Theo ông Trần Đăng Khoa, mặc dù đạt được nhiều tiến bộ trong công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh, song theo ước tính của Liên Hợp quốc, năm 2021, cứ 1.000 trẻ sinh ra ở Việt Nam có gần 10 trẻ sơ sinh tử vong.

Ngoài ra, chỉ số tử vong trẻ em dưới 5 tuổi ở Việt Nam ở mức 18,9 phần nghìn, dưới 1 tuổi là 12,1 phần nghìn (nghĩa là cứ 1.000 trẻ dưới 5 tuổi và 1 tuổi thì lần lượt có khoảng 19 và 12 trẻ tử vong). Mức tử vong này cao hơn so với một số nước cùng mức thu nhập.

"Ở Thái Lan, chỉ số tử vong trẻ em dưới 5 tuổi là 8 phần nghìn. Với các nước phát triển như Nhật Bản tỷ số này chỉ ở mức 1-2 phần nghìn. Việt Nam còn khoảng cách khá xa với chỉ số này và chúng ta rất khó đạt được" - ông Trần Đăng Khoa cho biết.

Đặc biệt, ở vùng dân tộc thiểu số, chỉ số tử vong trẻ cao gấp khoảng 7 lần so với thành thị; tỷ suất tử vong trẻ dưới 1 tuổi ở nông thôn cao hơn gấp 2 lần so với thành thị. Bên cạnh đó, tình trạng tử vong mẹ ở vùng sâu vùng xa, miền núi khó khăn cũng cao gấp hơn 3 lần thành phố.

Thực tế trên cho thấy công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh ở Việt Nam còn nhiều khó khăn, thách thức. Trong đó, có vấn đề thiếu nhân lực và trang thiết bị.

"Cán bộ chuyên môn sản, nhi, gây mê hồi sức rất thiếu và ở nhiều nơi có tới 30% bác sĩ đa khoa đang làm công tác chăm sóc sản khoa, nhi khoa tuyến huyện"- ông Khoa thông tin.

Tại những vùng khó khăn đội ngũ cô đỡ thôn, bản không còn được hưởng trợ cấp như trước nên hiện nay một số địa phương đã không còn duy trì được mô hình này.

Chia sẻ tại hội nghị, bác sĩ Đỗ Thị Lệ Quyên, Phó Khoa chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh Tuyên Quang cho biết, việc tuyên truyền về "Làm mẹ an toàn" và "Nuôi con bằng sữa mẹ địa phương còn gặp khó khăn do địa bàn đi lại xa và vất vả, bên cạnh đó trợ cấp cho y tế thôn bản còn ít. Người dân tại các xã vùng sâu, vùng xa tiếp cận dịch vụ tại các cơ sở y tế còn gặp nhiều khó khăn do vẫn còn tồn tại những tập tục cổ hủ, lạc hậu như đẻ tại nhà.

Hiện, tỷ lệ sinh tại nhà của Tuyên Quang là 0.36 %, chủ yếu ở bà con dân tộc H’Mông. Năm 2023 có 1 ca chết mẹ, chết trẻ em dưới 5 tuổi cũng ở nhóm dân tộc này.

Để giảm tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh, ông Trần Đăng Khoa cho biết, Bộ Y tế đang tích cực triển khai các giải pháp can thiệp, chăm sóc bà mẹ trước khi sinh, theo dõi, quản lý thai nghén ít nhất 4 lần. Tăng cường áp dụng phương pháp kangaroo với trẻ nhẹ cân, non tháng nguy cơ mắc nhiều bệnh.v.v...

Tuần lễ "An toàn làm mẹ" năm 2023 với chủ đề “Làm mẹ an toàn – Sức khỏe cho mẹ, tương lai cho bé” hướng tới mục tiêu thúc đẩy các hoạt động truyền thông về làm mẹ an toàn, nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của người dân về chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ ở các vùng khó khăn, góp phần giảm sự khác biệt về các chỉ tiêu sức khỏe, dinh dưỡng, tử vong mẹ, tử vong trẻ em giữa các vùng miền...

Ông Trịnh Ngọc Quang, Phó Giám đốc Trung tâm Truyền thông-giáo dục Sức khỏe Trung ương (Bộ Y tế) cho biết, tuần lễ an toàn Làm mẹ sẽ diễn ra từ ngày 1/10 đến ngày 7/10/2023 tại 51 tỉnh thành thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát trriển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.