng), cơ quan BHXH tổng hợp số đối tượng được hỗ trợ, số tiền thu của đối tượng và số tiền, ngân sách nhà nước hỗ trợ theo mẫu do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành, gửi cơ quan tài chính để chuyển kinh phí vào quỹ bảo hiểm xã hội.
Trong trường hợp người tham gia đã đóng đủ tiền với thời hạn đã quy định hoặc thuộc đối tượng đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng có sự thay đổi về đối tượng được hỗ trợ theo quy định tại Nghị định 159/2025 hoặc thay đổi mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn thì không điều chỉnh mức chênh lệch số tiền đã đóng./.
