Được phát động từ năm 2019 cho tới nay, cuộc thi “Đại sứ Văn hóa đọc” do Bộ VH-TT&DL tổ chức đã thu hút gần 4 triệu lượt thí sinh tham dự, ngày càng khẳng định đây là sân chơi trí tuệ và bổ ích nhằm đa dạng hóa hình thức đọc sách lan tỏa niềm đam mê đọc sách trong cộng đồng. Qua 4 lần tổ chức, cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” đã chọn và trao giải cho hàng chục “đại sứ”, tạo nên một hành trình lan tỏa tri thức, truyền lửa, phát triển văn hóa đọc sâu rộng trong cộng đồng, đặc biệt là trong giới trẻ.

Đạt giải Đại sứ văn hóa đọc năm 2020, bạn trẻ Nguyễn Hoàng Yến ở Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh cảm nhận rằng, quá trình làm bài thi cho em nhiều trải nghiệm ý nghĩa. Đây là cuộc thi không chỉ khơi dậy tinh thần học hỏi, sáng tạo mà còn gợi mở những kế hoạch cho tương lai: “Em cảm thấy vô cùng vinh dự vì mọi cố gắng của mình đã được ghi nhận. Sau cuộc thi em sẽ lan tỏa tình yêu đọc sách bắt đầu từ ngay trong lớp học của mình rồi đến các bạn trong trường và trên toàn quốc”- Nguyễn Hoàng Yến chia sẻ.

Một điều đặc biệt đáng quý của cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” là không chỉ những đại sứ văn hóa đọc chính thức mà cuộc thi đã tạo ra hàng ngàn “đại sứ” dù chưa được trao giải nhưng vẫn hàng ngày âm thầm, tình nguyện lan truyền tình yêu đọc sách ra cộng đồng bằng những câu chuyện truyền cảm hứng và ý tưởng đặc sắc. Một trong số đó là ông Nguyễn Quốc Phong, người sáng lập Mái ấm Thiên Ân dành cho người khiếm thị tại quận Tân Phú, TP Hồ Chí Minh. Năm 1991, trên đường từ Đồng Nai về TP Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Quốc Phong không may gặp nạn, mất thị lực hoàn toàn. Không gục ngã trước số phận, ông đã chiến thắng bản thân, làm nên một “hành trình xuyên bóng tối”. “Chính khi nhắm mắt lại tôi mới cảm nhận hết sự vất vả nhọc nhằn cũng như thiệt thòi, mất mát lớn lao của những người khiếm thị. Chính ý nghĩ đó đã thôi thúc tôi đem những kiến thức đã có và những khả năng còn lại của mình để làm điều gì đó giúp ích cho thế hệ đàn em cùng cảnh ngộ kém may mắn” - Ông Nguyễn Quốc Phong bày tỏ

Cũng từ đó, ông Nguyễn Quốc Phong đã miệt mài tự học qua bạn bè, tài liệu, các chương trình đào tạo từ xa dành cho người khiếm thị, để biết chữ nổi, học vững ngoại ngữ và vi tính. Ông đã dịch một bộ 4 cuốn sách “Những điều cơ bản về người khiếm thị”. Từ cơ hội được học tập và tiếp cận tri thức ở Mái ấm Thiên Ân, nhiều người khiếm thị đã thành đạt và biết trân quý bản thân mình, tự tin, độc lập trên “hành trình xuyên qua bóng tối”.

“Nhờ sách mà tôi không gục ngã trước những hoàn cảnh khó khăn” là chia sẻ của nhà văn, dịch giả Nguyễn Bích Lan khi nhận được giải thưởng. Nguyễn Bích Lan bị mắc một căn bệnh hiểm nghèo là loạn dưỡng cơ năm 13 tuổi và phải bỏ học giữa chừng lớp 8. Không bỏ cuộc mà chính từ bệnh tật, từ sự thiệt thòi nhen lên sự lạc quan và ý chí, Nguyễn Bích Lan đã tự học Tiếng Anh và viết sách. Sau hơn 20 năm, chị đã xuất bản 4 tập sách, trong đó có cuốn tự truyện “Không gục ngã” và trở thành dịch giả của hơn 40 tác phẩm. Nguyễn Bích Lan tự nhận là một trong những người thành công nhờ tự học qua đọc sách: “Tôi là câu trả lời cho câu hỏi đọc sách để làm gì? Đọc sách có ra tiền không? Có thể nói là không ra tiền ngay mà nhìn vào cuộc đời của tôi các bạn sẽ thấy sách mang lại cho tôi những thứ quý hơn tiền nhiều. Nếu không có sách tôi không còn có thể sống trên cuộc đời đến ngày hôm nay”

Qua 4 lần triển khai, ở nhiều địa phương và nhiều trường học, học viện, cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” đã trở thành một sân chơi, một diễn đàn hữu ích để học sinh, sinh viên cũng như thanh niên, thiếu niên cùng các tầng lớp nhân dân chia sẻ về kinh nghiệm đọc sách hiệu quả, lan tỏa nguồn tri thức khổng lồ từ sách. Bà Lê Thị Thanh Thủy, Giám đốc Thư viện tỉnh Kiên Giang nhận định: “Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc đã thổi một luồng gió mới, đa dạng hóa hình thức đọc sách và chuyển tải nó đến tất cả mọi người. Cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” tại tỉnh Kiên Giang đã thật sự trở thành sân chơi, diễn đàn để các em học sinh thể hiện tài năng của mình, chia sẻ về kinh nghiệm đọc sách hiệu quả và những quyển sách hay đến với bạn bè”.

Cuộc thi “Đại sứ văn hóa đọc” đã tạo động lực khuyến khích học sinh, sinh viên lan tỏa tình yêu sách, gieo những hạt mầm đọc sách từ trong các nhà trường, tạo nên một hành trình lan tỏa tri thức, truyền lửa, phát triển văn hóa đọc sâu rộng trong cộng đồng, đặc biệt là trong giới trẻ. Từ đó khuyến khích, thúc đẩy phong trào đọc trong nhà trường và cộng đồng, hình thành thói quen và nâng cao kỹ năng đọc sách. Việc phát triển văn hóa đọc phải mang tầm chiến lược quốc gia bởi đó là con đường tốt nhất, rẻ nhất, vững chắc nhất và là quyền lực mềm để chúng ta sánh vai với bạn bè quốc tế.

Mời nghe nội dung bài viết tại đây: