Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới đã khẳng định “Công tác xây dựng và thi hành pháp luật là “đột phá của đột phá” trong hoàn thiện thể chế phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; là một nhiệm vụ trọng tâm của tiến trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng.”.
Triển khai thực hiện các Nghị quyết của Bộ Chính trị và thực hiện mô hình Hải quan số, Cục Hải quan - Bộ Tài chính đã tổ chức Hội nghị trực tuyến chuyên đề về xây dựng văn bản quy phạm pháp luật và tiến hành rà soát, xây dựng và hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực hải quan hướng đến mục tiêu xoá bỏ các rào cản tiếp cận thị trường đảm bảo môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, rõ ràng, nhất quán, ổn định lâu dài, dễ tuân thủ, chi phí thấp. Đồng thời làm minh bạch hoá, số hoá, thông minh hoá, tự động hoá, áp dụng triệt để trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn trong thực hiện các quy trình, thủ tục hành chính...
Tổng số văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực hải quan phải rà soát là: 99 văn bản (bao gồm: 02 Luật, 13 Nghị định, 15 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 49 Thông tư, 17 Thông tư liên tịch, 02 Quyết định của Bộ trưởng Bộ Tài chính; 01 Quyết định của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan) trong đó không tính 04 Thông tư có nội dung bãi bỏ/ngưng hiệu lực văn bản khác.
Tổng số văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) kiến nghị sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ: 106 văn bản, trong đó 84 văn bản do cơ quan hải quan chủ trì soạn thảo và được chia thành 03 nhóm:
- Nhóm thứ nhất các văn bản QPPL chỉ sửa đổi về tên gọi của cơ quan, tổ chức, đơn vị, tên chức danh có thẩm quyền do sắp xếp tổ chức bộ máy là 18 văn bản bao gồm 15 văn bản do cơ quan hải quan chủ trì (02 Nghị định, 04 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; 05 Thông tư; 04 Thông tư liên tịch) và 03 văn bản do cơ quan khác chủ trì (03 Thông tư)
- Nhóm thứ hai, các văn bản QPPL kiến nghị sửa đổi về nội dung (bao gồm cả việc sửa tên gọi và chức danh) là 66 văn bản. Trong đó văn bản QPPL do cơ quan hải quan chủ trì soạn thảo là 47 văn bản (01 Luật; 10 Nghị định, 05 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; 31 Thông tư); Văn bản QPPL do cơ quan khác chủ trì soạn thảo là 19 văn bản (03 Luật, 09 Nghị định, 02 Quyết định của Thủ tướng, 04 Thông tư, 01 Thông tư liên tịch)
- Nhóm thứ ba là các văn bản QPPL kiến nghị bãi bỏ là 22 văn bản (03 Quyết định của Thủ tướng; 03 Thông tư; 13 Thông tư liên tịch; 02 Quyết định của Bộ trưởng Bộ Tài chính; 01 Quyết định của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan)
Ngoài ra, các văn bản QPPL kiến nghị sửa đổi, bổ sung để thực hiện Hải quan số là 18 văn bản, trong đó văn bản QPPL do cơ quan hải quan chủ trì soạn thảo là 13 văn bản (01 Luật; 04 Nghị định, 08 Thông tư) và văn bản QPPL do cơ quan khác chủ trì soạn thảo: 05 văn bản (02 Luật, 03 Nghị định).
Đại diện Cục Hải quan cho biết, việc rà soát, sửa đổi, hoàn thiện chính sách, pháp luật trong lĩnh vực Hải quan để thực hiện các Nghị quyết chiến lược và mô hình hải quan số, hải quan thông minh là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của ngành Hải quan hiện nay. Kết quả rà soát đã xác định được khối lượng lớn văn bản QPPL và quy trình nghiệp vụ cần được sửa đổi, bổ sung nhằm thể chế hóa các quan điểm đột phá của Bộ Chính trị về cải cách, số hóa, và tháo gỡ rào cản cho hoạt động kinh tế./.
