Có một nghiên cứu chỉ ra rằng có tới hơn 500 loài hoa tươi trong tự nhiên có thể ăn được, trong đó có tới hơn 160 loại hoa được dùng phổ biến trong ẩm thực của các quốc gia trên toàn thế giới. Và tại nước ta, món ăn từ hoa cũng phong phú và độc đáo không kém.
Từ Bắc vào Nam, hoa là một loại thực phẩm bổ ích, có những loại thậm chí còn không thể thiếu trong mâm cơm thường ngày như hoa thiên lý, hoa sen, bông so đũa, bông điên điển, bông súng, hoa bèo tây…
Chị Quỳnh Lan (Ba Đình, HN) chia sẻ, mới đây chị có làm món hoa bí nhồi thịt. Lần đầu chị nghe đến món ăn này qua một tin tức về bữa tiệc thết đãi ngoại giao của nước ta và cảm thấy rất ngỡ ngàng. Vì trước nay, chị chỉ biết có hoa bí xào thịt bò. Sau đó, chị tự tìm hiểu cách làm và thành công ngay lần đầu tiên.
"Các loại hoa bao giờ cũng đẹp vì thế khi làm các món ăn từ hoa thì mình cũng nghĩ đến những món cầu kỳ. Với nguyên liệu nào thì mình cũng thích nhưng với hoa gợi cảm hứng hơn rất nhiều. Vì thế, mình có làm ra những món khá cầu kỳ như vịt hấp liên áp. Tức là lấy nụ non của hoa sen nhồi vào bụng vịt, bên trên rải thêm cánh hoa rồi hấp", chị Quỳnh Lan nói.
Với hoa, chị Phương Quỳnh Lan có cả một danh sách dài các món độc đáo khác như là: nụ mướp, hoa thiên lý xào hoặc nấu canh cua, chả sen dùng cánh hoa sen cuốn với thịt rồi chiên hoặc hấp.
Chị Lan chia sẻ, rất yêu thích việc nấu nướng. Ngày trước, chị thường xuyên mua và sưu tầm các sách hướng dẫn nấu ăn. Bây giờ có internet, thế giới ẩm thực lại càng rộng mở hơn và thôi thúc sự khám phá trong chị. Thời gian tới đây, chị cũng sẽ thử thách bản thân với món nộm hoa ban và nộm hoa phượng.
Chị Trần Kim Anh (Hoàng Mai, Hà Nội) vẫn còn nhớ lần đầu tiên nấu món canh hoa thiên lý, con gái đã hỏi: mẹ ơi sao hoa lại ăn được. Và từ đó, câu chuyện của hai mẹ con mở ra một thế giới ẩm thực với rất nhiều loại hoa.
"Các thành viên trong gia đình rất thích các món ăn từ hoa vì vừa thơm, lạ miệng, lại đưa cơm, ngon miệng", chị Kim Anh chia sẻ.
Theo kinh nghiệm của chị, chế biến các món ăn từ hoa không khó nhưng phải cẩn trọng. Từ việc rửa sạch, sơ chế, chế biến để không làm dập nát, nhiệt độ chín phải theo dõi liên tục và quá trình nấu nướng cũng hết sức nhẹ nhàng không làm gãy, hỏng hoa.
Sử dụng hoa làm nguyên liệu cho các món ăn đã cho thấy người Việt khéo léo và tinh tế như thế nào. Bởi hoa rất dễ thay đổi màu sắc, hình dạng và tính chất qua chế biến. Thế nhưng, có những món ăn từ dân dã đến sang trọng, từ phổ biến đến hiếm thấy, dường như ít loại hoa nào làm khó được kỹ năng của đầu bếp.
Nhà báo Vĩnh Quyên là một người yêu ẩm thực cũng chia sẻ nguồn cảm hứng bất tận từ hoa trong ẩm thực. Chị cho biết, trước đây, hoa không được chú trọng để sử dụng làm nguyên liệu cho thực phẩm như bây giờ. Hiện nay nhờ có điều kiện hơn, có internet, mọi người đã biết đến nhiều thông tin và thực hành nó.
"Có những loài hoa không bao giờ nghĩ là có thể làm được món ăn nhưng như cánh hoa huệ hiện nay làm các món xào nấu rất là ngon. Vì thế, hoa đang là nhóm nguyên liệu thử thách sự khám phá của những người yêu nấu nướng", nhà báo Vĩnh Quyên nói.
Cá nhân chị Vĩnh Quyên cũng thích làm những món ăn từ hoa sẻ nất vì sen là loại ho đẹp, thơ và bổ dưỡng. Và cái hay của những món ăn từ hoa đó là có thể giúp người thưởng thức hình dung và kết nối với thiên nhiên một cách trọn vẹn.
"Như món lẩu mắm miền Tây có hoa so đũa, kèo nèo, bông điên điển, bông súng thì dù là đang ở đâu cũng có cảm giác đang ở giữa miền Tây trù phú. Hoặc nấu bát canh hoa thiên lý, nụ mướp nấu tôm thì sẽ thấy khoảng cách thành thị và nông thôn như rất gần nhau", chị Vĩnh Quyên chia sẻ.
Mỗi món ăn ngon đều cần được chế biến theo quy trình. Với các loài hoa cũng vậy. Hoa có cánh dày, cánh mỏng, vì thế cách chế biến cũng khác nhau. Và một điểm khác biệt nhất đó chính là làm sao giữ được hương vị, màu sắc để tạo cảm giác như ăn một bông hoa.
Hoa không phải chỉ để ngắm mà còn là để ăn. Đây thực sự là điều thú vị có được từ những biến hóa của ẩm thực