Cú đúp vào lưới Barnsley tại Carabao Cup sau bàn thắng khai thông bế tắc trong chiến thắng quan trọng 3-0 trước Southampton cuối tuần trước như cơn mưa rào tưới mát tâm hồn khô cằn của các Manucian.
Khởi đầu mùa giải 2024-25 của Rashford là một nỗi thất vọng tràn trề. Ba trận đấu đầu tiên tại Premier League, anh im hơi lặng tiếng, không tung ra nổi một cú sút trúng đích nào. Bóng dáng Rashford lọt thỏm bên cánh trái, lạc lõng và đơn độc. Dù tạo ra hai cơ hội ngon ăn cho Joshua Zirkzee trong trận gặp Liverpool, nhưng chừng đó là quá ít ỏi so với kỳ vọng.
Mọi thứ bắt đầu thay đổi khi Rashford được bố trí chơi tự do ở hành lang trái, kết hợp với Zirkzee, tạo thành mũi khoan lợi hại khoét sâu vào vị trí giữa cánh và trung lộ đối phương. Pha lập công của anh vào lưới Southampton là kết tinh của sự chính xác đến từng milimet, một cú cứa lòng hiểm hóc từ sát vạch 16m50 găm thẳng vào góc xa khung thành.
Kể từ sau cú đúp vào lưới Leicester City hồi tháng 2/2023, bàn thắng tại Premier League như một thứ xa xỉ với Rashford. Kết thúc mùa giải 2022-23 đầy hứa hẹn với 17 bàn thắng, anh chỉ ghi vỏn vẹn 3 bàn trong 11 trận cuối cùng. Sang đến mùa giải 2023-24, con số thống kê càng trở nên thảm hại hơn với chỉ 7 lần sút tung lưới đối phương sau 33 lần ra sân.
Sự thất thường của Rashford gióng lên hồi chuông báo động cho Manchester United, nhất là khi họ vừa trao cho anh bản hợp đồng 5 năm, biến anh trở thành một trong những cầu thủ hưởng lương cao nhất Premier League. Khi Quỷ đỏ sa sút, Rashford cũng chìm nghỉm theo.
Bất ổn từ chiến thuật đến tâm lý
Rashford là một phần của vấn đề, nhưng câu hỏi quan trọng hơn là: Manchester United thực sự muốn gì ở ngôi sao của họ?
HLV Ten Hag liên tục khẳng định màn trình diễn của Rashford phụ thuộc vào lối chơi chung của toàn đội. Tuy nhiên, thông điệp của ông trở nên mập mờ, khi chúng ta đi tìm câu trả lời chính xác về vai trò mà chiến lược gia người Hà Lan muốn Rashford đảm nhiệm. Điều này bộc lộ rõ nét nhất khi Ten Hag lý giải về những tiếng la ó của người hâm mộ sau thất bại trước Liverpool.
"Rashford có thể chơi tiền đạo cắm và một trong những ý tưởng của tôi là rút Zirkzee và Alejandro Garnacho ra, để Rashford ở lại. Cậu ấy đã tạo ra hai cơ hội rất ngon ăn. Nếu tiếp tục làm việc chăm chỉ, tiếp tục chiến đấu như hiện tại, bàn thắng sẽ đến", Ten Hag chia sẻ.
Vậy, vai trò của Rashford là kiến tạo cho tiền đạo cắm hay xâm nhập vòng cấm từ cánh trái và ghi bàn đều đặn? Anh hoàn toàn có khả năng làm tốt cả hai, như những gì đã thể hiện trong các mùa giải 2019-20, 2020-21 và 2022-23, khi ghi 45 bàn và có 22 kiến tạo sau 103 trận ra sân tại Premier League.
Sự sa sút chung của Man United góp phần không nhỏ vào màn trình diễn kém cỏi của Rashford. Triết lý bóng đá tấn công nhanh, chuyển đổi trạng thái chớp nhoáng mà Ten Hag áp dụng trong mùa giải 2022-23 dựa trên nền tảng hàng thủ vững chắc, với Casemiro là hòn đá chặn đáng tin cậy, chỉ để thủng lưới 43 bàn sau 38 trận.
Điều này đồng nghĩa với việc Man United thường xuyên giành lại bóng ở phần sân đối phương hoặc hút đối thủ dâng cao trước khi tung ra đòn kết liễu. Nhận bóng trong những tình huống như vậy, Rashford có không gian và thời gian để đối mặt với hàng thủ đang lùi về, tạo ra những cơ hội ngon ăn hơn.
Tuy nhiên, khi sự chắc chắn ở hàng thủ bị xói mòn ở mùa giải trước, hiệu quả trong các tình huống chuyển đổi tấn công của Man United cũng giảm sút. Chấn thương là một phần nguyên nhân, nhưng sự cứng nhắc về mặt chiến thuật của Ten Hag cũng khiến Quỷ đỏ phải trả giá. Hầu hết những khoảnh khắc tỏa sáng của Rashford ở mùa giải trước đều đến từ những pha bóng tốc độ, khi Man United đưa bóng lên phía trước một cách nhanh chóng.
Đối tác tin cậy
Tốc độ bùng nổ và khả năng đi bóng lắt léo biến Rashford thành mối đe dọa thường trực khi có không gian. Tuy nhiên, anh lại gặp khó khăn trước những hàng thủ được tổ chức tốt, bịt kín mọi khoảng trống và không cho anh cơ hội cắt vào trong dứt điểm. Rashford thường chơi hay hơn khi được hỗ trợ bởi một hậu vệ cánh trái có khả năng tấn công và dâng cao.
Luke Shaw là lựa chọn lý tưởng nhất, nhưng chấn thương đã cản trở anh rất nhiều. Sự hiện diện của Shaw ảnh hưởng trực tiếp đến phong độ của Rashford. Trong các mùa giải 2019-20, 2020-21 và 2022-23, Shaw ra sân 87 trận tại Premier League, trung bình 29 trận mỗi mùa, cao hơn nhiều so với con số 20,9 trận/mùa trong suốt sự nghiệp của anh. Mùa giải trước, Shaw chỉ thi đấu 12 trận và vẫn chưa ra sân một phút nào ở mùa giải năm nay.
Khi Shaw vắng mặt, những lựa chọn thay thế khác của Man United lại không phù hợp với Rashford. Sergio Reguilon và Aaron Wan-Bissaka (đã rời CLB) chậm chạp trong việc dâng cao, đặc biệt là ở những tình huống chuyển đổi trạng thái. Dalot (và đôi khi là Sofyan Amrabat) lại thường bó vào trung lộ và sử dụng chân phải thuận của mình để thực hiện các đường chuyền.
Số 9 hay 11?
Một yếu tố quan trọng khác là vị trí thi đấu của Rashford thay đổi như thế nào khi Man United sử dụng một trung phong cắm cổ điển. Anh được yêu cầu dạt biên nhiều hơn khi Man United sử dụng một số 9 hoạt động trong vòng cấm (như Edinson Cavani, người thường xuyên đá chính ở mùa giải 2020-21) để tránh dồn người ở khu vực trung lộ.
Mùa giải 2021-22, khi Man United chiêu mộ Cristiano Ronaldo và sử dụng Rashford ở cánh, là một trong những mùa giải kém hiệu quả nhất của anh trong màu áo Quỷ đỏ. Anh hiếm khi xâm nhập vòng cấm để ghi bàn hay kiến tạo.
Trong khi đó, ở các mùa giải 2019-20, 2020-21 và 2022-23, Rashford nhận nhiều bóng hơn ở khu vực giữa sân và gần vòng cấm, nơi anh nguy hiểm nhất, và thường xuyên hoán đổi vị trí với Anthony Martial, người có khả năng di chuyển và liên kết linh hoạt hơn Ronaldo, Cavani hay Romelu Lukaku.
Điều này cũng đồng nghĩa với việc Rashford có nhiều cơ hội dứt điểm từ khu vực trung lộ trong vòng cấm, thay vì ở những vị trí xa khung thành như mùa giải trước, dẫn đến những cơ hội ngon ăn hơn.
Mùa giải trước, Rashford có những thời điểm kết hợp ăn ý với Rasmus Hojlund, nhưng nhìn chung, anh vẫn thường xuyên dạt biên. Vị trí thi đấu của Dalot (phía sau và bên phải) cho thấy anh thường bó vào trung lộ, điều này cũng đồng nghĩa với việc Rashford phải dạt biên để kéo giãn hàng thủ đối phương.
Kết quả là Rashford thực hiện trung bình 1,4 quả tạt bóng từ tình huống mở mỗi 90 phút ở mùa giải trước, gần gấp đôi so với con số 0,8 lần/90 phút ở mùa giải 2022-23, trong khi nhiều chỉ số dứt điểm của anh cũng giảm sút đáng kể.
Khả năng dứt điểm là một khía cạnh khác mà Rashford cần cải thiện. Anh thường dứt điểm theo bản năng thay vì tính toán kỹ lưỡng. Những bàn thắng đẹp mắt của Rashford cho thấy anh là một chuyên gia dứt điểm bằng má ngoài, nhưng những pha bóng như vậy thường bị lu mờ bởi những nỗ lực dứt điểm uy lực hoặc sút xa. Điều này cũng đồng nghĩa với việc Rashford có xu hướng bỏ lỡ những cơ hội ngon ăn khi nóng vội. Một Rashford bình tĩnh và tự tin sẽ dễ dàng tạo ra những pha dứt điểm chính xác hơn.
Số lần sút cầu môn của Rashford giảm sút là điều dễ hiểu khi anh di chuyển ra xa khung thành. Để khắc phục điều này, anh cần phải cải thiện chất lượng dứt điểm của mình khi có được vị trí thuận lợi, nhưng lại không thể làm được.
Tuy nhiên, vẫn có những tín hiệu tích cực ở mùa giải năm nay. Rashford đã chơi gần với phong độ tốt nhất của mình trong trận đấu với Southampton, tung ra 4 cú sút và 3 trong số đó đi trúng đích. Điều thú vị là pha dứt điểm đầu tiên - cũng là cú sút trúng đích đầu tiên của anh trong mùa giải - đến sau khi anh nhận bóng từ Amad trong một tình huống chuyển đổi trạng thái và buộc Aaron Ramsdale phải trổ tài cản phá. Pha dứt điểm thứ hai, một cú dứt điểm chính xác hơn là uy lực, đã mang về bàn thắng cho anh, trong khi cú sút thứ ba lại đến từ một tình huống chuyển đổi trạng thái khác với cú sút bằng chân phải từ sát vạch 16m50 bị đổi hướng.
Pha dứt điểm cuối cùng cho thấy sự tự tin mà bàn thắng mang lại cho Rashford khi anh quyết định dứt điểm từ ngoài vòng cấm, buộc Ramsdale phải bay người cản phá.
Anh kết hợp ăn ý với Zirkzee, người có khả năng liên kết tốt, tạo điều kiện cho Amad và Rashford có được vị trí thuận lợi. Chỉ sau 4 trận đấu, Zirkzee dường như đã chơi ăn ý với Rashford hơn so với Hojlund ở mùa giải trước và đó là một tín hiệu đáng mừng. Những pha dâng cao của Dalot và sự trở lại của Shaw cũng sẽ giúp ích rất nhiều cho Rashford.
Thách thức dành cho Ten Hag là kết hợp Hojlund, Zirkzee và Rashford một cách hiệu quả nhất khi tiền đạo người Đan Mạch trở lại. Man United cũng cần phải xác định rõ ràng hơn về những gì họ mong đợi ở Rashford. Không có nhiều bằng chứng cho thấy Rashford có thể ghi 30 bàn mỗi mùa, nhưng việc ghi 15-20 bàn và có 10-12 kiến tạo trên mọi đấu trường là mục tiêu khả thi.
Việc bàn thắng đầu tiên của anh ở mùa giải năm nay đến trong một trong những màn trình diễn có kiểm soát nhất của Man United dưới thời Ten Hag, thay vì từ một tình huống chuyển đổi trạng thái, là một tín hiệu đáng mừng khác. Cú đúp vào lưới Barnsley cũng sẽ tiếp thêm sự tự tin cho anh.
Chơi ở vị trí tiền đạo cắm, Rashford đã tự tin đi bóng qua hậu vệ đối phương trước khi ghi bàn thắng đầu tiên, bàn thắng đến từ một pha phản công nhanh, và ghi bàn thắng thứ hai bằng một cú dứt điểm chân trái hiểm hóc sau khi Barnsley để mất bóng gần vòng cấm.
Khi trở lại vị trí sở trường bên cánh trái, Rashford cần phải cải thiện khả năng đưa ra quyết định, đặc biệt là khả năng di chuyển không bóng và dứt điểm. Anh cũng cần phải thi đấu quyết tâm hơn và tìm cách đóng góp cho đội ngay cả khi không có được sự hỗ trợ tốt nhất, phẩm chất đã giúp anh tỏa sáng khi mới được đôn lên đội một dưới thời Louis van Gaal.
Những chiến thắng trước Southampton và Barnsley mang đến hy vọng Rashford đang dần tìm lại phong độ đỉnh cao. Cả cầu thủ và HLV của anh sẽ phải nỗ lực để duy trì và phát huy phong độ này trong phần còn lại của mùa giải 2024-25.
