Lá thư gây sốc
Khoảng 6 năm trước, khi phát hiện một tờ giấy nhỏ kẹp dưới trang giáo án với vẻn vẹn dòng chữ “Cô ơi, con chỉ muốn chết”, cô Nguyễn Thị Cẩm Linh - giáo viên Trường Tiểu học Khương Mai, quận Thanh Xuân, Hà Nội đã giật mình, sửng sốt. Đây là tâm sự của một học sinh vốn rất hiền lành trong lớp. Ngay lập tức, cô Linh gặp riêng em học sinh, hỏi han, tâm sự rất lâu, học trò mới cởi mở trải lòng với cô giáo. Hóa ra, em học sinh này có mâu thuẫn với một em khác cùng lớp. Hôm ấy em đã chọc thước kẻ vào mắt bạn kia, bạn nói xin lỗi không thôi chưa đủ mà phải cầm thước kẻ để chọc lại mắt mình thì mới là xin lỗi thực sự”.
Nhận thấy học trò của mình đang có biểu hiện bất thường về tâm lý, cô Linh đã trao đổi lại với phụ huynh và được biết, trước đây em đã từng phải điều trị tâm lý. Lúc này bệnh tái phát, em có những dấu hiệu tự kỷ hành vi.
“Từ đó mình mới nghĩ, tại sao mình không tạo cho các em cơ hội được nói suy nghĩ, tâm tư của mình. Khi các em viết thư cho mình, tức là đang cần sự giúp đỡ, từ đó mình thấy nên tạo ra cái gì đó riêng tư trong lớp”.
Hòm thư “Điều em muốn nói” ra đời từ đó. Nhưng điều đặc biệt là hòm thư này do chính các em học sinh tự tay làm từ những vật liệu tái chế như tăm tre, que kem hay các mảnh ghép lego. Mỗi năm, mỗi một lớp học trò, hòm thư lại có những diện mạo khác nhau, thế nhưng nơi chất chứa những tâm sự thầm kín nhất ấy luôn có một người sẵn sàng lắng nghe và giải quyết mọi vấn đề.
Cuối ngày, hòm thư “Điều em muốn nói” được cô Linh mở ra, khúc mắc nào cần phải tháo gỡ ngay đều được cô ghi chép lại, ưu tiên giải quyết trước. Cô đã trở thành chuyên gia tâm lý học trò theo một cách rất tự nhiên.
“Có bạn chỉ đơn giản hỏi cô ơi, dùng băng vệ sinh như thế nào? Cô ơi, mẹ con ăn mặc không đứng đắn, cứ mặc váy ngủ trong nhà? Cô ơi, con muốn trả thù bạn? Cô ơi, tại sao bố mẹ chửi bậy thì được mà chúng con thì lại không?”. Những câu hỏi “hóc búa” của học trò đều được cô Linh trả lời một cách nhẹ nhàng, thấu đáo, không né tránh, không nói dối. Những lá thư giúp cô Linh hiểu học trò hơn và phối hợp nhịp nhàng với gia đình trong việc giáo dục con cái.
Lắng nghe và chấp nhận cả suy nghĩ trái chiều của con trẻ
Chuyện gỡ rối tâm lý chưa bao giờ dễ dàng. Có lần học trò tâm sự trong thư “cô ơi, bố mẹ con không ở với nhau nữa. Con yêu cả hai nhưng bố mẹ cứ “giằng co” con về ở với mình… Bức thư khiến cô Linh ám ảnh, thậm chí phải nhờ sự trợ giúp của ban giám hiệu và cả chuyên gia tâm lý thực thụ.
“Ngoài việc học thì tâm tư tình cảm suy nghĩ của các con cũng là điều tôi trăn trở…”, nghĩ vậy rồi cô Linh quyết định gặp phụ huynh của cháu, chia sẻ những điều từ tận đáy lòng của người giáo viên chủ nhiệm. “Chia tay là điều không ai mong muốn nhưng tổn thương nhất là con trẻ. Tôi mong phụ huynh điều chỉnh thái độ để hạn chế tổn thương cho con". Cuối cùng, bố mẹ của em học sinh này dù chia tay nhưng vẫn hỗ trợ nhau trong việc chăm sóc con cái. Tuần này cháu ở với bố thì tuần sau ở với mẹ, cuối tuần gia đình vẫn có cuộc đi chơi có cả bố lẫn mẹ.
Không thể đếm xuể đã có bao nhiêu lá thư được gửi đến tay cô Linh. Học trò chia sẻ cả những điều thầm kín nhất với cô giáo bởi ở lớp, tất cả các em đều được cô ghi nhận, được thoải mái thể hiện suy nghĩ cá nhân mà không sợ bị phán xét.
“Tôi khuyến khích các em nói lên suy nghĩ của mình dù đó là quan điểm trái chiều. Thấy các em nhút nhát “mon men” đến trò chuyện thì cô giáo mỉm cười và bắt chuyện trước. Dù bài vở nhiều đến mấy, cô giáo chỉ cần để tâm một chút thì sẽ phát hiện rất nhiều tâm tư, tình cảm từ học sinh của mình. Làm cho học trò tin tưởng thì điều gì các con cũng chia sẻ với mình”, cô Linh chia sẻ.
16 năm trong nghề, hiếm khi cô Linh có giấc ngủ trưa trọn vẹn nhưng nhìn thấy học trò say sưa học tập, mọi khúc mắc đều được giải tỏa, mọi vất vả đều tan biến.
“Có khi mở hòm thư ra toàn thấy các em chúc cô ăn ngon miệng, cô cố gắng ngủ trưa một chút cô nhé. Có học trò học xong lớp 12, đã đi du học ở Nga nhưng lúc nào về cũng rủ cô đi cà phê, còn giới thiệu bạn gái với cô nữa nữa. Đó là món quà giá trị nhất của nghề giáo”, cô Linh xúc động chia sẻ.
