Những rủi ro khi trẻ em tiếp cận AI quá sớm
Theo chuyên gia Lê Thanh Tùng, Giám đốc HST Consulting, việc tiếp xúc sớm với AI có thể ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ em trên nhiều khía cạnh:
Giảm khả năng tư duy: Khi AI có thể trả lời mọi câu hỏi, trẻ dễ hình thành thói quen sao chép thay vì suy nghĩ độc lập.
Ảnh hưởng kỹ năng giao tiếp: Một số trẻ ngại tiếp xúc xã hội, thay vào đó trò chuyện với AI, dần mất đi kỹ năng giao tiếp thực tế.
Rủi ro về bảo mật thông tin: Trẻ có thể vô tư cung cấp thông tin cá nhân mà không nhận thức được nguy cơ bị lừa đảo, rò rỉ dữ liệu.
Nội dung không được kiểm soát: AI chưa thể đảm bảo 100% nội dung cung cấp là an toàn, trẻ em có thể tiếp cận thông tin không phù hợp.
Giải pháp giúp trẻ sử dụng AI an toàn
Theo ông Lê Thanh Tùng, để giúp trẻ em tận dụng lợi ích từ AI mà vẫn đảm bảo an toàn, phụ huynh cần áp dụng nhiều biện pháp:
- Cập nhật kiến thức về AI: Cha mẹ cần hiểu rõ cách thức hoạt động của AI để có thể hướng dẫn con sử dụng đúng cách.
- Thiết lập quy tắc sử dụng: Đặt ra giới hạn về thời gian, mục đích sử dụng AI, tránh để trẻ phụ thuộc quá mức.
- Kiểm soát nội dung và thời gian sử dụng: Sử dụng các công cụ giám sát của Microsoft, Google để theo dõi thời gian và nội dung mà trẻ tiếp cận.
- Khuyến khích tham gia hoạt động ngoài trời: Giảm thời gian sử dụng thiết bị điện tử, tăng cường các hoạt động thể chất, giao tiếp xã hội.
- Giáo dục trẻ về bảo mật thông tin: Dạy trẻ không chia sẻ thông tin cá nhân với chatbot AI hoặc các nền tảng trực tuyến không đáng tin cậy.
Ngoài ra, một số công cụ hỗ trợ kiểm soát AI như chế độ “Family mode” trên ChatGPT cũng giúp hạn chế rủi ro khi trẻ sử dụng AI. Tuy nhiên, chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng không có công cụ nào hoàn hảo 100%, mà cần sự kết hợp giữa công nghệ, định hướng và giáo dục từ gia đình.
Trí tuệ nhân tạo là công cụ hữu ích nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt đối với trẻ em. Phụ huynh cần đồng hành cùng con, định hướng sử dụng AI đúng cách để công nghệ thực sự trở thành trợ thủ, thay vì thay thế tư duy và cảm xúc của trẻ. Khi kết hợp công nghệ với giáo dục và giám sát hợp lý, AI sẽ mang đến nhiều lợi ích mà không ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ nhỏ.
Nghe chương trình tại đây:
