Ngày 18/7/2022, Bộ Công an chính thức công bố và đưa vào sử dụng ứng dụng định danh điện tử (VNeID) trên điện thoại thông minh. Đây là ứng dụng được phát triển bởi Trung tâm dữ liệu quốc gia về dân cư trên nền tảng cơ sở dữ liệu về định danh, dân cư cũng như xác thực điện tử giúp giải quyết các thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công và các giao dịch khác trên môi trường số đơn giản, thuận tiện, góp phần phục vụ nhân dân, nâng cao công tác quản lý Nhà nước.
Theo số liệu được Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công An (C06) công bố, đến nay đã có 72 triệu tài khoản định danh điện tử trong đó 55 triệu tài khoản đã kích hoạt sử dụng thường xuyên trong các giao dịch hành chính của người dân. Với mỗi mức độ tài khoản định danh điện tử, ứng dụng VNeID đã phát triển các dịch vụ, tiện ích tương ứng phục vụ người dân, cụ thể như sau:
Đối với tài khoản định danh điện tử mức 1 sẽ có 09 dịch vụ tiện ích bao gồm:
- Tích hợp thông tin các nhân từ Cơ sở dữ liệu Quốc gia về Dân cư;
- Đăng nhập (SSO) và sử dụng các Dịch vụ công trực tuyến;
- Thực hiện thông báo lưu trú;
- Phản ánh, kiến nghị về an ninh trật tự;
- Nhận thông báo giải quyết thủ tục hành chính dịch vụ công liên thông về đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm ý tế cho trẻ em dưới 6 tuổi; dịch vụ liên thông đăng ký khai tử, xóa đăng ký thường trú, trợ cấp mai táng, hỗ trợ chi phí mai táng; nhận cảnh báo hết hạn thẻ Căn cước công dân gắn chip; Thông báo Chúc mừng sinh nhật;
- Cập nhật các thông tin, tin tức, cảnh báo thủ đoạn tội phạm;
- Chia sẻ dữ liệu công dân thông qua việc xuất trình thông tin được tích hợp trực tiếp trên VNeID; thông qua mã QR căn cước; thông qua mã QR định danh;
- Đổi số điện thoại trực tuyến;
- Xác thực khi đổi thiết bị đăng nhập.
Đối với tài khoản định danh điện tử mức 2 sẽ có 16 dịch vụ tiện ích bao gồm: 09 dịch vụ tiện ích của tài khoản định danh điện tử mức 1 và 07 tiện ích sau:
- Thông tin cư trú (Hộ khẩu online);
- Tích hợp thông tin thẻ Căn cước công dân gắn chíp mới nhất và lịch sử thông tin thẻ căn cước công dân, chứng minh nhân dân;
- Tích hợp thông tin người phụ thuộc (con dưới 14 tuổi hoặc người giám hộ) được xác thực với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư;
- Tích hợp thông tin giấy phép lái xe, đăng ký xe;
- Tích hợp thông tin thẻ bảo hiêm y tế;
- Tích hợp thông tin quá trình tham gia bảo hiểm xã hội;
- Tích hợp thông tin lịch sử khám chữa bệnh (Sổ sức khỏe điện tử).
Theo thiếu tá Trần Duy Hiển - Phó Giám đốc trung tâm Dữ liệu dân cư Quốc gia, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06), Bộ Công an, việc sử dụng ứng dụng VNeID với các mức độ khác nhau giúp người dân thuận lợi trong việc đăng ký, sử dụng theo nhu cầu, mong muốn của cá nhân khi thực hiện các dịch vụ hành chính công điện tử, thay thế cho các loại giấy tờ truyền thống.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, xuất hiện tình trạng nhiều đối tượng xấu giả danh cơ quan Công an, cán bộ công an phường, xã gọi điện cho người dân, yêu cầu ra cơ quan công an ngay để khắc phục đồng bộ VNeID mức 2 do bị lỗi thông tin. Khi người dân trả lời đang bận, không ra được ngay thì đối tượng sẽ hướng dẫn đồng bộ online theo hướng cài đặt phần mềm có logo giống với ứng dụng chính thống VNeID. Khi cài đặt, cấp quyền truy cập, đăng nhập, phần mềm lạ này sẽ yêu cầu khuôn mặt, vân tay và số điện thoại của người dân. Sau đó, các đối tượng sẽ thực hiện hành vi chiếm quyền kiểm soát điện thoại và thực hiện chuyển hết số tiền từ tài khoản của nạn nhân đi mặc dù không yêu cầu số tài khoản hay mã OTP.
Một số đối tượng còn giả danh lực lượng công an gọi điện cho người dân yêu cầu đăng ký định danh điện tử, sau đó gửi đường link cài đặt phần mềm. Đây là đường link cài đặt không chính thống, có dấu hiệu lừa đảo, có khả năng chiếm quyền điều khiển điện thoại và đánh cắp dữ liệu cá nhân của công dân.
Để ngăn ngừa hành vi lừa đảo, thiếu tá Trần Duy Hiển - Phó Giám đốc trung tâm Dữ liệu dân cư Quốc gia, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06), Bộ Công an khuyến cáo nếu có thông báo liên quan lỗi định danh hoặc cần sửa đổi thông tin, người dân hãy đến trực tiếp Công an nơi cư trú để làm việc. Không ấn vào các đường link tải phần mềm không rõ nguồn gốc, không đăng nhập các tài khoản cá nhân như tài khoản VNeID, tài khoản ngân hàng... vào phần mềm không rõ nguồn gốc.
Hiện nay Bộ Công an chỉ có một ứng dụng duy nhất để định danh và xác thực điện tử là “VNeID”, ngoài ra không còn ứng dụng nào khác. Việc đăng ký định danh điện tử mức 2 phải do công dân trực tiếp đến cơ quan Công an thực hiện các thủ tục, do phải chụp ảnh, quét vân tay và không thể làm thay người khác. Do đó, mọi hành vi gọi điện thoại, nhắn tin tự xưng là Công an yêu cầu công dân tải, cài đặt ứng dụng khác với ứng dụng VNeID, khai báo thông tin đăng ký định danh điện tử đều là hành vi giả mạo, lừa đảo.
Người dân chỉ cài đặt ứng dụng VNeID từ nguồn chính thống trên App Store (đối với hệ điều hành IOS) và CH Play (đối với hệ điều hành Android). Tuyệt đối không cài đặt VNeID từ nguồn ngoài, từ các đường link lạ, không bật chế độ cài đặt ứng dụng từ nguồn không xác định.
Có thể nói, VneID được xây dựng với mục đích thay thế cho giấy tờ truyền thống. Ứng dụng này được xây dựng trên nền tảng cơ sở dữ liệu về định danh, dân cư và xác thực điện tử, cung cấp các tiện ích phát triển công dân số, chính phủ số và xã hội số. Chắc chắn rằng, VneID sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người dân cũng như tạo thuận tiện trong công tác quản lý nhà nước. Thế nhưng, người dân cũng cần nâng cao tinh thần cảnh giác, tự phòng ngừa để tránh mất tiền hoặc gặp rủi ro.
Mời nghe cuộc trao đổi giữa phóng viên VOV2 với thiếu tá Trần Duy Hiển - Phó Giám đốc trung tâm Dữ liệu dân cư Quốc gia, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an:
