Luật sư Nguyễn Hữu Toại, Giám đốc Công ty Luật trách nhiệm hữu hạn Hừng Đông tư vấn về quy định nghĩa vụ trả nợ sau khi vợ chồng ly hôn:

Chị Hoàng Khánh Phương ở tỉnh Ninh Bình nêu băn khoăn:

Hai năm trước vợ chồng tôi cùng đứng tên hợp đồng vay ngân hàng để mua nhà trả góp. Nhưng đến nay, cuộc sống hôn nhân xảy ra nhiều bất đồng, mâu thuẫn nên chúng tôi đi đến quyết định ly hôn. Tôi muốn hỏi việc trả nợ sẽ được xử lý như thế nào sau ly hôn? Trong trường hợp này, tài sản sẽ được phân chia như thế nào?

Luật sư Nguyễn Hữu Toại, Giám đốc Công ty Luật trách nhiệm hữu hạn Hừng Đông cho biết, theo Điều 37 và Điều 60 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, khoản nợ vay phát sinh trong thời kỳ hôn nhân do vợ chồng cùng thỏa thuận hoặc nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình là nghĩa vụ chung về tài sản. Vợ chồng chịu trách nhiệm liên đới thực hiện nghĩa vụ đó. Sau khi ly hôn, quyền và nghĩa vụ tài sản của vợ chồng đối với người thứ ba (ở đây là ngân hàng) vẫn giữ nguyên hiệu lực, trừ trường hợp vợ chồng và ngân hàng có thỏa thuận khác.

Nghĩa là, dù đã ly hôn, cả hai bên vẫn phải tiếp tục trả nợ theo hợp đồng tín dụng đã ký, trừ khi có thỏa thuận mới với ngân hàng, ví dụ một bên nhận toàn bộ nghĩa vụ trả nợ và nhận luôn tài sản thế chấp. Nếu không thỏa thuận được, Tòa án sẽ giải quyết tranh chấp dựa trên Bộ luật Dân sự và Luật Hôn nhân gia đình, nhưng ngân hàng vẫn có quyền đòi nợ từ cả hai.

Đối với căn nhà mua bằng khoản vay chung trong thời kỳ hôn nhân là tài sản chung của vợ chồng theo Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình thì khi ly hôn, tài sản chung được chia đôi nhưng có tính đến hoàn cảnh gia đình, công sức đóng góp của mỗi bên, bảo vệ quyền lợi chính đáng của vợ và con chưa thành niên quy định tại Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình,

Đặc biệt khi nhà đang thế chấp ngân hàng, Tòa án sẽ lấy ý kiến của ngân hàng về nghĩa vụ trả nợ còn lại, phương thức trả và thời hạn. Các bên có thể thỏa thuận: một bên nhận nhà, tiếp tục trả nợ và bù tiền cho bên kia phần giá trị được hưởng; hoặc bán nhà để trả nợ ngân hàng, phần còn lại chia đôi. Nếu không thỏa thuận được, Tòa án sẽ quyết định dựa trên nguyên tắc công bằng, ưu tiên người có nhu cầu ở và khả năng trả nợ.

Theo Luật sư Nguyễn Hữu Toại, Giám đốc Công ty Luật trách nhiệm hữu hạn Hừng Đông, trong các trường hợp vay nợ chung để mua tài sản lớn như nhà cửa, vợ chồng nên cố gắng thỏa thuận hòa bình khi ly hôn để tránh tranh chấp kéo dài, ảnh hưởng đến quyền lợi của cả hai và con cái. Hãy lập biên bản thỏa thuận rõ ràng về việc phân chia nợ và tài sản, sau đó làm việc trực tiếp với ngân hàng để điều chỉnh hợp đồng tín dụng nếu cần. Nếu không thỏa thuận được, nên nộp đơn ra Tòa án để được giải quyết công bằng theo pháp luật.

Đồng thời, để tránh rủi ro tương tự, khi vay nợ lớn, vợ chồng nên cân nhắc kỹ và có thể lập thỏa thuận về chế độ tài sản trước hôn nhân. Pháp luật luôn bảo vệ quyền lợi chính đáng của các bên, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em.