Hiện nay, trên thị trường, các loại hạt được chế biến thành nhiều dạng khác nhau để bán cho người tiêu dùng nhưng chủ yếu vẫn ở 2 dạng: rang và sấy. Giá cả của những mặt hàng này cũng khá đắt, giá dao động từ 300.000đ – 500.000đ/kg, thế nhưng nhiều người sẵn sàng chi để ăn hằng ngày.
Theo chị Hoàng Hương ở quận Hà Đông, Hà Nội, từ lâu, các loại hạt đã trở thành món ăn vặt của cả nhà. Những lúc đi học, đi làm về đói thì ăn, ăn cơm xong hay tiếp khách, ngồi ăn hạt cũng mang lại cảm giác thú vị.
“Nhà tôi riêng hay mua hạt, bản thân hay ăn hạt hướng dương, hạt điều, óc chó, trẻ con thích ăn óc chó hoặc macca, hạt điều ăn nhiều nhất vì dễ ăn. Thường sau giờ ăn cơm, khi tiếp khách mọi ng cắn hạt đó cho vui, dễ ăn hơn” – chị Hoàng Hương nói.
Những ngày Tết vừa qua, sau khi đã ngấy với các loại thức ăn giàu đạm, nhiều người còn chuyển sang ăn hạt như một cách giải ngấy và mong được giảm cân nhanh chóng. Thế nhưng, giảm đâu chưa thấy mà ngay sau khi ra Tết, chị Nguyễn Phương Lan ở quận Đống Đa, Hà Nội vẫn thấy sức khỏe có nhiều dấu hiệu bất thường:
“Mọi người khuyên là ăn óc chó, hạt điều, họ đỗ đậu nhiều vi chất giảm cân nhanh thì mình mua hộp tổng hợp gồm óc chó, hạt điều, đỗ đậu, đỗ tương, trộn lại, ăn tiện mà thơm, ngậy, ăn như thế cảm thấy là nhiều khi buổi sáng tối không ăn, nhấm mấy hạt đó thì ổn. Đi đâu đó thì mang theo ăn. Nhưng mấy ngày gần đây đi khám thì tăng cân, mỡ máu tăng, không hiểu vì sao, hay ăn chưa đúng định lượng” – chị Nguyễn Phương Lan cho biết.
Giải thích về nguyên nhân các loại hạt có thể hỗ trợ quá trình giảm, Ths.BS Nguyễn Hoài Thu - Phòng khám tư vấn Dinh dưỡng VIAM - Viện Y học ứng dụng Việt Nam cho biết: Các loại hạt óc chó, hạnh nhân, hạt điều, macca… có các thành phần giàu protein, chất xơ giúp no lâu và làm chậm quá trình tiêu hóa hơn, khiến giảm các cơn thèm ăn.
Ngoài ra, trong các loại hạt có hàm lượng chất béo nhất định. Nhưng đó là chất béo chưa bão hòa, chất béo tốt cho cơ thể, cơ thể sẽ sản xuất cholecystokinin và peptide làm giảm cơn đói.
“Mặc dù các loại hạt dinh dưỡng này có hàm lượng protein cao, giàu chất béo, năng lượng nhiều hơn cả rau củ, những thống kê và nghiên cứu cho thấy cơ thể chỉ hấp thu được 75%-80% lượng Kcalo đến từ các loại hạt này nên nếu ăn một cách điều độ và vừa phải thì hỗ trợ giảm cân tốt” – BS Nguyễn Hoài Thu nhận định.
Tuy nhiên, Ths.BS Nguyễn Hoài Thu lưu ý rằng, nếu ăn quá nhiều các loại hạt ngũ cốc này, nhất là khi chế biến không đúng cách có thể gây tác dụng ngược lại. Chẳng hạn như, khi rang, nhiều người cho thêm đường vào thì làm tăng thêm năng lượng, còn cho thêm muối thì muối có vai trò tích nước sẽ không có tác dụng giảm cân nữa. Vì vậy, mỗi người nên lựa chọn loại hạt ăn và kiểm soát lượng ăn để tránh việc bổ sung quá nhiều.
“Bất kỳ thực phẩm nào cũng đều chứa năng lượng, không thể nói là vì nó hỗ trợ đẹp da, giảm cân mà chúng ta ăn một cách quá nhiều, nhất là phụ nữ có thể trong bữa ăn ăn ít nhưng lại hay ăn vặt, để trên bàn ăn nhấm nháp thôi, nghĩ ăn một vài hạt không sao nhưng cộng dồn lại ăn trong ngày nhiều, khi đó thấy tác dụng ngược trở lại khiến chúng ta tăng cân và gây ra những vấn đề về sức khỏe như gây ra nguy cơ về rối loạn mỡ máu, bệnh tim mạch, đường huyết…
Mỗi loại hạt có hàm lượng dinh dưỡng khác nhau. Nếu trong khoảng 28-30gr hạt điều có năng lượng 160Kcalo nhưng cũng với số hạt đấy mà với hạt macca cho 200Kcalo. Chênh lệch nhau không nhiều nhưng phải biết ăn với lượng vừa phải và khuyến nghị tối đa là 28-30gr, tức là khoảng 10 hạt đảm bảo ở ngưỡng an toàn, nghĩa là chúng ta vẫn đang ăn vặt, ăn thực phẩm tốt nhưng không sa đà vào việc ăn quá nhiều.” – BS Nguyễn Hoài Thu lưu ý.
Mọi người có thể ăn các loại hạt kết hợp với salad, sữa chua không đường… giúp cho năng lượng không tăng quá cao. Những bữa ăn đa dạng thực phẩm, cân đối dinh dưỡng, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất, trái cây ít ngọt, uống đủ nữa là lựa chọn tối ưu cho sức khỏe hằng ngày.
