Sau một ngày đi học khá căng thẳng, 21h30, em Nguyễn Tiến Hưng 12 tuổi sống tại quận Hai Bà Trưng về nhà trong tình trạng khá đói bụng. Tuy nhiên, vì muộn nên gia đình chỉ để phần Hưng một ít đồ ăn mà em thích nhưng thường không kèm cơm.
Chị Lê Ánh Tuyết, mẹ Tiến Hưng rất chịu khó nấu những món các con thích vì các bạn đang tuổi ăn, tuổi lớn lại học hành căng thẳng, vất vả.
“Con mình thích ăn thịt nên 70% thịt có trong bữa ăn, ăn hải sản và các đồ khác ít lắm. Có 7 buổi thì có đến 4 buổi ăn thịt. Trẻ con có thói quen ăn, thực ra là thói quen không tốt lắm nhưng chả biết làm thế nào, hay ăn kho và sườn nướng. Con trai 12 tuổi thì phải ăn hơn 3 lạng thịt/bữa”- chị Tuyết nói.
Còn với gia đình 4 thành viên nhà chị Trần Ngọc Ánh sống tại quận Long Biên, HN, lượng thịt cho mỗi bữa ăn theo chị là không nhiều:
“Hôm nào ăn thịt lợn thì khoảng 400-500g, xương khoảng 1 kg, gà nửa con, vịt 1 con, nếu bỏ xương thì khoảng 130g thịt/người. Nếu tụ tập ăn uống hay lễ Tết thì ăn nhiều thịt hơn”- chị Ngọc Ánh cho hay.
Với các bạn trẻ, các món chế biến từ thịt vẫn là món chủ đạo và lượng ăn thường theo sở thích chứ ít khi đong đếm xem với bản thân mình thì nên ăn bao nhiêu là đúng và đủ. Cho dù các khuyến cáo đã được đưa ra nhưng cho đến nay, các chuyên gia dinh dưỡng vẫn tỏ ra lo ngại khi người dân Việt Nam, trong đó người trẻ vẫn ăn quá nhiều thịt.
PGS-TS-BS Nguyễn Trọng Hưng- Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, thịt là một thực phẩm cần thiết trong mâm cơm gia đình nhưng cần bổ sung các loại thịt như thế nào thì chúng ta cần quan tâm.
“Qua khám tư vấn dinh dưỡng và qua kết quả tổng điều tra năm 2020 cho thấy tần suất tiêu thụ thịt của người dân Việt Nam đang có xu hướng gia tăng, đặc biệt là các khu đô thị lớn, tỷ lệ thịt trong bữa ăn chiếm đa số trong cơ cấu bữa ăn. Theo khuyến nghị, chất bột đường nên chiếm tỷ lệ từ 50 - 65% trong mỗi bữa ăn, chất đạm chiếm từ 15-20%, còn lại là chất béo. Nhưng hiện chất bột đường đang hơi thấp và chất đạm, trong đó có thịt thì đang có xu hướng gia tăng”- BS Hưng nói.
Trung bình một người Việt ăn 134g thịt mỗi ngày, trong đó có 95,5g thịt đỏ, trong khi nhu cầu khuyến nghị là 70g. Từ đó, người dân tiếp nhận lipid từ nguồn động vật nhiều hơn so với lipid nguồn thực vật.
Vậy, thói quen ăn nhiều thịt tác động ra sao đến sức khỏe? Cần phải thay đổi cách ăn thịt cũng như bổ sung các nhóm thực phẩm như thế nào để giúp cho cơ thể cân bằng và khỏe mạnh?
“Khi chúng ta ăn mất cân bằng 3 chất sinh năng lượng như thế thì nó sẽ gây ảnh hưởng đến chức năng gan thận, nó phải làm việc nhiều hơn, đã rất nhiều người đến đây với tình trạng chúng ta tiêu thụ thịt trong thời gian dài làm tăng axit uric, làm tăng men gan, thiếu vi chất có thể kèm theo như canxi lại bị giảm”- PGS-TS-BS Nguyễn Trọng Hưng khẳng định.
Không những ăn nhiều thịt vì thói quen hay sở thích, nhiều người còn thực hiện chế độ ăn kiêng toàn thịt để giảm cân, giảm mỡ. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, thực chất chế độ ăn kiêng chỉ với thịt này không hiệu quả như mọi người nghĩ.
“Khi chúng ta nạp vào quá nhiều thực phẩm sẽ dẫn đến dư thừa năng lượng và tăng cân vì thế muốn giảm cân chúng ta phải kiểm soát tổng năng lượng. Với mỗi người phải có tỷ lệ các chất sinh năng lượng nó phải phù hợp với cơ cấu độ tuổi chứ không thể ăn đơn điệu một loại thực phẩm có thể khiến bạn giảm cân nặng vì năng lượng đưa vào thấp hơn. Thế nhưng chỉ ăn chất đạm thì sẽ khiến chúng ta dư thừa chất đạm và gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe. Chế độ ăn này không thể duy trì lâu dài được. Chúng ta phải có chế độ ăn giảm cân nhưng phải đảm bảo duy trì được chế độ hoạt động bình thường trong cuộc sống” – BS Hưng khuyến cáo.
Tuy nhiên, cũng có không ít người lo lắng về cholestarol nên lại kiêng hoàn toàn thịt. BS Nguyễn Trọng Hưng nhấn mạnh, dinh dưỡng có nghĩa là ăn uống hợp lý, ăn cân bằng. Phải cân đối và phải điều chỉnh một cách hợp lý giữa đạm động vật và đạm thực vật.
“Nếu không vì lý do công việc hay bệnh tật mà phải ăn kiêng thì chúng ta nên ăn đa dạng. Đạm thực vật cũng tốt nhưng nó cũng có nhược điểm như axit amin thiết yếu không đầy đủ và tỷ lệ hấp thu không tốt. Tận dụng cả nguồn đạm động vật và thực vật sẽ lấy được các nguồn dinh dưỡng tốt từ các thực phẩm đó”- BS Hưng tư vấn.
Hiện nay, phần lớn người dân chưa để ý đến sự đa dạng, trong đó có nguồn chất đạm, vì thế PGS-TS-BS Nguyễn Trọng Hưng khuyến cáo, người dân nên bổ sung đa dạng các loại thực phẩm trong đó có chất đạm.
“Nên cân đối cả đạm động vật và thực vật. Khi chọn đạm động vật, chúng ta nên ưu tiên chọn đạm động vật không chân như thuỷ hải sản, sau đó đến nhóm gia cầm như gà, vịt, ngan, ngỗng…và tiếp theo mới đến nhóm 4 chân như lợn, bò, dê… Như vậy chúng ta vừa làm đa dạng thực phẩm và giảm bớt tiêu thụ thịt đỏ đến từ các loại chất đạm”- BS Hưng cho hay.
