Mang thai lần đầu tiên, khi đi khám thai, chị Mỹ Linh được bác sĩ cho biết thai nhi bị thông liên thất thể nhẹ. Dù đã được bác sĩ tư vấn chỉ cần theo dõi bởi lỗ thông liên thất nhỏ có thể tự đóng lại khi em bé lớn lên, song chị vẫn cảm thấy không yên tâm. Tâm trạng lo lắng khiến chị rơi vào mất ngủ. Thiếu ngủ khiến cảm thấy mệt mỏi, dễ cáu gắt với người nhà. Tuy nhiên, khi nhận thấy việc thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và con, chị đã cố gắng tìm cách khắc phục để cải thiện chất lượng giấc ngủ bằng cách chia sẻ nỗi lo với người thân, bác sĩ cũng như giảm bớt công việc để tránh căng thẳng tâm lý.
Với chị Thanh Hòa, khi mang thai, trong những tháng đầu sức khỏe của chị hoàn toàn bình thường, thai nhi cũng phát triển tốt. Tuy nhiên, những tháng cuối chị lại rơi vào tình trạng khó ngủ do thường bị đau mỏi lưng, đau mỏi chân tay. Đến tháng thứ 7 của thai kỳ, chị Hòa được bác sĩ phát hiện bị tăng huyết áp, cần theo dõi chặt chẽ để tránh nguy cơ tiền sản giật. Vốn đã khó ngủ, nỗi lo lắng về nguy cơ tai biến khi sinh nở khiến chị càng bị mất ngủ, huyết áp lại càng tăng cao.
Không riêng chị Mỹ Linh và chị Thanh Hòa, một số nghiên cứu cho thấy tình trạng mất ngủ ở phụ nữ mang thai khá phổ biến. Trong ba tháng cuối thai kỳ, có khoảng 50% số bà mẹ bị mất ngủ. Không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, mất ngủ còn gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng lâu dài đối với sức khỏe bà mẹ và thai nhi.
Bác sĩ Nguyễn Cảnh Chương, Giám đốc Trung tâm Chỉ đạo tuyến- Nghiên cứu khoa học, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết, giấc ngủ có vai trò hết sức quan trọng đối với tất cả mọi người, nhất là phụ nữ mang thai. Bởi giấc ngủ có tác dụng giúp hệ thần kinh được nghỉ ngơi, phục hồi bộ nhớ. Việc ngủ đủ giấc cũng giúp co thể tăng cường hệ miễn dịch. Bà mẹ mang thai có giấc ngủ tốt giúp toàn bộ hệ thống nội tiết, miễn dịch hoạt động tốt và cũng sẽ giúp cho em bé phát triển tốt.
Tuy nhiên, khi mang thai, rất nhiều bà mẹ bị mất ngủ do nhiều nguyên nhân khác nhau. “Thứ nhất, ở phụ nữ mang thai, hệ thần kinh trở nên nhạy cảm hơn nên chỉ một bất thường dù nhỏ của thai nhi cũng khiến mẹ bầu lo lắng và có thể dẫn đến mấ ngủ. Thứ hai nữa là trong quá trình mang thai, nhất là những tháng cuối, tử cung phát triển to lên cản trở tư thế nằm ngủ làm cho bà mẹ khó ngủ hơn. Thứ ba,bản thân sự thay đổi của hệ thống nội tiết trong cơ thể cũng làm cho bà mẹ dễ bị mất ngủ hơn. Trong một số trường hợp, bà mẹ bị đau nhức, khó chịu vùng cột sống, xương chậu và các khớp, vì vậy bà mẹ trở nên khó ngủ. Nhìn chung thì tất cả các bậc phụ nữ mang thai đều cảm thấy rằng dường như giấc ngủ của mình có một cái gì đó xáo trộn đặc biệt là trong 3 tháng cuối của thai kỳ” – BS Nguyễn Cảnh Chương cho biết.
Để cải thiện chất lượng giấc ngủ, BS Nguyễn Cảnh Chương khuyên các bà mẹ mâng thai nên thực hiện chế độ làm việc và sinh hoạt phù hợp, tránh các hoạt động mạnh, tránh kích thích thần kinh.
“Chúng ta biết rằng bây giờ việc sử dụng mạng internet và mạng xã hội rất là phổ biến. Tuy nhiên, bà mẹ cũng nên hạn chế theo dõi, quan sát các mạng xã hội trước khi đi ngủ. Bởi việc được cung cấp nhiều thông tin trong một khoảng thời gian rất ngắn dễ kích thích hệ thần kinh khiến chúng ta khó ngủ. Thứ hai là bà mẹ nên chọn tư thế thuận lợi, phù hợp khi nằm để cảm thấy thoải mái. Đó là tư thế nằm nghiêng sang phía bên trái, chân ở phía dưới duỗi ra, chân phía trên co lại, tay xếp dọc theo cơ thể, tránh tình trạng chèn ép của tử cung làm cho chúng ta khó ngủ. Tư thế này cũng giúp giải phóng sự chèn ép tử cung vào tĩnh mạch chủ dưới, gây nên hạn chế tuần hoàn tử cung sau và giảm cung cấp máu cho em bé”, BS Nguyễn Cảnh Chương hướng dẫn.
Đồng thời, BS Nguyễn Cảnh Chương cũng gợi ý, để có giấc ngủ ngon, bà mẹ nên chú ý chuẩn bị chăn gối sao cho thật mềm mại, thoải mái, phòng ngủ yên tĩnh, ánh sáng dịu nhẹ. Nếu thích nghe nhạc, thai phụ có thể nghe những bản nhạc nhẹ nhàng để dễ ru vào giấc ngủ. Mẹ bầu không nên ăn quá no hoặc ăn bữa phụ ngay trước khi ngủ bởi hệ tiêu hóa phải làm việc sẽ can thiệp vào hệ thống nội tiết và hệ miễn dịch, khiến chúng ta khó ngủ.
“Lời khuyên của tôi là phụ nữ mang thai nên hạn chế làm việc vào ban đêm. Chúng ta nên đi ngủ vào lúc 10 giờ tối – đây là khoảng thời gian khởi đầu với giấc ngủ tốt nhất. Nếu như vì công việc chúng ta bắt buộc phải làm việc ban đêm thì cũng nên giới hạn thời gian làm việc vừa phải và hợp lý, chỉ nên làm việc khoảng độ 2 - 2,5 giờ. Và chúng ta bố trí làm sao để công việc phải làm đêm không đòi hỏi sự tập trung trí não quá cao. Vì nên làm việc gì đó đòi hỏi sự tập trung cao độ thì chắc chắn rằng chúng ta sẽ bị khó ngủ. Những công việc đó nên dành cho ban ngày còn ban đêm chỉ làm những việc nhẹ nhàng và đơn giản”- BS Nguyễn Cảnh Chương chia sẻ.
