Với hơn 200 tài liệu, hình ảnh, hiện vật tiêu biểu, triển lãm phản ánh tầm vóc, ý nghĩa thời đại và giá trị lịch sử của chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” năm 1972. Cũng qua đó khẳng định đường lối chiến tranh nhân dân đúng đắn của Đảng trong lịch sử đấu tranh dựng nước, giữ nước của dân tộc.
Thượng tá Lê Vũ Huy, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam cho biết, triển lãm được trưng bày chia thành 4 phần: phần mở đầu giới thiệu những hình ảnh tiêu biểu phản ánh sự lãnh đạo, chỉ đạo, quyết tâm của Trung ương Đảng và Quân ủy Trung ương đánh bại cuộc tập kích đường không chiến lược bằng B-52 của đế quốc Mỹ vào Hà Nội, Hải Phòng và một số địa phương ở miền Bắc. Chiến thắng này đã buộc Chính phủ Mỹ nối lại đàm phán và ký Hiệp định Paris ngày 27/1/1973, tạo bước ngoặt lịch sử cho cách mạng Việt Nam, tiến tới giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Phần thứ 2 với chủ đề “Âm mưu và tội ác của đế quốc Mỹ” trưng bày những hình ảnh, tài liệu, hiện vật phản ánh âm mưu của đế quốc Mỹ tiến hành cuộc tập kích đường không chiến lược bằng máy bay B-52 vào Hà Nội, Hải Phòng và một số địa phương ở miền Bắc Việt Nam (12/1972) và sự tàn phá của bom đạn và tội ác hủy diệt của đế quốc Mỹ.
Phần 3 có chủ đề “Chiến thắng trên bầu trời Hà Nội” là những hình ảnh, tài liệu, hiện vật phản ánh sự chuẩn bị, kế hoạch tác chiến trong 12 ngày đêm chiến đấu (18 - 29/12/1972). Qua đó thể hiện tinh thần ý chí chiến đấu dũng cảm, kiên cường, sự mưu trí, sáng tạo; quyết đánh, biết đánh và quyết thắng kẻ thù của Bộ đội Phòng không - Không quân cũng như của quân và dân Hà Nội, Hải Phòng và các địa phương ở miền Bắc đánh bại cuộc tập kích đường không chiến lược bằng B-52 của đế quốc Mỹ.
Phần 4 mang tên “Âm vang Điện Biên Phủ trên không” là sự lan tỏa tác động, ảnh hưởng của chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không”, đánh bại hoàn toàn chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” của đế quốc Mỹ, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước và trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Tại triển lãm “Điện Biên Phủ trên không - Bước ngoặt lịch sử” có một số hiện vật tiêu biểu được giới thiệu như: Vỏ đạn 100mm - Trung đoàn 252 bắn rơi một B-52 tại Hải Phòng ngày 26/12/1972; Súng máy phòng không 12,7mm - Tự vệ Thủ đô Hà Nội sử dụng chiến đấu chống cuộc tập kích đường không chiến lược của đế quốc Mỹ, 12/1972; Ghế phi công - Máy bay B-52 bị bắn rơi ở Hà Nội, 27/12/1972; Một số trang bị của phi công B-52 bị bắn rơi tại Hà Nội trong chiến dịch 12 ngày đêm, 12/1972 - Mũ phi công, Sơ đồ, Giày cao cổ, Đèn tín hiệu, La bàn, Thuốc hóa trang, Cưa dây…
Qua những hiện vật, hình ảnh tại triển lãm gợi lại những ký ức không thể nào quên của một thời thủ đô chìm trong máu lửa nhưng quân và dân vẫn một lòng quyết tâm chống lại kẻ thù. Trung tướng, Anh hùng LLVTND Nguyễn Văn Phiệt, nguyên Phó Tư lệnh Chính trị kiêm Bí thư Đảng ủy Quân chủng Phòng không-Không quân vô cùng cảm động khi tới tham dự triển lãm. Khi ấy ông là Tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 57 đóng tại xã Đại Mạch, huyện Kim Anh, Vĩnh Phúc. Đứng bên cạnh bức ảnh của mình đang trao đổi rút kinh nghiệm sau trận đánh ngày 21/12/1972 ông kể: “Trận chiến 12 ngày đêm cam go khốc liệt, suốt ngày suốt đêm báo động nhưng với quyết tâm của những người chiến sĩ, trong quá trình chiến đấu 12 ngày đêm ấy, đơn vị chúng tôi đã bắn rơi 4 máy bay B52, trong đó có 2 chiếc rơi tại chỗ. Như vậy là chỉ một đêm vào rạng sáng ngày 21/12, chỉ 10 phút chúng tôi bắn rơi 2 chiếc B52 bằng 2 hai quả đạn. Đây là một trận đánh nhanh, tiết kiệm đạn và đạt hiệu suất chiến đấu cao. Những ký ức ấy chúng tôi không bao giờ quên trong suốt cuộc đời quân ngũ”.
Triển lãm “Điện Biên Phủ trên không - Bước ngoặt lịch sử” là sự tri ân, tôn vinh những chiến công, sự hy sinh anh dũng của các anh hùng liệt sĩ trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, qua đó khơi dậy lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc cho các thế hệ, nhất là thế hệ trẻ trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thông tin về triển lãm được cập nhật thường xuyên trên Trang tin điện tử Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam (http://baotanglichsuquansu.vn/ và mở cửa đón khách tham quan trực tiếp từ ngày 08/12/2022 đến hết tháng 01/2023 tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, số 28A Điện Biên Phủ, Ba Đình, Hà Nội.
