Bộ GD-ĐT: Dạy học 2 buổi/ngày không được gây quá tải với học sinh

Trước đó ngày 1/11/2010, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) ban hành hướng dẫn dạy học 2 buổi/ngày đối với các trường trung học để phục vụ triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2006. Tuy nhiên, đến nay, văn bản đã không còn phù hợp do Chương trình 2006 đã kết thúc trong năm học 2023 - 2024.

Tại văn bản hướng dẫn số 4567/BGDĐT-GDPT về việc hướng dẫn tổ chức dạy học 2 buổi/ngày đối với giáo dục phổ thông, thực hiện từ năm học 2025-2026, Bộ GD-ĐT yêu cầu việc dạy học 2 buổi/ngày phải bảo đảm mục tiêu thực hiện hiệu quả mục tiêu Chương trình giáo dục phổ thông; không gây quá tải, phù hợp tâm sinh lí và sức khỏe học sinh; bảo đảm quyền lợi, đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của học sinh, phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường, địa phương.

Việc thực hiện hiệu quả chủ trương xã hội hóa giáo dục bảo đảm nguyên tắc tự nguyện, công khai, minh bạch, không ép buộc, đúng quy định của pháp luật; sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất, thiết bị dạy học và đội ngũ giáo viên, phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của tổ chuyên môn.

Việc dạy học 2 buổi/ngày được phân định rõ giữa buổi 1 và buổi 2 nhằm bảo đảm tính khoa học, linh hoạt và phát triển toàn diện học sinh.

Trong đó, buổi 1 là thời gian thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông chính khóa, bao gồm các môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc (đối với các cấp học phổ thông), các môn học tự chọn, môn học lựa chọn, các chuyên đề nâng cao (đối với cấp THPT) theo quy định của Bộ GD-ĐT. Đây là nội dung dạy học bắt buộc nhằm bảo đảm yêu cầu cần đạt của Chương trình Giáo dục phổ thông.

Buổi 2 là thời gian để tổ chức các hoạt động giáo dục bổ trợ, phát triển năng lực, bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh chưa đạt theo yêu cầu của Chương trình Giáo dục phổ thông, giáo dục kỹ năng sống, giáo dục tài chính, giáo dục nghệ thuật, thể chất, STEM/STEAM, hướng nghiệp, trí tuệ nhân tạo, ngoại ngữ… theo định hướng phát triển toàn diện phù hợp với tâm sinh lí học sinh ở từng cấp học.

Việc tổ chức buổi 1, buổi 2 có thể linh hoạt về thời gian, cân đối về thời lượng (không cố định sáng là buổi 1 và chiều là buổi 2), phù hợp với điều kiện của từng nhà trường.

Khuyến khích các cơ sở giáo dục đa dạng hóa các hình thức dạy học tổ chức các hoạt động giáo dục để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.

Khảo sát nhu cầu học tập của học sinh ở buổi 2 trước khi triển khai

Để bảo đảm các điều kiện tổ chức, triển khai dạy học 2 buổi/ngày, các Sở GD-ĐT có trách nhiệm tham mưu UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương điều phối giáo viên, đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng cơ chế chính sách và ban hành hướng dẫn cụ thể.

Đồng thời hướng dẫn các cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn xây dựng kế hoạch tổ chức dạy học 2 buổi/ngày phù hợp với tình hình thực tiễn, bảo đảm rõ lộ trình triển khai thực hiện, rõ nguồn lực được huy động như tài chính, xã hội hóa giáo dục, nguồn lực về con người, trong đó có nhóm nhân lực chất lượng cao như nghệ nhân, nghệ sĩ, vận động viên chuyên nghiệp,…; phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, các lực lượng xã hội trên địa bàn trong quá trình triển khai để đạt hiệu quả cao nhất.

Việc bố trí giáo viên, cơ sở vật chất phải căn cứ thực tiễn và điều kiện địa phương, bảo đảm không gây quá tải với học sinh, giáo viên và cha mẹ học sinh.

Cũng theo công văn hướng dẫn, các cơ sở giáo dục phổ thông có trách nhiệm khảo sát nhu cầu học tập của học sinh ở buổi 2 trước khi bắt đầu năm học mới để có phương án tổ chức các nội dung giáo dục đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh và phù hợp với điều kiện của nhà trường; công khai kế hoạch, nội dung, thời khóa biểu dạy học 2 buổi/ngày đối với học sinh, cha mẹ học sinh và trên trang thông tin của nhà trường; tổ chức truyền thông để học sinh, cha mẹ học sinh và các lực lượng xã hội hiểu, đồng thuận với việc thực hiện Chỉ thị 17/CT-TTg và các quy định dạy học 2 buổi/ngày tại văn bản này; thực hiện trách nhiệm giải trình với cơ quan quản lý, các lực lượng xã hội khi được yêu cầu.

Các cơ sở giáo dục phổ thông xây dựng phương án ăn trưa, nghỉ trưa với nội dung, hình thức phù hợp với điều kiện thực tế bảo đảm có sự thống nhất, tự nguyện của học sinh, cha mẹ học sinh và theo các quy định về an toàn trường học, vệ sinh thực phẩm, bảo đảm dinh dưỡng, sức khỏe cho học sinh.

Đồng thời, thực hiện xã hội hóa giáo dục theo quy định của pháp luật, phối hợp với các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở nghiên cứu, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia vào các hoạt động giáo dục phù hợp nhằm hỗ trợ việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày bảo đảm thiết thực, hiệu quả, công khai, minh bạch, theo quy định của pháp luật; huy động các chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, vận động viên chuyên nghiệp,... để tổ chức các hoạt động giáo dục phù hợp với điều kiện của địa phương.

Có phương án đầu tư, kinh phí tổ chức dạy học 2 buổi/ngày

Công văn hướng dẫn tổ chức dạy học 2 buổi/ngày đối với Giáo dục phổ thông năm học 2025 – 2026 bảo đảm tính cập nhật khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Trong đó, hướng dẫn các cơ sở giáo dục rà soát thực trạng cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, xác định nhu cầu kinh phí để tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, báo cáo với Ủy ban nhân dân xã, phường, đặc khu (đối với trường tiểu học, trung học cơ sở), Sở GD-ĐT (đối với trường trung học phổ thông) để có phương án đầu tư bảo đảm điều kiện dạy học 2 buổi/ngày.

Văn bản được ban hành cũng là cơ sở để các địa phương, các cơ sở giáo dục đại học, viện nghiên cứu (có trường phổ thông) chủ động xây dựng và hoàn thiện các cơ chế về giáo dục theo thẩm quyền; tạo điều kiện cho các cơ sở giáo dục phổ thông đa dạng hóa các hình thức dạy học và tổ chức các hoạt động giáo dục, huy động sự tham gia của các lực lượng xã hội vào các hoạt động giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.