Ra mắt Vở cải lương "Từ Việt Bắc về Hà Nội" trong bộ tiểu thuyết về Bác Hồ

Đây là thông tin được đưa ra tại buổi họp báo do Nhà hát Sân khấu truyền thống Quốc gia Việt Nam (Bộ VHTTDL) tổ chức ngày 7/8.

“Từ Việt Bắc về Hà Nội” khắc họa hình tượng Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh sau 30 năm tìm đường cứu nước, bắt gặp ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lê nin, thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và ngày 28/1/1941, Người trở về Tổ quốc, trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. “Non xa xa, nước xa xa/ Nào phải thênh thang mới gọi là/ Đây suối Lê Nin, kia núi Mác/ Hai tay xây dựng một sơn hà”.

Người cùng các đồng chí của mình đi vào các thôn bản ở Cao Bằng, tiếp đó là Tuyên Quang, Bắc Cạn, Lạng Sơn, Thái Nguyên… tuyên truyền cách mạng, gây dựng mạng lưới, đào tạo cán bộ; xây dựng các đội du kích, các đoàn thể quần chúng; thành lập Mặt trận Việt Minh; kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang; liên lạc, phối hợp với Đảng Cộng sản Trung Quốc và lực lượng Đồng minh; Người bị bắt, bị tù đày trong nhà lao của Quốc dân đảng Trung Quốc; Người ra tù và về nước lãnh đạo phong trào cách mạng đang dâng cao; Người cùng Đảng ta lãnh đạo cách mạng cả nước, làm nên Cách mạng tháng Tám năm 1945 lở đất long trời. Chiều 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Tác giả kịch bản PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ cho biết, ông cùng đạo diễn Triệu Trung Kiên và ê kíp thực hiện vở diễn luôn chú trọng và dụng công khi “đời thường hóa”, “bình dị hóa” con người và những phẩm chất vĩ đại của lãnh tụ Hồ Chí Minh. Tác giả kịch bản văn học và Đạo diễn sân khấu đã đặt nhân vật trung tâm Hồ Chí Minh vào một không gian - thời gian phi sử thi, trong những điều kiện của môi trường sống bình thường vốn có.

Trong mối quan hệ giữa Hồ Chí Minh với những người đồng chí của Người như: Trường Chinh, Hoàng Văn Thụ, Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp, Lê Quảng Ba, Phùng Chí Kiên, Chu Văn Tấn... những người dân Cao Bằng chân chất mà nồng nàn yêu nước như ông Máy Lỳ, thầy tào Thình, anh thanh niên Dương Đại Lâm... nhân vật Hồ Chí Minh bao giờ cũng thể hiện được những giá trị, những phẩm chất cao quý mà bình dị, gần gũi, tuyệt nhiên không “thần nhánh hóa”, sùng bái hóa.

"Hình tượng Hồ Chí Minh luôn chan chứa lòng yêu nước, thương dân vô bờ với một tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc chân thành, sâu sắc. Nguyên tắc cao nhất của Người là độc lập, tự do cho dân tộc; hạnh phúc, dân chủ, no ấm cho nhân dân. Phương pháp và tư duy cách mạng của người là “dĩ bất biến ứng vạn biến”, tuyệt đối không giáo điều, không máy móc. Đạo đức của Người là “dĩ công vi thượng”, “chí công vô tư”, xả thân vì Tổ quốc, vì nhân dân. Những tư tưởng, phẩm chất, đạo đức, phong cách đó được thể hiện bằng những việc làm cụ thể, thiết thực, nhiều khi lặng lẽ, khiêm nhường, được Người thể hiện qua các bài thơ của “Ngục trung nhật ký”, PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ nhấn mạnh.

Cơ bản trung thành với nội dung chính của bộ tiểu thuyết “Nước non vạn dặm”, nhất là tập 3 “Từ Việt Bắc về Hà Nội”, TS.NSND, Đạo diễn Triệu Trung Kiên vẫn nhất quán với lối tự sự biên niên sử của tiểu thuyết, chủ động tạo cho mạch chuyện trong vở diễn trôi theo trật tự thời gian tuyến tính.

"Thử thách lớn nhất là phải thực hiện trong một khoảng thời gian hiện thực 5 năm, trong một không gian rộng lớn với số lượng nhân vật, sự kiện đồ sộ, nhiều mối quan hệ chằng chéo, có mặt phức tạp, để làm sao kể câu chuyện lịch sử một cách hấp dẫn, sinh động, thuyết phục. Bối cảnh hiện thực đời sống của vở diễn phần 3 “Từ Việt Bắc về Hà Nội” dồn nén từ năm 1941 đến 1945, ở đó, cách mạng Việt Nam tuy bề ngoài có vẻ âm thầm nhưng bên trong đang sôi sục chờ thời cơ bùng lên cơn bão lớn", TS.NSND, Đạo diễn Triệu Trung Kiên chia sẻ.

Cũng theo đạo diễn Triệu Trung Kiên, một điểm mới của vở diễn là đã thoát ra khỏi những “ràng buộc”, “né tránh” của một thời khi cho rằng trong sân khấu kịch hát thì vai lãnh tụ “chỉ nói, chỉ thoại mà không được/ không nên ca”. "Ở “Từ Việt Bắc về Hà Nội”, nhân vật Nguyễn Ái Quốc-Hồ Chí Minh vẫn ca như các nhân vật khác. Chính điều này đã giúp cho hình tượng nhân vật chính gần gũi với các nhân vật khác và với cả công chúng đến với vở diễn".

Theo Ban tổ chức, việc lựa chọn nghệ sỹ thể hiện hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng là một việc không đơn giản, khi mà hình tượng Người xuyên suốt trong vở diễn, tham gia hầu hết các lớp diễn, dung lượng lời thoại cũng lớn và quan trọng. Đạo diễn đã phải làm việc với 4 nghệ sỹ được dự kiến giao vai, cuối cùng, nghệ sỹ Văn Thuận được chọn.

"Lúc đầu tôi rất lo lắng, thậm chí nhiều đêm mất ngủ, bởi đây là một thách thức quá lớn đối với tôi. Nhưng được sự động viên, khích lệ của Đạo diễn và anh chị em đồng nghiệp, dần dần tôi đã tự tin, quyết tâm để hoàn thành tốt vai diễn. Bản thân tôi cũng đã khổ công rèn luyện, học hỏi từ giọng nói cho đến dáng dấp, tác phong, đặc biệt là thần thái hết sức đặc biệt của Bác Hồ, để làm sao nhập vai một cách trọn vẹn nhất", nghệ sĩ Văn Thuận chia sẻ.

Thông qua tác phẩm, người xem có thêm những bất ngờ thú vị khi biết thêm về những hoạt động phong phú, tầm nhìn chiến lược, sắc sảo của lãnh tụ Hồ Chí Minh khi Người hoạt động ở Cao Bằng, Bắc Cạn, Tuyên Quang, Thái Nguyên; những chuyến qua lại biên giới Việt - Trung như con thoi của Người để móc nối liên lạc với Đảng Cộng sản Trung Quốc, nắm tình hình của chính phủ Quốc dân; việc Người bị chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt và giam giữ hơn một năm, đày ải qua hàng chục nhà lao lớn nhỏ.

Người xem cũng biết thêm về hoàn cảnh ra đời của các bài thơ trong “Nhật ký trong tù”; tấm lòng quý mến của những người dân Trung Quốc với Hồ Chí Minh và các đồng chí của Người; các nhân vật bí ẩn và quan trọng của Mỹ hiện diện ở Trung Quốc; bộ mặt bạc nhược, cơ hội của một số chính khách thuộc các đảng phái Việt Quốc, Việt Cách, Việt Nam Giải phóng Đồng minh hội, Việt Nam Phục quốc quân… đang lưu vong ở Trung Quốc…